NIESR cảnh báo: Reeves sẽ vi phạm quy tắc tài khóa 57 tỷ GBP trước kế hoạch ngân sách tiếp theo

Nguyễn Tuấn Đạt
Junior Analyst
Theo một viện nghiên cứu kinh tế hàng đầu, Bộ trưởng Tài chính Rachel Reeves dự kiến sẽ không đạt cả hai quy tắc tài khóa của bà tới hàng chục tỷ bảng Anh trong ngân sách mùa thu của Vương quốc Anh, khiến bà không còn lựa chọn nào khác ngoài tăng thuế hoặc cắt giảm chi tiêu.

Tăng trưởng chậm hơn và thu thuế yếu sẽ khiến Bộ trưởng Tài chính Đảng Lao động thiếu hụt 57 tỷ bảng (76 tỷ USD) so với quy tắc ổn định chính của bà, quy định thuế phải bù đắp tất cả chi tiêu hàng ngày vào năm 2029-30, Viện Nghiên cứu Kinh tế và Xã hội Quốc gia cho biết hôm thứ Năm. Viện cũng dự báo bà sẽ thiếu hụt 24.9 tỷ bảng so với quy tắc đầu tư, yêu cầu “nợ tài chính ròng” phải giảm vào cuối nhiệm kỳ quốc hội.
Cam kết lặp đi lặp lại của Reeves đối với các quy tắc của bà sẽ khiến bà phải đối mặt với một số lựa chọn rất khó khăn khi mùa thu đến, nhà kinh tế cấp cao của NIESR, Benjamin Caswell, nói. “Các lựa chọn duy nhất là cắt giảm chi tiêu hoặc tăng thuế. Cả hai đều sẽ không dễ thực hiện.”
NIESR, một trong những tổ chức dự báo lâu đời và uy tín nhất của Vương quốc Anh, đã hạ dự báo tăng trưởng của Vương quốc Anh xuống 1.2% từ 1.5% cho năm nay khi các doanh nghiệp cắt giảm đầu tư nhưng giữ nguyên triển vọng năm tới ở mức 1.5%. Kể từ dự báo tháng 2, Mỹ đã gây ra một cuộc chiến thương mại toàn cầu gây tổn hại với thuế quan chung 10% và cao hơn đối với ô tô và thép, đặc biệt là chống lại Trung Quốc.
Viện nghiên cứu cho biết thuế quan có tác động nhưng nhấn mạnh rằng việc hạ dự báo tăng trưởng của Vương quốc Anh chủ yếu do các vấn đề trong nước, cụ thể là việc tăng 26 tỷ bảng đóng góp bảo hiểm quốc gia của người sử dụng lao động, một loại thuế tiền lương, và sự bất ổn kinh doanh do dư địa tài khóa mỏng của bộ trưởng tài chính.
Reeves đã dành khoảng 10 tỷ bảng dư địa tài khóa trong kế hoạch ngân sách tháng 10 vừa qua, nhưng đã bị xóa sạch do chi phí đi vay tăng. Sau đó, bà đã khôi phục lại bằng cách cắt giảm chi tiêu công vào tháng 3, nhưng rủi ro tăng thuế thêm để thiết lập một vùng đệm ổn định hơn đang đè nặng lên đầu tư kinh doanh.
“Việc không xây dựng lại vùng đệm lớn hơn 9.9 tỷ bảng là một sai lầm vì nó đã gây ra sự bất ổn cho các doanh nghiệp ở Vương quốc Anh,” Caswell nói. Ông nói thêm rằng tỷ lệ thành lập công ty đã sụt giảm, một dấu hiệu cho thấy các công ty đang cắt giảm đầu tư.
NIESR cũng tăng dự báo lạm phát cho năm nay lên 3.3% từ 2.4% để phản ánh tốc độ tăng lương dai dẳng. Lạm phát cao hơn sẽ ngăn cản BoE cắt giảm lãi suất nhanh chóng như thị trường kỳ vọng, ông nói thêm.
NIESR dự kiến BoE sẽ chỉ có hai đợt cắt giảm 25 bps trong năm nay xuống 4% và một đợt nữa vào đầu năm 2026. Thị trường dự kiến lãi suất sẽ ổn định ở mức 3.5% vào đầu năm 2026.
Bloomberg