Ireland đi đầu nỗ lực chống lừa đảo: bắt buộc các công ty công nghệ lớn kiểm duyệt quảng cáo tài chính

Diệu Linh
Junior Editor
Ủy ban châu Âu đang phải đối mặt với áp lực từ một số quốc gia thành viên nhằm buộc các nền tảng mạng xã hội gánh vác trách nhiệm chống lại các vụ lừa đảo thanh toán trực tuyến, vốn lừa tiền của người dân hàng tỷ euro mỗi năm.

Sáng kiến do Ireland dẫn đầu được đưa ra trong bối cảnh Tổng thống Mỹ Donald Trump đang thúc đẩy Brussels giảm bớt các quy định đối với các công ty công nghệ lớn của Mỹ.
Brussels muốn đưa ra quyền được hoàn tiền tự động từ PayPal, Visa, Mastercard và các ngân hàng cho những khách hàng bị lừa đảo, theo một đề xuất của ủy ban về quy định dịch vụ thanh toán đang được đàm phán giữa các quốc gia EU.
Nhưng một sửa đổi được đề xuất đối với đề xuất đó, do Bộ Tài chính Ireland trình lên và đang nhận được sự ủng hộ từ các quốc gia EU khác, sẽ buộc các công ty công nghệ lớn phải kiểm tra tính hợp pháp của các nhà quảng cáo trước khi đăng quảng cáo.
Những kẻ lừa đảo trực tuyến, sử dụng các quảng cáo tinh vi khuyến khích người dùng nhập dữ liệu cá nhân, đã lừa gạt người châu Âu số tiền lên tới €4.3 tỷ vào năm 2022, theo số liệu mới nhất của EU.
Chỉ các quảng cáo của các nhà cung cấp dịch vụ tài chính đã đăng ký mới được phép xuất hiện ở EU theo đề xuất của Ireland, mà tờ Financial Times đã xem. Điều này sẽ đòi hỏi một sự thay đổi đối với các quy định hiện đang được đàm phán.
“Chúng tôi không thể bỏ qua những lỗ hổng rành rành trong luật pháp đang cho phép bọn tội phạm lừa gạt tiền tiết kiệm cả đời của người dân,” Regina Doherty, một nghị sĩ châu Âu từ Ireland, cho biết.
Google từ chối thảo luận về các cuộc đàm phán nhưng cho biết họ đã chống lại “gian lận tài chính trong quảng cáo thông qua các công cụ, con người và chính sách của chúng tôi”.
Google có chương trình chứng nhận dịch vụ tài chính để giúp chống gian lận, đang hoạt động tại 17 quốc gia. Các nhà quảng cáo dịch vụ tài chính phải chứng minh rằng họ được cơ quan quản lý dịch vụ tài chính quốc gia của các quốc gia nơi quảng cáo sẽ hiển thị ủy quyền để đăng trên Google.
Meta, công ty mẹ của Facebook và Instagram, từ chối bình luận.
Ireland cho biết các biện pháp đề xuất của họ “tập trung vào người đnội dung, chứ không phải bản thân nội dung . . . chỉ đơn giản là yêu cầu trước khi một tổ chức trở thành nhà quảng cáo, nền tảng phải xác minh rằng đó là nhà cung cấp dịch vụ tài chính được ủy quyền”, theo ghi chú của Bộ Tài chính, được trình bày vào tháng Hai.
Khoảng một nửa số quốc gia EU đã bày tỏ sự ủng hộ, theo những người thân cận với đề xuất. Nhưng kế hoạch của Ireland đã gặp phải trở ngại.
Ủy ban lập luận rằng việc yêu cầu các công ty công nghệ lớn kiểm duyệt các nhà quảng cáo trực tuyến để chống lừa đảo sẽ đi ngược lại một điều khoản trong Đạo luật Dịch vụ Kỹ thuật số mang tính bước ngoặt, trong đó các tập đoàn công nghệ không bắt buộc phải thực hiện giám sát nội dung trên diện rộng, theo một số nhà ngoại giao EU.
Nhưng những người đề xướng sáng kiến do Ireland dẫn đầu đã phản bác rằng yêu cầu kiểm duyệt nhà quảng cáo có thể được thiết kế để phù hợp với luật hiện hành.
“Đó không phải là không thể, đó là không muốn [về phía ủy ban] và đó là lý do tại sao chúng tôi lại bực bội,” Doherty, Nghị sĩ châu Âu người Ireland, nói với FT. Bà nói rằng việc dựa vào quy định tự nguyện của các nền tảng mạng xã hội là không đủ.
Ủy ban cho biết họ không thể bình luận về “các vấn đề liên quan đến các cuộc đàm phán đang diễn ra về các đề xuất lập pháp”.
Ba Lan, quốc gia đang giữ chức chủ tịch luân phiên EU và chịu trách nhiệm đảm bảo sự đồng thuận về luật pháp, vẫn chưa bị thuyết phục.
Thay vào đó, Warsaw đã đề xuất đơn giản hóa việc liên lạc giữa các nhà cung cấp dịch vụ thanh toán và các nền tảng, sau đó sẽ phải “xóa hoặc chặn quyền truy cập vào nội dung liên quan đến nguyên nhân của vụ lừa đảo đã báo cáo”, theo một dự thảo đề xuất.
Ngành công nghiệp nói rằng điều đó là quá muộn và các nhà lập pháp không hiểu đầy đủ bản chất của gian lận đầu tư và lỗ hổng trong luật pháp.
Theo Bank of Ireland, ngân hàng lớn nhất nước này và là người ủng hộ các đề xuất của Ireland, hơn 75% số tiền bị mất của khách hàng vào năm ngoái là do gian lận đầu tư.
Các quảng cáo khuyến khích lừa đảo trực tuyến có thể được đăng với số lượng lớn rồi bị gỡ xuống bất cứ lúc nào, thường là sau khi thiệt hại đã xảy ra nhưng trước khi chúng đến tay nhà chức trách. Trong nhiều trường hợp, nạn nhân không thể lấy lại tiền, trong khi các nhà quảng cáo tiếp tục đăng các quảng cáo tương tự với định dạng khác.
“Một khi bạn báo cáo về vụ lừa đảo thì sự đã rồi,” Brian Hayes, giám đốc điều hành của Liên đoàn Ngân hàng và Thanh toán Ireland, cho biết.
“Ủy ban EU đang cố gắng khuyến khích khách hàng đầu tư vào thị trường tài chính. Nhưng nếu nhiều người tiêu dùng bị lừa đảo, họ sẽ bị tổn thương suốt đời và nhiều khả năng sẽ không bao giờ muốn đầu tư nữa.”
FT