Trump và tham vọng quyền lực: Lời hứa hay lời cảnh báo cho nền dân chủ Mỹ?

Trump và tham vọng quyền lực: Lời hứa hay lời cảnh báo cho nền dân chủ Mỹ?

Ngọc Lan

Ngọc Lan

Junior Editor

07:29 30/07/2024

Cựu Tổng thống Donald Trump một lần nữa nhắc lại một trong những câu nói cửa miệng yêu thích của ông vào tối thứ Sáu rằng ông muốn làm Tổng thống suốt đời.

"Các Kitô hữu, hãy ra ngoài và bỏ phiếu, chỉ lần này thôi. Các bạn sẽ không phải làm điều đó nữa," ông nói với một nhóm tôn giáo tại một sự kiện ở Florida. "Các bạn phải ra ngoài và bỏ phiếu. Trong 4 năm nữa, các bạn sẽ không phải bỏ phiếu nữa. Chúng tôi sẽ khiến mọi thứ trở nên tốt đẹp hơn, đến mức các bạn sẽ không cần phải bỏ phiếu."

Chiến dịch tranh cử của Trump khẳng định rằng những nhận xét này không liên quan gì đến ngai vàng và quyền trượng. Steven Cheung, một người phát ngôn, khẳng định rằng "Ông Trump đang nói về việc thống nhất đất nước này và mang lại thịnh vượng cho mọi người Mỹ, trái ngược với môi trường chính trị chia rẽ đã gây ra quá nhiều bất đồng và thậm chí dẫn đến một âm mưu ám sát."

Đó là một cách giải thích khá gượng ép, ngay cả đối với Đảng Cộng hòa, vốn tuyên bố tại hội nghị gần đây ở Milwaukee rằng họ dự định tập trung vào sự đoàn kết. Thượng nghị sĩ Tom Cotton, một đảng viên Cộng hòa Arkansas, có cách nhìn khác. Ông nói trên một chương trình trò chuyện Chủ nhật rằng Trump rõ ràng đang nói đùa. Thống đốc Đảng Cộng hòa Chris Sununu của New Hampshire, một người từng chỉ trích Trump nhưng giờ lại bào chữa cho ông, nói rằng những nhận xét đó chỉ là cường điệu và một kiểu nói điển hình của Trump. Ông nói thêm: Trump chỉ muốn nói rằng ông sẽ khiến đất nước trở nên tốt đẹp hơn, chứ không phải gian lận bầu cử. Thượng nghị sĩ Lindsey Graham, một đảng viên Cộng hòa Nam Carolina, cho rằng tất cả những gì Trump muốn truyền đạt là ông sẽ điều chỉnh con tàu Mỹ này và chuyển giao con tàu ấy cho thế hệ tiếp theo.

Có lẽ vậy. Nhưng điều chưa rõ là Trump thực sự muốn dành bao nhiêu thời gian để điều chỉnh con tàu Mỹ này - và khi nào ông sẽ sẵn sàng chuyển giao con tàu ấy cho thế hệ tiếp theo nếu trở lại Nhà Trắng. Trong vài năm qua, ông đã nhiều lần khẳng định ông muốn ở Nhà Trắng hơn hai nhiệm kỳ. Nếu đảng Cộng hòa kiểm soát cả hai viện Quốc hội vào tháng 11 và cuối cùng có được sự ủng hộ từ ít nhất 38 tiểu bang, họ có thể thay đổi Hiến pháp và bãi bỏ Tu chính án thứ 22 - vốn giới hạn tổng thống chỉ được tại chức 2 nhiệm kỳ.

Trump chưa bao giờ muốn từ bỏ quyền lực. Sau cùng, ông và các đồng minh đã tiến hành hàng chục vụ kiện thất bại nhằm thách thức kết quả cuộc bầu cử tổng thống năm 2020. Họ tạo ra danh sách đại cử tri giả nhằm lật ngược kết quả của Đại cử tri đoàn, và Trump đã cá nhân gây áp lực lên các quan chức tiểu bang để phản đối kết quả. Ông cũng kích động một cuộc nổi loạn tại Điện Capitol vào ngày 6/1/2021. Ông tiếp tục lan truyền lời nói dối rằng cuộc bầu cử đó đã bị gian lận chống lại ông. Và trong quá khứ, ông đã khẳng định rằng 8 năm ở Nhà Trắng vẫn chưa đủ để ông hài lòng.

"Bây giờ ông ấy là tổng thống trọn đời. Tổng thống trọn đời," Trump nói về Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào năm 2018. "Và nhìn xem, ông ấy đã làm được điều đó. Tôi nghĩ điều đó thật tuyệt. Có lẽ một ngày nào đó chúng ta sẽ phải thử điều đó." Năm 2019, ông mơ tưởng về việc làm tổng thống ít nhất là 10 hoặc 14 năm. Cùng năm đó, ông cũng đăng trên Twitter rằng những người ủng hộ ông sẽ yêu cầu ông ở lại lâu hơn hai nhiệm kỳ. Ông lại đưa ra ý tưởng về ba nhiệm kỳ khi vận động tranh cử vào năm 2020.

Tạp chí American Conservative, được thành lập bởi cựu chiến lược gia Đảng Cộng hòa và ứng cử viên tổng thống Patrick Buchanan cùng những người khác, tự giới thiệu là một thách thức đối với giới lãnh đạo bảo thủ Đảng Cộng hòa ở Beltway. Dự án 2025, một nỗ lực của Quỹ Heritage được thiết kế bởi các cố vấn và người ủng hộ Trump, đưa ra một lộ trình chính sách có thể xảy ra nếu Trump trở lại Nhà Trắng, cũng coi American Conservative là thành viên của hội đồng cố vấn của mình.

Đầu năm nay, American Conservative đã xuất bản một bài báo được lan truyền rộng rãi, lập luận rằng "Tu chính án thứ 22 là một hạn chế tùy tiện đối với các tổng thống phục vụ nhiệm kỳ không liên tục - và đối với chính nền dân chủ". Bài báo cho rằng những người ủng hộ Trump đặc biệt bị thiệt thòi bởi giới hạn nhiệm kỳ, trước khi vận động cho "Trump 2028!"

Vài tháng sau khi bài báo được xuất bản, Trump đã hỏi một cuộc vận động rằng ông nên làm Tổng thống trong bao lâu: "Các bạn biết đấy, Franklin D. Roosevelt đã làm Tổng thống 16 năm - gần 16 năm - ông ấy đã có 4 nhiệm kỳ. Tôi không biết, chúng ta có được coi là 3 nhiệm kỳ không? Hay là 2 nhiệm kỳ?" Một số người tham dự hét lên: "Ba."

Trump đã gợi ý rằng ông sẽ tôn trọng Hiến pháp. Trong một cuộc phỏng vấn dài với tạp chí Time vào đầu năm nay, ông nói rằng ông không có ý định cố gắng lật đổ Tu chính án thứ 22. "Tôi sẽ không ủng hộ một thách thức." ông nói. "Tôi sẽ không ủng hộ điều đó chút nào. Tôi dự định phục vụ 4 năm và làm một công việc tuyệt vời."

Vậy chúng ta nên tin ai, Trump xuất hiện trong cuộc phỏng vấn với Time hay Trump thường xuyên cố gắng phá hoại Hiến pháp trong thời gian làm tổng thống? Tôi sẽ đặt cược vào vế sau. Về cơ bản, Trump là một kẻ ngoài vòng pháp luật và một nhà độc tài.

Chắc chắn, Quốc hội có thể vẫn bị chia rẽ sau tháng 11. Và việc tập hợp hàng chục tiểu bang để thông qua việc bãi bỏ Tu chính án thứ 22 cũng sẽ là một nhiệm vụ khó khăn. Nhưng Trump đã dành hàng thập kỷ tìm cách vượt qua các quy tắc và luật pháp. Những nhiệm vụ thách thức không quá khó khăn để có thể làm chậm bước chân ông.

Trump đã từng nói với chúng ta rằng ông muốn ở lâu hơn trong Nhà Trắng và ông khẳng định điều đó vào tối thứ Sáu. Chúng ta nên tin vào lời nói của ông. Nếu có cơ hội ngồi trên ngai vàng, chắc chắn ông sẽ hành động.

* Bài viêt trên là quan điểm cá nhân của tác giả Timothy L. O'Brien từ tờ báo Bloomberg.

Bloomberg

Broker listing

Cùng chuyên mục

Bảy sự thật về thương mại: Khi thuế quan trở thành công cụ bóp méo nền kinh tế
Trà Giang

Trà Giang

Junior Editor

Bảy sự thật về thương mại: Khi thuế quan trở thành công cụ bóp méo nền kinh tế

Trong bối cảnh hỗn loạn của các cuộc chiến thuế quan hiện nay, chúng ta đang chứng kiến những hiện tượng kỳ quặc chưa từng có: từ việc áp thuế lên những hòn đảo hoang vắng chỉ có chim cánh cụt sinh sống, đến những định nghĩa mang tính giả-học-thuật về khái niệm "đối ứng" trong thương mại.
Thị trường kể từ “ngày giải phóng”: "Lên voi xuống chó" theo từng dòng tweet
Trà Giang

Trà Giang

Junior Editor

Thị trường kể từ “ngày giải phóng”: "Lên voi xuống chó" theo từng dòng tweet

Kể từ sáng ngày 3 tháng 4 — thời điểm ngay sau khi Tổng thống Donald Trump bất ngờ áp đặt loạt thuế quan mới trong khuôn khổ chính sách được ông gọi là “ngày giải phóng” — thị trường tài chính toàn cầu đã bước vào một chu kỳ biến động dữ dội, với những cú tăng giảm chóng mặt chẳng khác nào một chuyến tàu lượn siêu tốc.
Cơn sốt vàng bùng nổ tại Trung Quốc giữa căng thẳng của cuộc chiến thương mại
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Cơn sốt vàng bùng nổ tại Trung Quốc giữa căng thẳng của cuộc chiến thương mại

Giá vàng lập đỉnh đã thổi bùng làn sóng đầu cơ tại Trung Quốc, với khối lượng giao dịch và dòng tiền vào ETF tăng vọt. Nhà đầu tư cá nhân đổ xô mua vàng để phòng ngừa rủi ro trong bối cảnh kinh tế giảm tốc và căng thẳng thương mại leo thang. Trước tình hình quá nóng, giới chức Trung Quốc đã lên tiếng cảnh báo về biến động thị trường.
Bắc Kinh chuẩn bị kích thích kinh tế khi tăng trưởng suy yếu và áp lực từ Mỹ gia tăng
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Bắc Kinh chuẩn bị kích thích kinh tế khi tăng trưởng suy yếu và áp lực từ Mỹ gia tăng

Bộ Chính trị Trung Quốc dự kiến nhóm họp cuối tháng này để đánh giá triển vọng kinh tế và khả năng đẩy nhanh thực thi các biện pháp hỗ trợ. Tăng trưởng quý II được dự báo suy yếu do ảnh hưởng từ thuế quan Mỹ và tiêu dùng giảm tốc. Giới phân tích cho rằng Bắc Kinh có thể mở rộng kích thích để giữ vững mục tiêu tăng trưởng khoảng 5% trong năm nay.
IMF: Châu Á có thể cắt giảm lãi suất để ứng phó cú sốc thuế quan từ Mỹ
Mai Khánh Linh

Mai Khánh Linh

Junior Editor

IMF: Châu Á có thể cắt giảm lãi suất để ứng phó cú sốc thuế quan từ Mỹ

Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cho biết các ngân hàng trung ương ở châu Á hiện có dư địa để hạ lãi suất, nhằm hỗ trợ nhu cầu trong nước và giảm bớt tác động từ căng thẳng thương mại toàn cầu, trong bối cảnh khu vực này có nền tảng vững chắc hơn nhiều so với thời kỳ khủng hoảng tài chính châu Á.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ