Thẩm phán yêu cầu Donald Trump trao lại quyền kiểm soát Lực lượng Vệ binh Quốc gia California cho bang

Nguyễn Tuấn Đạt
Junior Analyst
Một thẩm phán liên bang tại San Francisco vừa ra phán quyết buộc cựu Tổng thống Donald Trump phải trao lại quyền kiểm soát Lực lượng Vệ binh Quốc gia California cho Thống đốc bang Gavin Newsom, đánh dấu một chiến thắng quan trọng cho chính quyền tiểu bang trong cuộc đối đầu với chính phủ liên bang về vấn đề nhập cư và sử dụng quân đội. Phán quyết được xem là bước lùi nghiêm trọng đối với nỗ lực của ông Trump nhằm liên bang hóa lực lượng Vệ binh giữa lúc căng thẳng leo thang tại Los Angeles.

“Các hành động của ông Trump là bất hợp pháp – vừa vượt quá phạm vi quyền hạn được quy định trong luật, vừa vi phạm Tu chính án thứ Mười của Hiến pháp Hoa Kỳ,” thẩm phán Charles Breyer tại San Francisco, người chủ trì vụ án, cho biết.
Phán quyết là chiến thắng đối với ông Gavin Newsom, Thống đốc Đảng Dân chủ của California, ông đã kiên quyết phản đối việc liên bang hóa Lực lượng Vệ binh Quốc gia nhằm hỗ trợ chính quyền Trump trong nỗ lực trấn áp nhập cư và đối phó với các cuộc biểu tình ở Los Angeles.
“Phán quyết này là chiến thắng cho tất cả người dân Mỹ,” ông Newsom phát biểu trong một tuyên bố. “Hành động của Tổng thống nhằm sử dụng quân đội chống lại chính người dân của mình đã đe dọa nền dân chủ của chúng ta và đưa đất nước đến gần nguy cơ độc tài.”
Chính phủ liên bang đã kháng cáo phán quyết của Breyer, và lệnh này sẽ chưa có hiệu lực cho đến thứ Sáu. Nhà Trắng chưa phản hồi ngay lập tức khi được yêu cầu bình luận.
Phán quyết bắt nguồn từ vụ kiện được California đệ trình hôm thứ Hai, cho rằng lệnh của ông Trump điều động Lực lượng Vệ binh Quốc gia là bất hợp pháp. Đơn kiện nhấn mạnh rằng lệnh liên bang hóa lực lượng này phải được ban hành thông qua các thống đốc bang, theo đúng quy định của đạo luật mà ông Trump viện dẫn.
Ông Breyer cho biết chính phủ đã không thông báo cho ông Newsom trước khi ban hành lệnh.
Trong một phiên điều trần trước đó vào thứ Năm, ông Breyer đã chất vấn lập luận của chính phủ rằng tổng thống có toàn quyền quyết định và tòa án không có quyền can thiệp vào vấn đề này.
“Điều đó khác gì với hành vi của một người theo chủ nghĩa quân chủ?” vị thẩm phán chi biết. “Đó không phải là nơi chúng ta đang sống."
“Tổng thống, tất nhiên, phải bị giới hạn trong phạm vi quyền hạn của mình,” ông Breyer nói thêm. “Đó chính là sự khác biệt giữa một chính phủ hợp hiến và Vua.”
Chính quyền Trump trong các tài liệu gửi tòa đã lập luận rằng California đang tìm kiếm một “lệnh tòa án phi thường, chưa từng có tiền lệ và nguy hiểm,” có thể can thiệp vào “khả năng thực hiện các hoạt động” của chính phủ liên bang.
Chính phủ cũng đã điều động hàng trăm lính Thủy quân lục chiến Hoa Kỳ đến Los Angeles, nhưng ông Breyer chưa đưa ra phán quyết liên quan đến động thái này.
Financial Times