Cơ sở làm giàu hạt nhân chủ chốt của Iran tại Natanz không có dấu hiệu bị hư hại

Nguyễn Tuấn Đạt
Junior Analyst
Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) cho biết không có dấu hiệu nào cho thấy mức phóng xạ gia tăng tại cơ sở làm giàu uranium chính của Iran – một tín hiệu ban đầu cho thấy các cuộc tấn công của Israel chưa xuyên thủng các lớp bảo vệ chứa kho dự trữ hạt nhân của nước Cộng hòa Hồi giáo này.

Chính quyền Iran thông báo với IAEA rằng họ không ghi nhận mức phóng xạ cao hơn tại cơ sở Natanz, nằm cách Tehran khoảng 300 km về phía nam. Họ cũng cho biết Israel chưa tiến hành bất kỳ cuộc không kích nào nhằm vào nhà máy điện hạt nhân Bushehr ở ven vịnh Ba Tư.
Tuy vậy, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố các cuộc tấn công “sẽ tiếp diễn trong nhiều ngày cho đến khi mối đe dọa này bị loại bỏ”.
Chỉ những loại bom xuyên phá mạnh nhất mới có khả năng xuyên thủng các cơ sở làm giàu hạt nhân của Iran. Cơ sở Natanz được xây dựng ở độ sâu hơn 40 mét dưới lòng đất và được bảo vệ bởi một lớp vỏ thép và bê tông dày khoảng 8 mét theo ước tính của các nhà nghiên cứu. Tương tự, cơ sở Fordow được đặt trong lòng một ngọn núi; sau chuyến thăm gần đây, Tổng Giám đốc IAEA Rafael Mariano Grossi ước tính phòng làm giàu ở đây nằm sâu nửa kilomet dưới mặt đất.
Tuy nhiên, vẫn còn nhiều mục tiêu trên mặt đất như đường dây điện, máy biến áp, phòng thí nghiệm và cơ sở thử nghiệm. Việc cắt nguồn điện có thể đã buộc Iran phải bắt đầu quy trình dừng hoạt động các máy ly tâm – những thiết bị quay ở tốc độ siêu âm để tách các đồng vị uranium. Quá trình này có thể kéo dài trong nhiều ngày.
IAEA có trụ sở tại Vienna cho biết các thanh tra của họ vẫn đang có mặt tại Iran và cơ quan này đang giữ liên lạc với giới chức Iran về khả năng có phát tán phóng xạ. Hồi 22 tháng 5, Iran từng cảnh báo cơ quan này qua một công hàm ngoại giao rằng họ sẽ áp dụng “các biện pháp đặc biệt” để bảo vệ kho dự trữ hạt nhân trong trường hợp bị Israel tấn công.
Năm ngoái, IAEA đã thực hiện hơn 400 cuộc thanh tra tại Iran để theo dõi kho uranium của nước này.
Bloomberg