Ông Trump 'lạm quyền' sa thải hai ủy viên FTC, nguy cơ mở ra 'kẽ hở chính trị' trong các cơ quan giám sát độc lập

Ông Trump 'lạm quyền' sa thải hai ủy viên FTC, nguy cơ mở ra 'kẽ hở chính trị' trong các cơ quan giám sát độc lập

Mai Khánh Linh

Mai Khánh Linh

Junior Editor

09:53 25/04/2025

Hai ủy viên của Ủy ban Thương mại Liên bang Mỹ (FTC) đang kiện chính quyền Tổng thống Donald Trump sau khi bị bất ngờ sa thải dù nhiệm kỳ chưa kết thúc. Nhưng đây không chỉ là câu chuyện cá nhân – theo họ, đây là dấu hiệu cảnh báo nghiêm trọng cho tương lai của nền kinh tế Mỹ, nếu các cơ quan giám sát độc lập bị biến thành công cụ chính trị.

Cả hai từng được Thượng viện phê chuẩn – một người thậm chí do chính ông Trump đề cử và được phê chuẩn tuyệt đối hai lần. Họ là những người đã mạnh tay xử lý hành vi độc quyền, chống lại các tập đoàn lớn lạm dụng thị trường, bảo vệ người tiêu dùng, người lao động và doanh nghiệp nhỏ.

Theo họ, vụ kiện không mang màu sắc chính trị – không phải chuyện bảo thủ hay cấp tiến, cũng không phải tranh cãi về tự do kinh doanh hay siết chặt quản lý. Vấn đề cốt lõi là: nước Mỹ sẽ tiếp tục được vận hành bằng luật pháp, hay bị chi phối bởi ý muốn nhất thời của chính trị gia?

Từ năm 1935, án lệ Humphrey’s Executor v. United States đã quy định rõ: Tổng thống không được sa thải ủy viên FTC nếu không có lý do chính đáng. Phán quyết này giúp đảm bảo tính độc lập của các cơ quan như Fed, SEC, FDIC – điều tối quan trọng để tránh biến họ thành công cụ chính trị.

Hiện tại, FTC đang kiện Amazon, Meta và giám sát một thỏa thuận pháp lý với X (Twitter cũ) – đều là các tập đoàn có liên hệ tài chính hoặc chính trị với ông Trump. Nếu Tổng thống có thể thay ủy viên FTC theo ý mình, không gì ngăn được việc “thay người để dừng kiện”.

Nguy hiểm hơn, nếu tiền lệ này mở ra, mọi Tổng thống sau này – dù thuộc đảng nào – đều có thể can thiệp sâu vào các cơ quan từng độc lập, từ FTC đến Fed. Hậu quả là gì? Mất niềm tin thị trường, đầu tư sụt giảm, trái phiếu chính phủ bị nhà đầu tư mất lòng tin, và dòng chảy dữ liệu quốc tế – vốn là trụ cột của thương mại kỹ thuật số – có thể bị đe dọa.

Một nhóm các chuyên gia tài chính, ngân hàng trung ương đã lên tiếng, kêu gọi Tòa án Tối cao Mỹ giữ nguyên tính độc lập của Fed và các cơ quan tương tự. Họ cảnh báo rằng: nếu nguyên tắc pháp lý từ năm 1935 bị đảo ngược, hậu quả sẽ vượt xa một vụ sa thải – đó là mối đe dọa với toàn bộ hệ thống kinh tế Mỹ.

Thị trường cần sự ổn định. Doanh nghiệp cần luật lệ rõ ràng. Nhà đầu tư cần một hệ thống công bằng, không bị chi phối bởi chính trị. Và người dân cần biết rằng các cơ quan giám sát đang hoạt động vì lợi ích chung, không phải theo mệnh lệnh của Tổng thống nào đó.

“Bảo vệ sự độc lập của cơ quan quản lý là nguyên tắc tối thiểu để bảo vệ toàn bộ nền kinh tế” – các ủy viên FTC khẳng định. Và đó là nguyên tắc mà nước Mỹ không thể đánh mất.

Financial Times

Broker listing

Cùng chuyên mục

Số người mất việc vĩnh viễn tăng, tuyển dụng đi xuống — Báo hiệu kinh tế Mỹ đang đối mặt rủi ro suy thoái?
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Số người mất việc vĩnh viễn tăng, tuyển dụng đi xuống — Báo hiệu kinh tế Mỹ đang đối mặt rủi ro suy thoái?

Báo cáo bảng lương phi nông nghiệp gần đây nhất của Mỹ cho thấy thị trường lao động vẫn giữ được phần lớn sự ổn định bất chấp những biến động do các chính sách thuế quan. Tuy nhiên, một số dấu hiệu đáng lo ngại đang dần lộ diện dưới bề mặt của các chỉ số tích cực.
Liệu Mỹ có thể chấm dứt sự phụ thuộc vào đất hiếm của Trung Quốc trước khi quá muộn?
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Liệu Mỹ có thể chấm dứt sự phụ thuộc vào đất hiếm của Trung Quốc trước khi quá muộn?

“Kẻ sống trong nhà kính không nên ném đá.” Đây có lẽ là câu nói mà Tổng thống Trump nên suy ngẫm trước khi áp đặt các mức thuế cao lên hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc, bởi Trung Quốc sở hữu thứ mà Mỹ đang rất thiếu và rất cần: khoáng sản đất hiếm — yếu tố thiết yếu trong sản xuất ô tô, robot và các thiết bị quân sự hiện đại.
Trung Quốc: Xuất khẩu chậm lại, giảm phát gia tăng giữa căng thẳng thương mại với Mỹ
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Trung Quốc: Xuất khẩu chậm lại, giảm phát gia tăng giữa căng thẳng thương mại với Mỹ

Xuất khẩu Trung Quốc tháng 5 tăng trưởng chậm nhất trong ba tháng (4.8%), chịu tác động từ thuế quan Mỹ, trong khi nhập khẩu giảm mạnh 3.4%. Áp lực giảm phát trầm trọng với CPI giảm 0.1% và PPI giảm 3.3%, mức thấp nhất trong 22 tháng. Bắc Kinh triển khai kích thích kinh tế, nhưng căng thẳng thương mại Mỹ-Trung và đàm phán tại London tiếp tục là tâm điểm.
USD ổn định trước thềm đàm phán thương mại Mỹ-Trung
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

USD ổn định trước thềm đàm phán thương mại Mỹ-Trung

USD giữ vững so với các đồng tiền chính vào thứ Hai, khi tâm lý lạc quan từ báo cáo việc làm Mỹ bị kìm hãm bởi sự thận trọng trước cuộc đàm phán thương mại Mỹ-Trung tại London. Các cuộc thảo luận diễn ra trong bối cảnh Trung Quốc đối mặt giảm phát và bất ổn thương mại làm suy yếu niềm tin tại Mỹ. Báo cáo lạm phát tháng 5 và chính sách của Fed cũng là tâm điểm chú ý của nhà đầu tư.
Chứng khoán Mỹ tiệm cận đỉnh cũ, thị trường chờ tín hiệu mới
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Chứng khoán Mỹ tiệm cận đỉnh cũ, thị trường chờ tín hiệu mới

Chứng khoán Mỹ phục hồi mạnh, với S&P 500 vượt mốc 6,000 điểm lần đầu sau nhiều tháng, khi lo ngại kinh tế tạm lắng xuống. Tuy nhiên, thị trường vẫn đối mặt với nhiều ẩn số từ lạm phát, chính sách thuế quan và nợ công. Báo cáo CPI tháng 5 sẽ là yếu tố quan trọng định hình kỳ vọng lãi suất trước cuộc họp của Fed.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ