Đợt tăng giá kỷ lục của vàng đang tạo ra làn sóng lớn tại Trung Quốc, khi nhu cầu từ nhà đầu tư cá nhân tăng mạnh, khối lượng giao dịch trên sàn Thượng Hải đạt mức chưa từng có và các cơ quan quản lý bắt đầu phát đi cảnh báo.

Khi giá vàng biến động dữ dội, hoạt động giao dịch trong ngày tăng vọt, hợp đồng tương lai định giá bằng nhân dân tệ ghi nhận các biến động kỷ lục, phản ánh phản ứng của giới đầu tư trước căng thẳng thương mại. Dòng tiền đổ vào các quỹ hoán đổi danh mục (ETF) tăng vọt, hoạt động bán lẻ bùng nổ và mức chênh lệch giá trong nước cũng tăng mạnh. Là nền kinh tế lớn nhất châu Á, Trung Quốc không chỉ là quốc gia tiêu thụ vàng lớn nhất thế giới mà còn là nhà sản xuất hàng đầu, do đó có vai trò đặc biệt trên thị trường.

Lượng vốn đầu tư vào quỹ ETF vàng tại Trung Quốc đạt mức kỷ lục

“Thị trường giá lên của vàng sẽ còn kéo dài vì người Trung Quốc muốn phòng ngừa rủi ro địa chính trị,” chuyên gia Samson Li của Commodity Discovery Fund tại Hồng Kông nhận định. Ông cho biết một số dự báo, trong đó có cả từ công ty chứng khoán lâu đời nhất Trung Quốc là China International Capital Corp., kỳ vọng giá vàng có thể lên tới 5,000 USD/ounce trong dài hạn.

“Nhà đầu tư đều nhận thấy kinh tế Trung Quốc đang yếu và với mức thuế của Mỹ hiện tại, tình hình có thể tồi tệ hơn,” ông nói thêm.

Trong bối cảnh chính quyền Tổng thống Donald Trump đẩy mạnh thay đổi trật tự thương mại toàn cầu, vàng đã trở thành hàng hóa lớn có hiệu suất tốt nhất năm nay. Nhu cầu trú ẩn tăng mạnh trong khi ngân hàng trung ương các nước, bao gồm cả Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc, đã tích cực mua vào. Kịch bản này được nhiều người dân Trung Quốc chia sẻ, khi chính quyền đang gặp khó khăn trong việc phục hồi nền kinh tế, cùng nỗi lo ngày càng lớn về khả năng đồng nhân dân tệ suy yếu.

“Truyền thông trong nước đưa tin dày đặc về vàng, điều này càng khơi dậy tâm lý tham lam và sợ bỏ lỡ,” nhà phân tích Wu Zijie của Jinrui Futures nhận định. Dù có một đợt điều chỉnh giữa tuần, phần lớn nhà đầu tư cá nhân chỉ giảm tốc độ mua vào, chứ không rút hoàn toàn khỏi thị trường.

Trong một xã hội vốn xem vàng là tài sản truyền thống để cất giữ giá trị, cơn sốt hiện tại được ví như làn sóng đầu cơ mạnh mẽ, thậm chí còn vượt qua mức từng thấy trong năm ngoái. Ba phiên gần nhất, khối lượng giao dịch trên Sàn Giao dịch Hàng hóa Thượng Hải đều vượt mốc 1 triệu hợp đồng/ngày – cao vượt xa mức trung bình.

“Khối lượng giao dịch tăng vọt nhưng khối lượng mở không tăng nhiều, điều đó cho thấy chủ yếu là nhà đầu tư trong ngày,” John Reade – chiến lược gia trưởng tại Hội đồng Vàng Thế giới – cho biết. Ông nhấn mạnh nhà đầu tư Trung Quốc chính là động lực đẩy giá vàng toàn cầu lên mức kỷ lục trong tuần này.

“Chúng tôi còn nhận được nhiều báo cáo cho thấy các ngân hàng trong nước đã hết hàng vàng miếng để bán cho nhà đầu tư. Rõ ràng làn sóng đầu tư bán lẻ đang rất mạnh mẽ,” ông Reade nói thêm.

Bên cạnh hoạt động đầu cơ trên thị trường phái sinh, nhà đầu tư Trung Quốc cũng tích cực mua vào vàng vật chất. Lượng vàng chảy vào các quỹ ETF nội địa trong tháng này đã vượt tổng lượng mua vào của cả năm ngoái. Trong khi đó, mức chênh lệch giá vàng tại Thượng Hải so với giá quốc tế cũng đã nới rộng lên mức cao kỷ lục.

Tâm lý hưng phấn trên thị trường được củng cố khi ngày càng nhiều chuyên gia nhận định giá vàng vẫn còn dư địa tăng sau đợt bứt phá vừa qua. Goldman Sachs dự báo giá vàng có thể đạt mốc 4,000 USD/ounce vào giữa năm 2026 – so với mức khoảng 3,360 USD hiện tại.

Tại Trung Quốc, không khí đầu tư đang trở nên sục sôi. Trên các nền tảng mạng xã hội như WeChat, hàng loạt bài viết kêu gọi nhà đầu tư cá nhân – kể cả những người chưa từng có kinh nghiệm – tham gia thị trường. Một số người thậm chí chia sẻ đã rút toàn bộ tiền tiết kiệm hoặc vay mượn để mua vàng.

Như thường lệ, trong các đợt biến động mạnh – nhất là tại thị trường hàng hóa vốn được đánh giá là hỗn loạn của Trung Quốc – giới chức bắt đầu can thiệp để hạ nhiệt. Ngày thứ Hai, Sở Giao dịch Vàng Thượng Hải phát đi cảnh báo mới, kêu gọi nhà đầu tư cẩn trọng với rủi ro.

Ngay hôm sau, giá vàng lập đỉnh – rồi lao dốc mạnh.

“Bất kể Trump nói gì, ở Trung Quốc, không ai tin rằng quan hệ song phương có thể phục hồi,” ông Li từ Commodity Discovery Fund kết luận. “Đó là tâm lý phổ biến trong dân chúng hiện nay. Họ sẵn sàng ‘đốt cầu’.”