Liệu bong bóng trái phiếu Trung Quốc có phải là vụ nổ tiếp theo?

Liệu bong bóng trái phiếu Trung Quốc có phải là vụ nổ tiếp theo?

Thái Linh

Thái Linh

Junior Editor

09:36 29/08/2024

Nguồn thông tin gần đây đã cảnh báo rằng kế hoạch phát hành TPCP trị giá hàng tỷ USD của Trung Quốc trước cuối năm có thể dẫn đến việc điều chỉnh giá trái phiếu của nước này, làm vỡ "bong bóng" trên thị trường.

Lời cảnh báo này xuất hiện sau làn sóng mua vào điên cuồng đã đẩy giá TPCP Trung Quốc kỳ hạn 10 năm lên cao, đưa lợi suất xuống dưới 2.2% và khiến PBOC phải cảnh báo rằng một sự đảo ngược đột ngột có thể đe dọa đến ổn định tài chính.

Dữ liệu chính thức và các báo cáo của phương tiện truyền thông nhà nước cho biết tính đến tháng 7, chính phủ vẫn chưa phát hành hơn một nửa hạn ngạch TPCP kỳ hạn siêu dài của địa phương và trung ương theo kế hoạch năm 2024, với tổng số khoảng 2.68 nghìn tỷ Nhân dân tệ (376 tỷ USD) còn tồn đọng.

"Khi các đợt phát hành TPCP và trái phiếu địa phương này, do các yêu cầu về ngân sách thúc đẩy, bùng nổ vào cuối năm, thì khối lượng sẽ lên tới hàng nghìn tỷ. Khả năng đảo ngược lợi suất đáng kể là rất cao", một trong những người thân cận với PBOC cho biết.

Nền kinh tế Trung Quốc chậm lại đã dẫn đến việc phát hành trái phiếu ngày càng tăng trong vài năm qua. Trong đó, hai loai trái phiếu được phát hành nhiều nhất là trái phiếu địa phương đặc biệt — được các cơ quan cấp dưới sử dụng cho các dự án và đầu tư, và TPCP đặc biệt kỳ hạn siêu dài được sử dụng để giúp kích thích nền kinh tế.

Bất chấp kế hoạch tăng lượng trái phiếu phát hành, triển vọng kinh tế ảm đạm và thị trường chứng khoán yếu đã khiến các nhà đầu tư, bao gồm cả các ngân hàng Trung Quốc, đổ xô vào TPCP, dẫn đến lo ngại rằng thị trường đang ở trong "vùng bong bóng". Lợi suất TPCP kỳ hạn 10 năm đã đạt mức đáy mọi thời đại là 2.12% trong tháng này.

PBOC cho biết họ lo ngại về các quỹ đầu tư đòn bẩy đang tích trữ trái phiếu và rủi ro phá sản tương tự như Ngân hàng Silicon Valley ở Mỹ, nếu các ngân hàng mua TPCP kỳ hạn dài và sau đó lợi suất đảo ngược.

Xu Zhong, phó tổng thư ký của Hiệp hội các nhà đầu tư tổ chức trên thị trường tài chính quốc gia (NAFMII), một tổ chức trực thuộc PBOC, cho biết trong tháng này trên tờ báo Financial News của ngân hàng này rằng "Lợi suất TPCP kỳ hạn dài đã lệch khỏi phạm vi hợp lý và đang trên đà hướng tới kịch bản xuất hiện bong bóng trên thị trường".

Dữ liệu của Bộ Tài chính cho thấy tính đến tháng 7, chính phủ vẫn chưa phát hành lượng trái phiếu địa phương đặc biệt trị giá khoảng 2.1 nghìn tỷ Nhân dân tệ, trong tổng số trái phiếu trị giá 3.9 nghìn tỷ Nhân dân tệ cho cả năm. Trong khi đó, phương tiện truyền thông nhà nước lại đưa tin rằng chính phủ vẫn chưa phát hành 582 tỷ trong số 1 nghìn tỷ Nhân dân tệ TPCP kỳ hạn siêu dài.

Điều này đã tạo ra sự dư thừa về khả năng phát hành mới trên thị trường TPCP, nguồn tin thân cận với PBOC cảnh báo.

"Ban đầu, mọi người đều kỳ vọng lợi suất TPCP và trái phiếu địa phương sẽ tăng khi phát hành quy mô lớn", nguồn tin gần với PBOC cho biết.

Nhưng người đó cho biết "nhiều yếu tố" đã cản trở đợt phát hành trái phiếu này. Bây giờ giá trái phiếu đang bị đẩy lên cao do "sự mất cân bằng cung-cầu".

"Liệu khi những đợt phát hành trái phiếu mới này bùng nổ, Bộ Tài chính vào cuộc giúp cân bằng cung - cầu, và đợt bán tháo lớn xảy ra, thị trường sẽ không đảo ngược sao?" nguồn tin gần với PBOC cho biết. “Bạn có hiểu tại sao PBOC cần phải liên tục lên tiếng để nhắc nhở mọi người và định hướng họ trong việc đối mặt với những rủi ro lớn như vậy không?”

Các nhà phân tích cho biết cũng có rủi ro đối với sự ổn định tài chính nếu đường cong lợi suất phẳng hơn vì điều đó sẽ gây áp lực lên khả năng kiếm lợi nhuận của các ngân hàng nhà nước Trung Quốc.

PBOC đang cải cách hộp công cụ tiền tệ trong năm nay, bao gồm việc thiết lập một lãi suất chính sách mới và tinh chỉnh cơ chế truyền động tiền tệ bằng cách tác động nhiều hơn đến thị trường trái phiếu đang phát triển. Động thái này theo sau sự dịch chuyển thanh khoản ngân hàng từ các khoản vay sang các tài sản khác, chẳng hạn như trái phiếu.

Nhưng Yang Yewei, một nhà phân tích trái phiếu tại Guosen Securities, cho biết PBOC có thể phải đối mặt với nhiều thách thức nếu áp dụng biện pháp kiểm soát đường cong lợi suất tương tự như BoJRBA trong thập kỷ qua.

Yang cho biết các cơ quan quản lý nước ngoài thường sử dụng biện pháp kiểm soát đường cong lợi suất để giới hạn lợi suất trong khi PBOC lại đang cố gắng thiết lập mức sàn. "Có rất ít tiền lệ cho việc đó", Yang cho biết.

Ngoài ra, thị trường trái phiếu của Trung Quốc không đủ chiều sâu để hỗ trợ chính sách tiền tệ này, với dữ liệu chính thức cho thấy thị trường này chỉ tương đương với 65% GDP quốc gia so với mức cao hơn nhiều ở các quốc gia khác.

Haibin Zhu, nhà kinh tế trưởng của JPMorgan về Trung Quốc, cho biết PBOC đang cố gắng hiện đại hóa chính sách tiền tệ bằng cách sử dụng lãi suất để kiểm soát việc tạo ra tín dụng thay vì kiểm soát trực tiếp lượng tín dụng. "Sớm hay muộn thì sự thay đổi trong chính sách tiền tệ cũng sẽ diễn ra", Zhu cho biết, nhưng cũng nói thêm rằng quá trình chuyển đổi vẫn đang ở giai đoạn thử nghiệm và sẽ mất nhiều thời gian.

"Thách thức ở đây là việc truyền tải chính sách vẫn chưa được suôn sẻ. Đó là lý do tại sao chúng ta thấy PBOC đang thực hiện các động thái để kiểm soát đường cong lợi suất TPCP - trong đó các giao dịch phản ánh niềm tin thị trường sụt giảm và rủi ro ngày càng tăng".

Financial Times

Broker listing

Cùng chuyên mục

Chính sách cắt giảm thuế suất của Trump: Tự cân bằng hay tự gây họa?
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Chính sách cắt giảm thuế suất của Trump: Tự cân bằng hay tự gây họa?

Những người ủng hộ chính sách cắt giảm thuế thường lập luận rằng các biện pháp này rồi sẽ “tự bù đắp” thông qua việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và tăng thu ngân sách – ngay cả khi không cần cắt giảm chi tiêu đáng kể. Tuy nhiên, thực tiễn trong những thập kỷ gần đây đã không ủng hộ luận điểm này.
Thâm hụt chỉ là bề nổi - Gốc rễ nằm ở kinh tế
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Thâm hụt chỉ là bề nổi - Gốc rễ nằm ở kinh tế

Các nhà quan sát lo ngại về thâm hụt ngân sách đang lên tiếng mạnh mẽ, cảnh báo rằng các khoản thanh toán nợ ngày càng lớn có thể làm gia tăng mức thâm hụt và đẩy đất nước đến bờ vực phá sản. Dù đồng tình rằng tình trạng thâm hụt ngày càng gia tăng là một vấn đề nghiêm trọng, chúng tôi tin rằng nguyên nhân cốt lõi không giống như phần lớn các quan điểm phổ biến hiện nay.
Lạm phát bán buôn của Nhật Bản chậm lại, giảm áp lực lên BoJ
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Lạm phát bán buôn của Nhật Bản chậm lại, giảm áp lực lên BoJ

Lạm phát bán buôn của Nhật Bản giảm tốc trong tháng 5 do chi phí nhập khẩu hạ nhiệt, làm giảm áp lực lên BoJ trong việc nâng lãi suất. Tuy nhiên, giá thực phẩm và đồ uống tiếp tục tăng, phản ánh áp lực lạm phát vẫn tồn tại. BoJ có thể trì hoãn đợt tăng lãi suất tiếp theo khi tăng trưởng kinh tế chưa rõ ràng và đàm phán thương mại với Mỹ còn nhiều bất ổn.
Kinh tế và lạm phát: Chính sách tiền tệ của Fed là điểm tựa trước nguy cơ đổ vỡ thương mại
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Kinh tế và lạm phát: Chính sách tiền tệ của Fed là điểm tựa trước nguy cơ đổ vỡ thương mại

Từ sau cú sốc mà Tổng thống Trump tạo ra vào tháng 4 với sự thay đổi lớn trong chính sách thương mại, thị trường tài chính và các nhà phân tích đã ngập tràn trong các bài viết về triển vọng kinh tế và lạm phát. Trong khi thuế quan leo thang khiến triển vọng trở nên bất định hơn bao giờ hết, chính sách tiền tệ của Cục Dự trữ Liên bang (Fed) vẫn là điểm tựa vững chắc – dù không thực sự tích cực, nhưng vẫn là một trong số ít những yếu tố đáng tin cậy trong bức tranh vĩ mô hiện tại.
Ngân hàng Thế giới hạ dự báo tăng trưởng toàn cầu giữa bất ổn và rủi ro thương mại
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Ngân hàng Thế giới hạ dự báo tăng trưởng toàn cầu giữa bất ổn và rủi ro thương mại

Ngân hàng Thế giới hạ dự báo tăng trưởng toàn cầu năm 2025 xuống 2.3%, phản ánh tác động của thuế quan gia tăng và bất ổn kéo dài đến đầu tư và thương mại. Báo cáo cảnh báo nền kinh tế thế giới đang đối mặt với nhiều rủi ro suy giảm, trong đó tăng trưởng thập kỷ này có thể chậm nhất kể từ thập niên 1960. Dù vậy, tổ chức này không dự báo suy thoái và kỳ vọng bất ổn sẽ dần lắng xuống.
Các nhà giao dịch vẫn thận trọng trước thoả thuận thương mại Mỹ - Trung
Nguyễn Tuấn Đạt

Nguyễn Tuấn Đạt

Junior Analyst

Các nhà giao dịch vẫn thận trọng trước thoả thuận thương mại Mỹ - Trung

Các nhà đầu tư tại châu Á phản ứng dè dặt trước thông tin về một thỏa thuận thương mại sơ bộ giữa Mỹ và Trung Quốc, khi phần lớn vẫn chờ đợi chi tiết cụ thể để xác định hướng đi tiế theo. Dù những tín hiệu hòa hoãn từ hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đã phần nào hỗ trợ tâm lý thị trường, giới phân tích cho rằng đà tăng sẽ thận trọng, khi nhiều vấn đề then chốt như kiểm soát công nghệ và an ninh quốc gia vẫn chưa được giải quyết.
BoJ thận trọng với chính sách thắt chặt trong bối cảnh lạm phát và rủi ro toàn cầu
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

BoJ thận trọng với chính sách thắt chặt trong bối cảnh lạm phát và rủi ro toàn cầu

Ngân hàng Trung ương Nhật Bản dự kiến giữ nguyên lãi suất và xem xét giảm tốc độ thu hẹp mua trái phiếu từ năm tài khóa sau, phản ánh lập trường thận trọng trong quá trình bình thường hóa chính sách. Thống đốc Kazuo Ueda có thể phát tín hiệu bớt ôn hòa hơn, khi áp lực lạm phát trong nước vẫn hiện hữu và bất ổn thương mại toàn cầu có dấu hiệu giảm bớt. BoJ đang điều chỉnh cách truyền đạt chính sách nhằm phản ánh cả rủi ro suy giảm lẫn nguy cơ lạm phát cao hơn kỳ vọng.
Hòa bình thương mại và tiền rẻ: Ván bài lớn của thị trường toàn cầu
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Hòa bình thương mại và tiền rẻ: Ván bài lớn của thị trường toàn cầu

Nhà đầu tư đang đặt cược vào một thị trường "liều lĩnh", nơi rủi ro được dồn sang ngày mai. Bất kỳ dòng tiêu đề nào từ bàn đàm phán thương mại tại London – dù tích cực hay tiêu cực – đều có thể làm rung chuyển đà tăng hiện tại. Nhưng cho đến lúc đó, "ly cocktail" thị trường đã được pha thêm Bò Húc, và cơn hưng phấn hiện tại là chuyện của hôm nay – hệ quả để mai tính.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ