Lạm phát tiêu dùng lõi tại thủ đô Tokyo đã chậm lại trong tháng 7, nhưng vẫn cao hơn đáng kể so với mục tiêu 2% của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BoJ), theo dữ liệu công bố vào thứ Sáu. Diễn biến này làm gia tăng kỳ vọng thị trường rằng BoJ có thể tiếp tục tăng lãi suất trong năm nay.

Dữ liệu vừa được công bố sẽ là một trong những yếu tố quan trọng mà BoJ cân nhắc trong cuộc họp chính sách tiền tệ diễn ra vào ngày 30–31/7 tới. Tại cuộc họp này, hội đồng chính sách dự kiến sẽ điều chỉnh dự báo lạm phát cho năm tài khóa hiện tại trong báo cáo đánh giá hàng quý.

Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) lõi của Tokyo – không bao gồm giá thực phẩm tươi sống có biến động cao – đã tăng 2.9% trong tháng 7 so với cùng kỳ năm ngoái. Mức tăng này thấp hơn một chút so với kỳ vọng của thị trường là 3.0% và cũng giảm so với mức tăng 3.1% trong tháng 6.

Nguyên nhân chính khiến tốc độ lạm phát chậm lại là do hiệu ứng cơ sở từ việc giá năng lượng tăng mạnh vào cùng kỳ năm trước, khi chính phủ Nhật kết thúc các chương trình trợ cấp nhằm kìm hãm chi phí nhiên liệu.

Tuy nhiên, áp lực giá cả vẫn còn mạnh trong một số lĩnh vực. Lạm phát thực phẩm – không tính thực phẩm tươi sống – đã tăng từ 7.2% trong tháng 6 lên 7.4% trong tháng 7. Điều này cho thấy chi phí sinh hoạt tiếp tục leo thang đối với các hộ gia đình.

Một chỉ số lạm phát quan trọng khác – loại trừ cả thực phẩm tươi sống và năng lượng, vốn được BOJ theo dõi sát sao để đánh giá áp lực giá từ nhu cầu nội địa – đã tăng 3.1% trong tháng 7, không thay đổi so với tháng trước.

Giá dịch vụ trong tháng 7 cũng tăng 2.1% so với cùng kỳ năm trước, tương tự tháng 6, phản ánh việc doanh nghiệp tiếp tục chuyển chi phí lao động gia tăng – do lương tăng – sang người tiêu dùng.

Các chuyên gia phân tích cho rằng lạm phát tiêu dùng tại Nhật có thể sẽ hạ nhiệt trong thời gian tới, chủ yếu nhờ hiệu ứng cơ sở từ giá nhiên liệu và sự chững lại của giá gạo – một mặt hàng thiết yếu.

Dù sự thành công trong đàm phán thương mại với Mỹ gần đây đã làm dấy lên kỳ vọng rằng BOJ có thể sớm nâng lãi suất, một số nhà phân tích vẫn tỏ ra thận trọng.

“Nếu lạm phát bắt đầu giảm tốc rõ rệt, BoJ sẽ không có lý do cấp bách để tăng lãi suất,” ông Toru Suehiro, Kinh tế trưởng tại Daiwa Securities, nhận định, đồng thời lưu ý rằng tốc độ tăng lương danh nghĩa vẫn còn yếu trong năm nay.

BoJ đã chấm dứt chương trình nới lỏng mạnh tay kéo dài cả thập kỷ vào năm ngoái và đã nâng lãi suất ngắn hạn lên 0.5% vào tháng 1, với niềm tin rằng nền kinh tế Nhật đang tiến gần hơn đến việc đạt mục tiêu lạm phát 2% một cách bền vững.

Mặc dù BoJ đã phát tín hiệu sẵn sàng tăng lãi suất thêm, các yếu tố bất ổn kinh tế – trong đó có tác động từ các mức thuế cao của Mỹ – đã khiến ngân hàng phải hạ dự báo tăng trưởng trong tháng 5, đồng thời làm phức tạp hóa các quyết định về thời điểm điều chỉnh lãi suất tiếp theo.

Tuy nhiên, thông báo bất ngờ từ Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm thứ Tư về việc đạt được thỏa thuận thương mại đã giúp xoa dịu phần nào lo ngại về triển vọng kinh tế của Nhật, thúc đẩy một số nhà đầu tư đặt lại kỳ vọng rằng BoJ có thể tăng lãi suất thêm vào cuối năm nay.

Chỉ vài giờ sau thông báo đó, Phó Thống đốc BoJ cho biết thỏa thuận này sẽ giúp giảm bớt sự bất định và tăng khả năng để Nhật Bản đạt mục tiêu lạm phát một cách bền vững hơn.

Trước khi thông tin về thỏa thuận được công bố, một khảo sát cho thấy đa số các nhà kinh tế tin rằng BoJ sẽ có thêm một đợt tăng lãi suất vào cuối năm, mặc dù phần lớn dự đoán ngân hàng trung ương sẽ giữ nguyên lãi suất trong cuộc họp tháng 7 này.