Fed không phải là "đấng toàn năng" nhưng vẫn hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ?

Fed không phải là "đấng toàn năng" nhưng vẫn hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ?

Trần Quốc Khải

Trần Quốc Khải

Junior Editor

07:09 27/08/2024

Có rất nhiều lời than phiền về Fed trong những năm qua: Alan Greenspan đã hạ lãi suất quá nhiều sau vụ sụp đổ dot-com năm 2000. Ben Bernanke đã in quá nhiều tiền để cứu trợ các ngân hàng trong cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008. Janet Yellen đã giữ lãi suất ở mức quá thấp trong thời gian quá dài vào giữa những năm 2010. Jerome Powell đã quá chậm để thấy được lạm phát sắp bùng phát - và giờ đây ông ấy cũng quá chậm để phát hiện ra suy thoái.

Trong gần ba thập kỷ vừa qua, Fed đã giám sát một giai đoạn lịch sử với lạm phát ổn định và tỷ lệ thất nghiệp thấp, chỉ bị gián đoạn ba lần bởi các thế lực phần lớn nằm ngoài tầm kiểm soát của NHTW - cụ thể là hai “cơn sốt” đầu cơ liên quan đến cổ phiếu internet và bất động sản, bên cạnh đó là đại dịch Covid. Mỗi lần như vậy, Fed đều can thiệp một cách táo bạo và chịu nhiều chỉ trích để chống lại vòng xoáy giảm phát và củng cố thị trường việc làm.

Chuyện gì sẽ xảy ra nếu Fed không can thiệp để giải cứu hệ thống tài chính vào năm 2008 hoặc không duy trì dòng tín dụng chảy vào các chính quyền tiểu bang và địa phương, nhằm hỗ trợ lao động và hộ gia đình vào năm 2020. Những cuộc giải cứu đó không hoàn hảo, nhưng Fed xứng đáng được khen ngợi nhiều hơn là chỉ trích.

Với sức nặng của lịch sử lâu dài đó, Powell đã có bài phát biểu vào thứ Sáu tuần trước tại cuộc họp thường niên ở Jackson Hole, Wyoming. Trong bài phát biểu, Powell ám chỉ rằng Fed sẽ sớm bắt đầu hạ lãi suất, vì họ tập trung ít hơn vào việc chống lạm phát và nhiều hơn vào việc hỗ trợ thị trường việc làm đang suy yếu. Ông cũng thừa nhận rằng Fed không phải là “đấng toàn năng” - tuy nhiên, đây là một cử chỉ hào phóng khi xét đến thành công của Fed trong việc kiềm chế lạm phát mà không kéo sập nền kinh tế, ít nhất là cho đến nay.

Nhiều người đã ước rằng Powell có thể đi xa hơn và nhắc nhở những người chỉ trích Fed về một vài điều:

Không NHTW nào có mô hình dự báo đáng tin cậy về lạm phát hoặc thất nghiệp - hai mặt trong nhiệm vụ kép của Fed. Fed không thể thấy lạm phát hay tỷ lệ thất nghiệp tăng cao tốt hơn bất kỳ ai khác, đặc biệt là trong bối cảnh đại dịch toàn cầu đang bao trùm, điều này đồng nghĩa là Fed không thể đi trước một bước. Điều tốt nhất mà Fed có thể làm là hành động khi cần thiết và càng nhanh càng tốt để đưa cả hai trở lại đúng mục tiêu. Và đó là những gì Fed đã làm.

Khó khăn là lạm phát theo thời gian thực và số liệu việc làm bị hạn chế, không hoàn hảo, vì vậy Fed phải chờ các cơ quan chính phủ biên soạn dữ liệu, vốn có độ trễ, làm chậm quá trình đánh giá và phản ứng. Ngay cả khi đó, các con số có thể không chính xác, như việc điều chỉnh giảm 818,000 việc làm trong tuần trước là một ví dụ.

Mặc dù thời điểm này không lý tưởng, nhưng vẫn tốt hơn là Fed đưa ra quyết định chính sách dựa trên phỏng đoán về hướng đi của lạm phát và thất nghiệp. Các nhà đầu tư cũng thường xuyên “chơi trò chơi” dự đoán, và số lần họ đúng cũng nhiều như những sai lầm.

Tuy nhiên, Fed không phải lúc nào cũng phải hành động để tạo ra tác động. Thị trường thường phản ứng với các diễn biến kinh tế vĩ mô nhằm dự đoán Fed có thể làm gì, điều này có thể có tác động tương tự như hành động của Fed. Ví dụ, đợt lạm phát gần đây bắt đầu vào mùa xuân năm 2021 và Fed không bắt đầu tăng lãi suất cho đến một năm sau đó. Nhưng lãi suất ngắn hạn không chờ Fed hành động. Bắt đầu từ mùa thu năm 2021, lợi suất TPCP kỳ hạn hai năm đã tăng lên 1.9% từ mức gần bằng 0 trước khi Fed can thiệp.

Điều tương tự đang xảy ra trong hiện tại. Với việc dự đoán lãi suất thấp hơn, lợi suất TPCP kỳ hạn hai năm đã giảm 100 bps xuống còn 3.9% kể từ tháng 5. Điều này tương đương với hai lần cắt giảm 50 bps mà không cần Fed phải động tay vào. Cuối cùng, Fed sẽ phải hạ lãi suất liên bang nếu muốn lợi suất hai năm giữ nguyên, nhưng thời điểm không còn quan trọng nữa khi thị trường tác động.

Có vẻ như cũng có vài sự nhầm lẫn về công việc của Fed. Fed không chịu trách nhiệm cho nền kinh tế. Mặc dù cố gắng chống lạm phát mà không đẩy nền kinh tế vào suy thoái, nhưng điều này không phải lúc nào cũng khả thi. Một nền kinh tế chậm lại là khi chứng kiến tỷ lệ thất nghiệp tăng đột biến, mặc dù tỷ lệ này có thể tăng nhưng vẫn ở mức chấp nhận được. Nền kinh tế có thể đang trải qua một kịch bản như vậy ngay bây giờ.

Fed cũng không chịu trách nhiệm về thị trường chứng khoán. Đúng, sự sụp đổ của thị trường có thể khiến lạm phát và thất nghiệp di chuyển theo hướng không mong muốn, giống như đã xảy ra vào đầu những năm 2000, nhưng ngay cả những nhà đầu tư thông minh nhất cũng không thể dự đoán được thị trường bearish. Nếu các nhà đầu tư nghĩ rằng Fed sẽ giải cứu họ khỏi thị trường chứng khoán đang suy thoái mà không có tác động đáng kể đến lạm phát hoặc việc làm, họ đã nhầm.

Theo tình hình hiện tại, thước đo lạm phát ưa thích của Fed - chi tiêu tiêu dùng cá nhân không bao gồm thực phẩm và năng lượng - đã giảm xuống 2.6% so với cùng kỳ năm trước tính đến tháng 6 và đang tiến tới mục tiêu 2%. Thị trường TPCP cũng định giá rằng lạm phát sẽ ở mức khoảng 2% trong năm năm tới. Nếu xu hướng này tiếp tục, Fed có thể sẽ hạ lãi suất liên bang xuống mức từ 0.5% đến 1% sau khi lạm phát giảm xuống từ mức gần 2.5% - 3% hiện nay.

Lãi suất ngắn hạn đã gần đạt mức kể trên, với lợi suất TPCP kỳ hạn hai năm ở mức 3.9%. Điều này có vẻ hợp lý khi mà lạm phát vẫn chưa đạt mục tiêu của Fed và tỷ lệ thất nghiệp vẫn ở mức thấp khi so sánh với lịch sử. Trong bối cảnh đó, có vẻ như Fed không cần phải hạ lãi suất khẩn cấp.

Liệu thị trường có quá quen với việc có một trong những NHTW tinh vi nhất thế giới - cùng với tất cả những lợi ích đi kèm - đến mức coi sự ổn định tương đối của Mỹ là điều hiển nhiên hay không. Fed đã xử lý giai đoạn hậu đại dịch và ba thập kỷ trước đó, tốt như mong đợi. Sẽ cần thêm thời gian, nếu cần thiết, để có củng cố niềm tin rằng lạm phát đã hoàn toàn bị “dập tắt”.

Bloomberg

Broker listing

Cùng chuyên mục

BoJ thận trọng bình thường hóa chính sách, lạm phát lương thực gây áp lực tăng lãi suất
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

BoJ thận trọng bình thường hóa chính sách, lạm phát lương thực gây áp lực tăng lãi suất

Ngân hàng Nhật Bản nhiều khả năng giữ nguyên lãi suất và giảm tốc độ thắt chặt mua trái phiếu từ năm tài khóa tới, phản ánh sự thận trọng trong lộ trình bình thường hóa chính sách. Tuy nhiên, lạm phát thực phẩm dai dẳng, đặc biệt là giá gạo tăng vọt, có thể buộc BoJ tiếp tục nâng lãi suất sớm hơn kỳ vọng. Thống đốc Kazuo Ueda phát tín hiệu rằng rủi ro lạm phát đang ngày càng được chú trọng, trong bối cảnh sự bất ổn thương mại toàn cầu dần lắng dịu.
USD chững lại khi thị trường hướng sự tập trung về London
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

USD chững lại khi thị trường hướng sự tập trung về London

Đàm phán Mỹ - Trung tái khởi động; triển vọng đạt được thỏa thuận ngày càng rõ nét. Chứng khoán Mỹ biến động trái chiều, nhưng S&P 500 chỉ còn cách đỉnh lịch sử chưa đầy 2%. Dữ liệu yếu từ Anh tiếp tục gây áp lực lên GBP. Giá vàng đi ngang, trong khi bạc nổi bật với đà tăng mạnh.
Đàm phán thương mại Mỹ-Trung tiếp diễn, khoáng sản đất hiếm và hạn chế công nghệ làm nóng cuộc chơi
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Đàm phán thương mại Mỹ-Trung tiếp diễn, khoáng sản đất hiếm và hạn chế công nghệ làm nóng cuộc chơi

Các cuộc đàm phán thương mại Mỹ-Trung được nối lại tại London, tập trung vào các hạn chế về công nghệ và xuất khẩu khoáng sản đất hiếm. Trung Quốc đã cấp giấy phép xuất khẩu đất hiếm cho các công ty Hoa Kỳ, thúc đẩy hy vọng về một cuộc đàm phán thương mại đột phá. Xuất khẩu của Trung Quốc sang Hoa Kỳ đã giảm 40% trong năm nay, làm tăng tính cấp thiết của việc giải quyết căng thẳng thương mại.
Cảnh báo thầm lặng của thị trường: Trái phiếu và vàng tiết lộ điều gì?
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Cảnh báo thầm lặng của thị trường: Trái phiếu và vàng tiết lộ điều gì?

Chưa bao giờ thị trường lại đòi hỏi các nhà đầu tư phải linh hoạt, tỉnh táo và hiểu sâu về mối liên hệ giữa các loại tài sản như hiện nay. Khi tiền tệ trở nên đắt đỏ, khi trái phiếu phát đi tín hiệu cảnh báo và khi vàng tăng vọt như một phản ứng phòng vệ, thì việc tiếp tục đặt cược mù quáng vào đà tăng cổ phiếu có thể trở thành một chiến lược nguy hiểm. Sự kết hợp giữa hiểu biết kinh tế vĩ mô, phân tích kỹ thuật và đánh giá tâm lý thị trường là chìa khóa giúp nhà đầu tư không chỉ sống sót mà còn tận dụng được những cơ hội ẩn giấu trong cơn biến động.
Thuật toán của trader nhỏ lẻ đang dần trở thành thế lực trên thị trường
Nguyễn Tuấn Đạt

Nguyễn Tuấn Đạt

Junior Analyst

Thuật toán của trader nhỏ lẻ đang dần trở thành thế lực trên thị trường

Trong khi phần lớn thị trường tài chính đang bị chi phối bởi các quỹ đầu tư thụ động, một lực lượng mới đang âm thầm nổi lên: những nhà đầu tư cá nhân sử dụng chiến lược định lượng. Họ không cần nhiều tiền, cũng chẳng phải dân chuyên, nhưng với công cụ hiện đại và tư duy tính toán, họ đang tạo ra ảnh hưởng rõ rệt lên các giao dịch – đặc biệt là ở những mảng như quyền chọn ngắn hạn. Liệu đây có phải là tín hiệu tích cực cho sự cân bằng và minh bạch hơn của thị trường?
Bạc vẫn còn dưới 40 USD — nhưng thời điểm bứt phá không còn xa
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Bạc vẫn còn dưới 40 USD — nhưng thời điểm bứt phá không còn xa

Trong khi nhiều nhà đầu tư tập trung vào Vàng, cổ phiếu AI và các xu hướng thị trường nóng, bạc âm thầm ghi dấu một trong những bước đột phá mạnh mẽ nhất trong lĩnh vực hàng hóa. Vừa chạm đỉnh trong 13 năm, kết hợp cùng làn sóng bùng nổ AI, cuộc cách mạng năng lượng sạch và thỏa thuận hạ tầng trị giá 3,000 tỷ USD của Trump đang thúc đẩy nhu cầu, các chuyên gia tại GSC Commodity Intelligence gọi đây là “giao dịch bùng nổ và bất đối xứng nhất năm 2025.”
Đàm phán London, rủi ro toàn cầu: Mỹ và Trung Quốc tạm thời 'chơi đẹp'
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Đàm phán London, rủi ro toàn cầu: Mỹ và Trung Quốc tạm thời 'chơi đẹp'

Đàm phán thương mại Mỹ-Trung tại London diễn ra trong không khí ngoại giao thận trọng, tạm thời làm dịu căng thẳng thương mại, giúp thị trường toàn cầu giữ ổn định và tăng nhẹ. Nhà đầu tư vẫn cảnh giác trước rủi ro kinh tế và dữ liệu yếu, trong khi kỳ vọng giảm thuế quan và khả năng Fed hạ lãi suất giúp đẩy chỉ số MSCI World lên đỉnh lịch sử. Tuy nhiên, động lực tăng giá vẫn yếu, và rủi ro tiềm ẩn chưa biến mất.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ