Chính sách thuế quan của Trump: Bảo hộ ngành thép hay gánh nặng cho doanh nghiệp Mỹ?

Chính sách thuế quan của Trump: Bảo hộ ngành thép hay gánh nặng cho doanh nghiệp Mỹ?

Trà Giang

Trà Giang

Junior Editor

10:24 12/03/2025

Chính sách bảo hộ ngành thép từ lâu đã là ưu tiên của nhiều đời tổng thống Mỹ, bất kể thuộc đảng nào. Tuy nhiên, không có vị tổng thống nào trong thời gian gần đây lại mạnh tay sử dụng thuế quan như Donald Trump.

Trong nhiệm kỳ đầu tiên, ông áp mức thuế 25% đối với thép nhập khẩu và 10% đối với nhôm, dù vẫn để lại một số ngoại lệ cho các đối tác như Brazil và Hàn Quốc. Tuy nhiên, vào ngày 12/3, rào cản thương mại sẽ càng trở nên nghiêm ngặt hơn khi chính quyền Trump áp thuế bổ sung 25% lên tất cả sản phẩm thép và nhôm nhập khẩu mà không có bất kỳ ngoại lệ nào. Đặc biệt, ông Trump còn tuyên bố một mức thuế bổ sung 25% đối với các sản phẩm nhập khẩu từ Canada, động thái gây chấn động giới kinh doanh và làm gia tăng căng thẳng thương mại với đối tác lớn nhất của Mỹ trong ngành kim loại.

Mục tiêu chính của những biện pháp này là nhằm kích thích sản xuất nội địa. Tuy nhiên, dữ liệu lịch sử cho thấy kết quả thực tế có thể khác xa kỳ vọng. Trong khi một số tập đoàn trong ngành thép và nhôm tỏ ra hưởng lợi, thì hàng loạt doanh nghiệp sản xuất khác—từ ô tô, hàng tiêu dùng, đến năng lượng—đang đứng trước nguy cơ chịu tác động tiêu cực nghiêm trọng.

Mặc dù nhiều ngành công nghiệp đang lo lắng trước chính sách thuế mới, một số lãnh đạo doanh nghiệp trong ngành thép và nhôm lại tỏ ra phấn khởi.

Leon Topalian, CEO của Nucor, tập đoàn sản xuất thép lớn nhất nước Mỹ, từng phàn nàn về những ngoại lệ trong chính sách thuế quan trước đây và kêu gọi mở rộng phạm vi áp thuế. Ngay sau khi ông Trump công bố kế hoạch mới vào tháng 2, giá thép của Nucor đã tăng ngay lập tức, cùng với US Steel và Cleveland-Cliffs, hai nhà sản xuất thép lớn khác của Mỹ. Giá nhôm cũng không nằm ngoài xu hướng tăng, khi CEO Jesse Gary của Century Aluminum—nhà sản xuất nhôm sơ cấp lớn nhất Mỹ—khẳng định rằng thuế quan sẽ mang lại "tác động đáng kể" lên lợi nhuận công ty.

Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là liệu những biện pháp này có thực sự giúp tăng cường sản xuất nội địa hay không. Từ lâu, công suất sản xuất thép của Mỹ chỉ duy trì ở mức 75% và chính quyền Trump đặt mục tiêu nâng con số này lên 80%. Tuy nhiên, sau lần áp thuế đầu tiên vào năm 2018, sản lượng thép và nhôm hầu như không có sự thay đổi đáng kể.

Một trường hợp hiếm hoi là Century Aluminum, công ty vừa công bố kế hoạch xây dựng nhà máy luyện nhôm sơ cấp đầu tiên tại Mỹ trong gần 50 năm qua, giúp tăng gấp đôi sản lượng nhôm sơ cấp nội địa. Tuy nhiên, quyết định này một phần nhờ vào khoản trợ cấp 500 triệu USD từ Bộ Năng lượng Mỹ vào năm ngoái, thay vì hoàn toàn nhờ vào tác động của thuế quan.

Trong khi đó, Bill Oplinger, CEO của Alcoa, một trong những tập đoàn nhôm lớn khác của Mỹ, lại có quan điểm hoàn toàn trái ngược. Ông khẳng định rằng thuế quan không đủ hấp dẫn để khiến công ty mở lại các nhà máy sản xuất trong nước, vì rào cản lớn nhất vẫn là chi phí điện, một yếu tố quan trọng trong quá trình sản xuất nhôm. Ông cũng lưu ý rằng các doanh nghiệp trong ngành cần có chiến lược dài hạn, từ 20 đến 40 năm, và không thể đưa ra quyết định đầu tư nếu không biết chính sách thuế sẽ kéo dài bao lâu.

Mặc dù ngành thép và nhôm có thể hưởng lợi, hàng loạt ngành công nghiệp Mỹ khác lại đang phải vật lộn với hệ quả từ chính sách thuế này.

Theo báo cáo của Boston Consulting Group (BCG), chính sách thuế mới sẽ làm tăng 22 tỷ USD chi phí nhập khẩu thép và nhôm, đồng thời đẩy mức tăng thêm lên đến 29 tỷ USD đối với các sản phẩm liên quan, từ linh kiện máy bay đến lưỡi ủi của xe ủi đất.

Các công ty có tỷ trọng chi phí nguyên liệu kim loại cao sẽ chịu ảnh hưởng nặng nề nhất. Theo Barclays, thép chiếm hơn 10% tổng chi phí sản xuất của các thiết bị xây dựng như máy xúc và máy đào. Trong ngành đồ uống, các công ty sản xuất lon nhôm như Crown và Ball sẽ chứng kiến chi phí sản xuất một lon nước ngọt 12 ounce tăng khoảng 10%, do nhôm chiếm đến hai phần ba tổng chi phí sản xuất.

Ngành dầu khí Mỹ cũng không tránh khỏi tác động tiêu cực. Khoảng 40% lượng thép sử dụng trong khai thác dầu hiện nay là hàng nhập khẩu. Khi chi phí nguyên vật liệu tăng, giá thành khai thác dầu cũng sẽ leo thang, có thể tác động đến toàn bộ chuỗi cung ứng năng lượng tại Mỹ.

Để giảm thiểu tác động từ thuế, một số doanh nghiệp đang chuyển hướng sang các vật liệu thay thế. Coca-Cola đã tuyên bố rằng hãng có thể tăng cường sử dụng chai nhựa thay vì lon nhôm. Tuy nhiên, không phải công ty nào cũng có lựa chọn này.

Hiệp hội các nhà sản xuất lon Mỹ (Can Manufacturers Institute) gần đây đã gửi thư lên ông Trump, cảnh báo rằng chính sách thuế năm 2018 đã gây thiệt hại nghiêm trọng cho ngành sản xuất thép mạ thiếc, một loại vật liệu được sử dụng phổ biến trong ngành thực phẩm đóng hộp. Chín dây chuyền sản xuất đã phải đóng cửa, đi ngược lại với mục tiêu bảo hộ ngành thép của chính phủ. Hiện tại, chỉ còn ba dây chuyền hoạt động, và nếu xu hướng này tiếp diễn, người tiêu dùng Mỹ có thể sớm phải trả nhiều tiền hơn cho một hộp đậu nướng.

Mặc dù chính sách thuế quan mới có thể mang lại lợi ích ngắn hạn cho các nhà sản xuất thép và nhôm Mỹ, nhưng tác động tiêu cực lên toàn bộ nền kinh tế là điều không thể tránh khỏi. Khi chi phí nguyên liệu đầu vào gia tăng, các nhà sản xuất trong nhiều ngành sẽ chịu áp lực lớn hơn, và cuối cùng, người tiêu dùng Mỹ có thể sẽ là bên phải gánh chịu hậu quả lớn nhất.

Câu hỏi lớn đặt ra là: liệu bảo hộ ngành thép bằng thuế quan có thực sự mang lại lợi ích lâu dài cho nước Mỹ, hay chỉ đơn giản là tạo thêm gánh nặng cho các doanh nghiệp trong nước?

Archive

Broker listing

Cùng chuyên mục

BoJ thận trọng bình thường hóa chính sách, lạm phát lương thực gây áp lực tăng lãi suất
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

BoJ thận trọng bình thường hóa chính sách, lạm phát lương thực gây áp lực tăng lãi suất

Ngân hàng Nhật Bản nhiều khả năng giữ nguyên lãi suất và giảm tốc độ thắt chặt mua trái phiếu từ năm tài khóa tới, phản ánh sự thận trọng trong lộ trình bình thường hóa chính sách. Tuy nhiên, lạm phát thực phẩm dai dẳng, đặc biệt là giá gạo tăng vọt, có thể buộc BoJ tiếp tục nâng lãi suất sớm hơn kỳ vọng. Thống đốc Kazuo Ueda phát tín hiệu rằng rủi ro lạm phát đang ngày càng được chú trọng, trong bối cảnh sự bất ổn thương mại toàn cầu dần lắng dịu.
USD chững lại khi thị trường hướng sự tập trung về London
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

USD chững lại khi thị trường hướng sự tập trung về London

Đàm phán Mỹ - Trung tái khởi động; triển vọng đạt được thỏa thuận ngày càng rõ nét. Chứng khoán Mỹ biến động trái chiều, nhưng S&P 500 chỉ còn cách đỉnh lịch sử chưa đầy 2%. Dữ liệu yếu từ Anh tiếp tục gây áp lực lên GBP. Giá vàng đi ngang, trong khi bạc nổi bật với đà tăng mạnh.
Đàm phán thương mại Mỹ-Trung tiếp diễn, khoáng sản đất hiếm và hạn chế công nghệ làm nóng cuộc chơi
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Đàm phán thương mại Mỹ-Trung tiếp diễn, khoáng sản đất hiếm và hạn chế công nghệ làm nóng cuộc chơi

Các cuộc đàm phán thương mại Mỹ-Trung được nối lại tại London, tập trung vào các hạn chế về công nghệ và xuất khẩu khoáng sản đất hiếm. Trung Quốc đã cấp giấy phép xuất khẩu đất hiếm cho các công ty Hoa Kỳ, thúc đẩy hy vọng về một cuộc đàm phán thương mại đột phá. Xuất khẩu của Trung Quốc sang Hoa Kỳ đã giảm 40% trong năm nay, làm tăng tính cấp thiết của việc giải quyết căng thẳng thương mại.
Cảnh báo thầm lặng của thị trường: Trái phiếu và vàng tiết lộ điều gì?
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Cảnh báo thầm lặng của thị trường: Trái phiếu và vàng tiết lộ điều gì?

Chưa bao giờ thị trường lại đòi hỏi các nhà đầu tư phải linh hoạt, tỉnh táo và hiểu sâu về mối liên hệ giữa các loại tài sản như hiện nay. Khi tiền tệ trở nên đắt đỏ, khi trái phiếu phát đi tín hiệu cảnh báo và khi vàng tăng vọt như một phản ứng phòng vệ, thì việc tiếp tục đặt cược mù quáng vào đà tăng cổ phiếu có thể trở thành một chiến lược nguy hiểm. Sự kết hợp giữa hiểu biết kinh tế vĩ mô, phân tích kỹ thuật và đánh giá tâm lý thị trường là chìa khóa giúp nhà đầu tư không chỉ sống sót mà còn tận dụng được những cơ hội ẩn giấu trong cơn biến động.
Thuật toán của trader nhỏ lẻ đang dần trở thành thế lực trên thị trường
Nguyễn Tuấn Đạt

Nguyễn Tuấn Đạt

Junior Analyst

Thuật toán của trader nhỏ lẻ đang dần trở thành thế lực trên thị trường

Trong khi phần lớn thị trường tài chính đang bị chi phối bởi các quỹ đầu tư thụ động, một lực lượng mới đang âm thầm nổi lên: những nhà đầu tư cá nhân sử dụng chiến lược định lượng. Họ không cần nhiều tiền, cũng chẳng phải dân chuyên, nhưng với công cụ hiện đại và tư duy tính toán, họ đang tạo ra ảnh hưởng rõ rệt lên các giao dịch – đặc biệt là ở những mảng như quyền chọn ngắn hạn. Liệu đây có phải là tín hiệu tích cực cho sự cân bằng và minh bạch hơn của thị trường?
Bạc vẫn còn dưới 40 USD — nhưng thời điểm bứt phá không còn xa
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Bạc vẫn còn dưới 40 USD — nhưng thời điểm bứt phá không còn xa

Trong khi nhiều nhà đầu tư tập trung vào Vàng, cổ phiếu AI và các xu hướng thị trường nóng, bạc âm thầm ghi dấu một trong những bước đột phá mạnh mẽ nhất trong lĩnh vực hàng hóa. Vừa chạm đỉnh trong 13 năm, kết hợp cùng làn sóng bùng nổ AI, cuộc cách mạng năng lượng sạch và thỏa thuận hạ tầng trị giá 3,000 tỷ USD của Trump đang thúc đẩy nhu cầu, các chuyên gia tại GSC Commodity Intelligence gọi đây là “giao dịch bùng nổ và bất đối xứng nhất năm 2025.”
Đàm phán London, rủi ro toàn cầu: Mỹ và Trung Quốc tạm thời 'chơi đẹp'
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Đàm phán London, rủi ro toàn cầu: Mỹ và Trung Quốc tạm thời 'chơi đẹp'

Đàm phán thương mại Mỹ-Trung tại London diễn ra trong không khí ngoại giao thận trọng, tạm thời làm dịu căng thẳng thương mại, giúp thị trường toàn cầu giữ ổn định và tăng nhẹ. Nhà đầu tư vẫn cảnh giác trước rủi ro kinh tế và dữ liệu yếu, trong khi kỳ vọng giảm thuế quan và khả năng Fed hạ lãi suất giúp đẩy chỉ số MSCI World lên đỉnh lịch sử. Tuy nhiên, động lực tăng giá vẫn yếu, và rủi ro tiềm ẩn chưa biến mất.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ