Dù vị tân Tổng thống đã không ngần ngại chỉ trích mạnh mẽ Powell - người được chính ông bổ nhiệm năm 2018, song tại cuộc họp báo đầu tiên của Fed sau cuộc bầu cử, Powell đã bày tỏ quan điểm rõ ràng rằng Trump không có quyền hạn pháp lý để cách chức ông trước khi nhiệm kỳ kết thúc vào tháng 5/2026, và ông kiên định sẽ hoàn thành trọng trách của mình. Với sự khôn ngoan, Powell đã khéo léo tránh bàn luận về việc các chính sách mà Trump đề xuất - như tăng thuế quan, trục xuất người nhập cư quy mô lớn và cắt giảm thuế nội địa - có thể tác động thế nào đến chính sách tiền tệ. Theo ông, Fed chỉ nghiên cứu tác động của các biện pháp này ở giai đoạn đề xuất, và chỉ xem xét đưa vào chính sách khi chúng chính thức trở thành luật: "Chúng tôi không phỏng đoán, không suy diễn, và không đặt ra giả thiết."

Mô hình kinh tế quan trọng của Fed càng củng cố thêm cho phương pháp tiếp cận thận trọng này. Trước hết, việc tăng thuế quan chỉ được tích hợp vào mô hình khi chúng thực sự sắp được áp dụng. Tiếp đến, mô hình dựa trên giả định rằng những phản ứng về chính sách tiền tệ sẽ đồng nhất với các mục tiêu về việc làm và lạm phát của Fed, đồng thời doanh nghiệp và người dân có thể dự báo được đầy đủ những phản ứng này. Cách tiếp cận này giúp loại bỏ các sai sót mang tính hệ thống trong chính sách, giảm thiểu ảnh hưởng từ các cú sốc kinh tế, đảm bảo lạm phát kỳ vọng luôn được kiểm soát trong mô hình - qua đó giảm bớt chi phí được dự tính cho thời gian chờ đợi. Do vậy, các chính sách của Trump sẽ cần một quãng thời gian đáng kể trước khi thực sự tác động đến quá trình hoạch định chính sách.

Nếu những sáng kiến chính sách của Trump chỉ dừng lại ở mức độ khiêm tốn, sự chậm trễ trong phản ứng của Fed sẽ không gây nhiều xáo trộn. Thế nhưng, một khi ông đưa ra bất kỳ động thái quyết liệt và đột ngột nào - đặc biệt trong lĩnh vực thuế quan hay chính sách trục xuất - thì những biện pháp đối phó của Fed sẽ không kịp thời để xoa dịu toàn bộ tác động kinh tế. Trong bối cảnh các yếu tố khác không đổi, giá hàng nhập khẩu tăng cao cùng tình trạng khan hiếm lao động chắc chắn sẽ thúc đẩy lạm phát và đẩy lạm phát kỳ vọng leo thang trong tương lai. Hệ quả là sự bất ổn gia tăng, buộc Fed phải có những điều chỉnh chính sách tiền tệ mạnh mẽ và quyết đoán hơn.

Một khả năng khác là Trump có thể tìm cách tác động đến Fed, nhằm duy trì mặt bằng lãi suất thấp trong suốt nhiệm kỳ của mình. Tuy nhiên, các phương án của ông trong lĩnh vực này khá hạn hẹp. Trong ngắn hạn, không có xung đột nào xảy ra bởi Fed nhiều khả năng vẫn tiếp tục theo đuổi chính sách nới lỏng. Xa hơn nữa, vị tân Tổng thống sẽ không có nhiều dư địa để vận động cho đến khi nhiệm kỳ của Powell khép lại.

Đáng chú ý là một ý tưởng đã được đề cập trong chiến dịch tranh cử: Trump có thể tìm cách làm suy yếu vị thế của Powell thông qua việc bổ nhiệm người kế nhiệm theo ý mình vào Hội đồng Dự trữ Liên bang, từ đó chuyển hướng sự chú ý của thị trường sang vị chủ tịch "song hành" này. Tuy nhiên, có ba lý do chính khiến chiến lược này không đáng để theo đuổi. Trước hết, quá trình này đòi hỏi thời gian dài: Tổng thống sẽ hoặc phải thuyết phục một thành viên hội đồng từ chức, hoặc kiên nhẫn chờ đợi vị trí trống tiếp theo. Thứ hai, Powell vẫn nắm giữ hai quyền lực then chốt của vị trí chủ tịch: điều hành đội ngũ nhân sự của hội đồng và quyết định chương trình nghị sự của FOMC - cơ quan hoạch định chính sách quan trọng. Cuối cùng, những định hướng về hành động tương lai của Fed - điều mà vị chủ tịch "song hành" có thể đưa ra - không còn mấy ý nghĩa trong bối cảnh cả tỷ lệ việc làm và lạm phát đều đang tiệm cận với mức mục tiêu của Fed. Thực tế cho thấy, chính những dữ liệu kinh tế mới đang đóng vai trò quyết định trong việc định hình các động thái của Fed.

Phản ứng của thị trường trước chiến thắng của Trump đang cho thấy những biến động trái chiều đáng chú ý. Diễn biến tăng của lợi suất trái phiếu theo xu hướng hiện tại được xem là hợp lý, phù hợp với dự báo rằng mục tiêu lãi suất ngắn hạn của Fed sẽ chạm ngưỡng đáy ở mức 3.75%, thay vì 2.9% như những dự đoán trước đó vài tháng. Một phần, hiện tượng này phản ánh sức bền vững đáng kinh ngạc của nền kinh tế và những ước tính ngày càng tăng về mức lãi suất trung tính lý tưởng. Tuy nhiên, đằng sau đó còn ẩn chứa những lo ngại sâu sắc về khả năng các chính sách của Trump có thể châm ngòi cho làn sóng lạm phát mới.

Điều khiến tôi thực sự bối rối là làn sóng tăng điểm mạnh mẽ trên thị trường chứng khoán. Không thể phủ nhận rằng việc cắt giảm thuế doanh nghiệp, nới lỏng các quy định và tăng thuế quan có thể thổi bùng biên lợi nhuận, dù chỉ là tạm thời. Song song với đó, những yếu tố tiêu cực đang hiện hữu không hề nhỏ, từ tác động của thuế quan lên áp lực lạm phát cho đến hệ quả của chính sách trục xuất đối với nguồn cung lao động. Khi xét đến việc lãi suất thực đã tăng vọt 50 bps kể từ cuối tháng 9, cộng với việc Fed sẽ buộc phải can thiệp mạnh mẽ nếu làn sóng chính sách của chính quyền Trump trở nên quá mạnh mẽ, thì mức định giá hiện tại của thị trường cổ phiếu dường như đang ở mức cao một cách thiếu thực tế. Có lẽ trong tương lai không xa, các nhà đầu tư sẽ phải đối mặt với sự hối tiếc về tâm lý hưng phấn thái quá của chính mình trong giai đoạn này.