Nước Pháp vật lộn thoát khỏi "mớ bòng bong" ngân sách

Nước Pháp vật lộn thoát khỏi "mớ bòng bong" ngân sách

Quỳnh Chi

Quỳnh Chi

Junior Editor

08:40 25/10/2024

Giới chính trị cần nhận thức lại tầm quan trọng của kỷ luật ngân sách!

Michel Barnier và nhóm liên minh của ông đang phải đương đầu với thử thách lớn trong việc lãnh đạo nước Pháp. Thách thức này diễn ra trong bối cảnh xã hội đang bị chia rẽ sâu sắc, khi các chính sách xu hướng dân túy ngày càng được ủng hộ rộng rãi. Tình hình càng trở nên phức tạp hơn khi họ buộc phải đối mặt với tình trạng ngân sách công rối ren - hậu quả còn sót lại sau 7 năm điều hành đất nước của cựu Tổng thống Emmanuel Macron.

Chính quyền tiền nhiệm đã để mất kiểm soát tài chính công. Dự báo thâm hụt ngân sách năm nay sẽ đạt 6.1% GDP, một sự suy giảm nghiêm trọng so với mức 4.4% được hoạch định trong dự thảo ngân sách 2024 từ 18 tháng trước. Sai lệch đáng kể này đã làm xấu đi thành tích điều hành của Macron và gây bất ổn trên thị trường tài chính, thể hiện qua việc lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm của Pháp đang tiệm cận với Tây Ban Nha.

Sau 5 thập kỷ không đạt cân bằng ngân sách, nợ công của Pháp hiện đã lên tới 110.6% GDP. Hội đồng Phân tích Kinh tế Pháp khẳng định quốc gia này không thể tiếp tục trông chờ vào tăng trưởng để tự động cắt giảm tỷ lệ nợ. Trước tình hình tài khóa suy giảm nghiêm trọng, Pháp buộc phải thực thi các biện pháp điều chỉnh tài khóa quyết liệt nhằm tuân thủ quy định của EU, xoa dịu tâm lý nhà đầu tư, và bảo vệ quyền lợi người nộp thuế - những người sẽ phải gánh chịu lãi suất leo thang nếu không có giải pháp.

Lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm của Pháp đang tiệm cận với Tây Ban Nha

Đầu tháng này, Barnier công bố kế hoạch ngân sách nhằm giảm thâm hụt xuống 5% vào cuối năm 2025. Theo đó, chính phủ sẽ tiết kiệm 60 tỷ Euro, với hai phần ba từ cắt giảm chi tiêu và một phần ba từ tăng thu thuế. Phương án này có cả điểm tích cực lẫn hạn chế. Về mặt thuận lợi, mức điều chỉnh thực tế chỉ khoảng 42 tỷ Euro, do Barnier đã tính toán mức 60 tỷ Euro dựa trên kịch bản tăng chi tiêu công phi thực tế. Tuy nhiên, theo nhận định của Hội đồng Cấp cao về Tài chính Công - cơ quan giám sát ngân sách độc lập, phần lớn nguồn tiết kiệm thực sự đến từ việc tăng thuế, đặc biệt đối với lợi nhuận doanh nghiệp lớn và người thu nhập cao.

Phải công nhận rằng Barnier có rất ít thời gian để chuẩn bị ngân sách, chưa kể đến việc xây dựng chiến lược tài chính công dài hạn mà Pháp đang cấp thiết cần và EU yêu cầu. Dù không thể tránh khỏi việc kìm hãm tăng trưởng, kế hoạch của ông có thể gây tổn hại ít hơn đối với nhu cầu ngắn hạn so với phương án tăng thuế đồng loạt hay cắt giảm chi tiêu vội vàng. Tuy nhiên, nguy cơ là các khoản thuế bổ sung đánh vào lợi nhuận doanh nghiệp và người giàu sẽ làm suy yếu đầu tư và gây tổn hại đến môi trường kinh doanh thân thiện - một trong những thành tựu nổi bật nhất dưới thời Macron. Mặc dù được cho là tạm thời, những biện pháp này có nguy cơ trở nên cố định.

Về phần Macron, ông đã có những nỗ lực cải cách tiết giảm chi phí như nâng tuổi hưu, song chưa thực sự quyết liệt. Dù phải đối phó với đại dịch và khủng hoảng chi phí sinh hoạt, chính sách "không giới hạn chi phí" của ông là quá mức và nhiều biện pháp thiếu trọng tâm. Giống như các đời tổng thống trước, ông cũng có xu hướng sử dụng ngân sách để xoa dịu căng thẳng xã hội. Các chính sách giảm thuế cho doanh nghiệp và hộ gia đình không đi đôi với kiểm soát chi tiêu chặt chẽ.

Với tỷ lệ thuế/GDP đạt 46% - cao nhất trong khối OECD, việc tăng thu thêm sẽ tác động tiêu cực đến năng lực cạnh tranh của Pháp. Mặc dù có thể cắt giảm một số ưu đãi thuế tốn kém, gánh nặng chủ yếu sẽ đổ lên việc cắt giảm chi tiêu, đặc biệt trong lĩnh vực phúc lợi xã hội và chính quyền địa phương. Chính phủ cũng cần xem xét lại tính chiến lược của nhiều khoản đầu tư vốn nhà nước vào doanh nghiệp, trong bối cảnh cần tập trung nguồn lực cho đổi mới sáng tạo, chuyển đổi xanh và quốc phòng.

Cuộc khủng hoảng này đã âm ỉ từ lâu. Tầng lớp chính trị Pháp dường như không còn coi trọng kỷ luật tài khóa - điều này thể hiện qua những cam kết chi tiêu thiếu thực tế của các đảng lớn trong cuộc bầu cử vừa qua. Barnier sẽ thông qua ngân sách bằng sắc lệnh nếu cần thiết. Dù thiếu đa số nghị viện và tầm nhìn cải cách dài hạn, nhưng nếu ông có thể khởi động quá trình đưa đất nước trở lại, đó sẽ là một đóng góp to lớn cho nước Pháp.

Financial Times

Broker listing

Cùng chuyên mục

BoJ thận trọng bình thường hóa chính sách, lạm phát lương thực gây áp lực tăng lãi suất
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

BoJ thận trọng bình thường hóa chính sách, lạm phát lương thực gây áp lực tăng lãi suất

Ngân hàng Nhật Bản nhiều khả năng giữ nguyên lãi suất và giảm tốc độ thắt chặt mua trái phiếu từ năm tài khóa tới, phản ánh sự thận trọng trong lộ trình bình thường hóa chính sách. Tuy nhiên, lạm phát thực phẩm dai dẳng, đặc biệt là giá gạo tăng vọt, có thể buộc BoJ tiếp tục nâng lãi suất sớm hơn kỳ vọng. Thống đốc Kazuo Ueda phát tín hiệu rằng rủi ro lạm phát đang ngày càng được chú trọng, trong bối cảnh sự bất ổn thương mại toàn cầu dần lắng dịu.
USD chững lại khi thị trường hướng sự tập trung về London
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

USD chững lại khi thị trường hướng sự tập trung về London

Đàm phán Mỹ - Trung tái khởi động; triển vọng đạt được thỏa thuận ngày càng rõ nét. Chứng khoán Mỹ biến động trái chiều, nhưng S&P 500 chỉ còn cách đỉnh lịch sử chưa đầy 2%. Dữ liệu yếu từ Anh tiếp tục gây áp lực lên GBP. Giá vàng đi ngang, trong khi bạc nổi bật với đà tăng mạnh.
Đàm phán thương mại Mỹ-Trung tiếp diễn, khoáng sản đất hiếm và hạn chế công nghệ làm nóng cuộc chơi
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Đàm phán thương mại Mỹ-Trung tiếp diễn, khoáng sản đất hiếm và hạn chế công nghệ làm nóng cuộc chơi

Các cuộc đàm phán thương mại Mỹ-Trung được nối lại tại London, tập trung vào các hạn chế về công nghệ và xuất khẩu khoáng sản đất hiếm. Trung Quốc đã cấp giấy phép xuất khẩu đất hiếm cho các công ty Hoa Kỳ, thúc đẩy hy vọng về một cuộc đàm phán thương mại đột phá. Xuất khẩu của Trung Quốc sang Hoa Kỳ đã giảm 40% trong năm nay, làm tăng tính cấp thiết của việc giải quyết căng thẳng thương mại.
Cảnh báo thầm lặng của thị trường: Trái phiếu và vàng tiết lộ điều gì?
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Cảnh báo thầm lặng của thị trường: Trái phiếu và vàng tiết lộ điều gì?

Chưa bao giờ thị trường lại đòi hỏi các nhà đầu tư phải linh hoạt, tỉnh táo và hiểu sâu về mối liên hệ giữa các loại tài sản như hiện nay. Khi tiền tệ trở nên đắt đỏ, khi trái phiếu phát đi tín hiệu cảnh báo và khi vàng tăng vọt như một phản ứng phòng vệ, thì việc tiếp tục đặt cược mù quáng vào đà tăng cổ phiếu có thể trở thành một chiến lược nguy hiểm. Sự kết hợp giữa hiểu biết kinh tế vĩ mô, phân tích kỹ thuật và đánh giá tâm lý thị trường là chìa khóa giúp nhà đầu tư không chỉ sống sót mà còn tận dụng được những cơ hội ẩn giấu trong cơn biến động.
Thuật toán của trader nhỏ lẻ đang dần trở thành thế lực trên thị trường
Nguyễn Tuấn Đạt

Nguyễn Tuấn Đạt

Junior Analyst

Thuật toán của trader nhỏ lẻ đang dần trở thành thế lực trên thị trường

Trong khi phần lớn thị trường tài chính đang bị chi phối bởi các quỹ đầu tư thụ động, một lực lượng mới đang âm thầm nổi lên: những nhà đầu tư cá nhân sử dụng chiến lược định lượng. Họ không cần nhiều tiền, cũng chẳng phải dân chuyên, nhưng với công cụ hiện đại và tư duy tính toán, họ đang tạo ra ảnh hưởng rõ rệt lên các giao dịch – đặc biệt là ở những mảng như quyền chọn ngắn hạn. Liệu đây có phải là tín hiệu tích cực cho sự cân bằng và minh bạch hơn của thị trường?
Bạc vẫn còn dưới 40 USD — nhưng thời điểm bứt phá không còn xa
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Bạc vẫn còn dưới 40 USD — nhưng thời điểm bứt phá không còn xa

Trong khi nhiều nhà đầu tư tập trung vào Vàng, cổ phiếu AI và các xu hướng thị trường nóng, bạc âm thầm ghi dấu một trong những bước đột phá mạnh mẽ nhất trong lĩnh vực hàng hóa. Vừa chạm đỉnh trong 13 năm, kết hợp cùng làn sóng bùng nổ AI, cuộc cách mạng năng lượng sạch và thỏa thuận hạ tầng trị giá 3,000 tỷ USD của Trump đang thúc đẩy nhu cầu, các chuyên gia tại GSC Commodity Intelligence gọi đây là “giao dịch bùng nổ và bất đối xứng nhất năm 2025.”
Đàm phán London, rủi ro toàn cầu: Mỹ và Trung Quốc tạm thời 'chơi đẹp'
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Đàm phán London, rủi ro toàn cầu: Mỹ và Trung Quốc tạm thời 'chơi đẹp'

Đàm phán thương mại Mỹ-Trung tại London diễn ra trong không khí ngoại giao thận trọng, tạm thời làm dịu căng thẳng thương mại, giúp thị trường toàn cầu giữ ổn định và tăng nhẹ. Nhà đầu tư vẫn cảnh giác trước rủi ro kinh tế và dữ liệu yếu, trong khi kỳ vọng giảm thuế quan và khả năng Fed hạ lãi suất giúp đẩy chỉ số MSCI World lên đỉnh lịch sử. Tuy nhiên, động lực tăng giá vẫn yếu, và rủi ro tiềm ẩn chưa biến mất.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ