Những thử thách nào sẽ chờ đợi bà Yellen trên cương vị mới sắp tới?

Những thử thách nào sẽ chờ đợi bà Yellen trên cương vị mới sắp tới?

Tú Đỗ

Tú Đỗ

Senior Economic Analyst

17:28 25/11/2020

Hàn gắn quan hệ với Fed và thúc đẩy chi tiêu chính phủ sẽ là nhiệm vụ trước mắt của bà Yellen nếu trở thành Bộ trưởng Tài chính tiếp theo

Việc lựa chọn bà Janet Yellen cho vị trí Bộ trưởng Tài chính cho thấy ông Biden đang lên kế hoạch hành động quyết liệt để vực dậy nền kinh tế khi đặt cựu chủ tích Fed vào vị trí chỉ huy chính sách kinh tế của mình. Với sự có mặt của bà Yellen, Bộ Tài chính Mỹ dưới nhiệm kỳ của Biden sẽ chuẩn bị tham gia cùng với Fed trong việc hỗ trợ nền kinh tế thông qua gia tăng quy mô chi tiêu của chính phủ.

Dù thông tin bổ nhiệm trên đã được hoan nghênh bởi cả Phố Wall và Washington, bà Yellen chắc chắn sẽ phải đối mặt với thử thách trong phiên điều trần phê chuẩn trước Quốc hội. Phe bảo thủ sẽ chất vấn quan điểm của bà về chi tiêu kích thích tài khóa, cũng như quan điểm bớt đối đầu đối với Trung Quốc. Là người đã chứng kiến rõ những bất đồng tại Quốc hội liên quan tới vấn đề chi tiêu công trong hơn 1/4 thập kỷ qua, bà Yellen giờ đây sẽ phải chuẩn bị để chính thức tham gia vào cuộc chiến này lần đầu tiên. Fed là một tổ chức hoạt động dựa trên sự đồng thuận khi những sự bất đồng thường được bàn luận bằng ngôn ngữ lịch sự và ngoại giao. Ở cương vị mới tại Chính phủ, bà Yellen sẽ phải đối mặt với sự tấn công không khoan nhượng từ phía đảng Cộng hòa đối với đề xuất gói kích thích kinh tế quy mô lớn của ông Biden, đồng thời bất cứ sự thỏa hiệp nào cũng sẽ chịu áp lực từ chính phe cấp tiếp trong nội bộ đảng Dân chủ. Bà Yellen hoàn toàn thiếu kinh nghiệm trong việc đạt thỏa thuận chính sách với Quốc hội và cũng không thể hiện năng lực nổi trội trong giai đoạn giữ chức Chủ tịch Fed, đây sẽ là một lỗ hổng cần phải bù đắp trong năm tới đối với ứng cử viên Bộ trưởng Tài chính.

Động thái đầu tiên của bà Yellen được dự báo sẽ là tìm kiếm sự thống nhất trở lại giữa Fed và Bộ Tài chính Mỹ, 2 cơ quan thường đứng mũi chịu sào trước mỗi cuộc khủng hoảng kinh tế. Steven Mnuchin vào tuần trước đã khơi mào mâu thuẫn giữa 2 bên khi từ chối gia hạn chương trình cho vay thực hiện bởi Fed trong khuôn khổ Đạo luật Chăm sóc đã được thông qua vào đầu năm nay. Fed cho biết phản đối việc chấm dứt chương trình trên nhưng vẫn đồng ý chuyển hàng trăm tỷ USD trở lại Bộ Tài chính, nơi mà ông Mnuchin cho rằng có thể được phân bổ một cách hiệu quả hơn. Yellen được dự báo sẽ đảo ngược động thái trên sau khi nhậm chức vào đầu năm sau. Những người đứng đầu của 2 cơ quan này đã có lịch sử hợp tác trong nhiều năm, điều thuận lợi cho nỗ lực hỗ trợ nền kinh tế phục hồi từ khủng hoảng. Với cương vị là một nhà kinh tế vĩ mô chuyên nghiên cứu về thị trường lao động, bà Yellen nói rằng chính sách duy trì lãi suất thấp trong dài hạn của Fed nên được tiến hành đồng thời với việc gia tăng chi tiêu chính phủ.

Trước khi có thể nối lại quan hệ giữa Fed và đàm phán về gói kích thích kinh tế mới, bà Yellensẽ phải đối phó với những chỉ trích từ đảng Cộng hòa về những bình luận trong quá khức của bà về chính sách đối với Trung Quốc. Ông Biden trở lại chính phủ trong bối cảnh quan điểm của Quốc hội đối với Trung Quốc trở nên căng thẳng hơn nhiều so với thời điểm 4 năm trước và đồng thuận về quan điểm trừng phạt Bắc Kinh do hoạt động thương mại không công bằng. Các cuộc đàm phán với Trung Quốc thường được thực hiện bởi người đứng đầu Bộ Tài chính. Trong buổi điều trần trước quốc hội năm 2018 dưới cương vị Chủ tịch Fed, bà Yellen nói rằng Trung Quốc chịu trách nhiệm cho mức thâm hụt thương mại lớn của nước Mỹ với thế giới. Bà Yellen cũng đã có nhiều kinh nghiệm đối phó với các cơ quan kinh tế của Trung Quốc trong thời gian làm việc tại Fed.

Bà Yellen và ông Biden có thể tìm cách tránh lặp lại điều mà nhiều nhà kinh tế học cho rằng là sai lầm chính sách sau cuộc khủng hoảng tài chính 2008-2009, khi các chính sách tài khóa thắt chặt quá sớm làm ngăn cản quá trình phục hồi của nền kinh tế dù cho Fed vẫn tiếp tục nới lỏng chính sách tiền tệ thông qua chương trình nới lỏng định lượng. Đó là một bước đi sai lầm mà ông Powell hoàn toàn hiểu rõ và Biden cũng đã chứng kiến tận mắt trong nhiệm kỳ thứ 2 dưới thời Obama. Vấn đề mấu chốt đó là quan điểm chính sách tài khóa sẽ phụ thuộc lớn vào việc đảng nào sẽ kiểm soát Thượng viện, điều mà chúng ta chưa biết cho tới đầu tháng 1 tới. Nếu như đảng Cộng hòa giữ được đa số tại Thượng viện, danh tiếng của bà Yellen có thể sẽ không đủ để thuyết phục những người phản đối quan điểm tăng cường chi tiêu công và định hình lại nền kinh tế của ông Biden.

Broker listing

Cùng chuyên mục

Bảy sự thật về thương mại: Khi thuế quan trở thành công cụ bóp méo nền kinh tế
Trà Giang

Trà Giang

Junior Editor

Bảy sự thật về thương mại: Khi thuế quan trở thành công cụ bóp méo nền kinh tế

Trong bối cảnh hỗn loạn của các cuộc chiến thuế quan hiện nay, chúng ta đang chứng kiến những hiện tượng kỳ quặc chưa từng có: từ việc áp thuế lên những hòn đảo hoang vắng chỉ có chim cánh cụt sinh sống, đến những định nghĩa mang tính giả-học-thuật về khái niệm "đối ứng" trong thương mại.
Thị trường kể từ “ngày giải phóng”: "Lên voi xuống chó" theo từng dòng tweet
Trà Giang

Trà Giang

Junior Editor

Thị trường kể từ “ngày giải phóng”: "Lên voi xuống chó" theo từng dòng tweet

Kể từ sáng ngày 3 tháng 4 — thời điểm ngay sau khi Tổng thống Donald Trump bất ngờ áp đặt loạt thuế quan mới trong khuôn khổ chính sách được ông gọi là “ngày giải phóng” — thị trường tài chính toàn cầu đã bước vào một chu kỳ biến động dữ dội, với những cú tăng giảm chóng mặt chẳng khác nào một chuyến tàu lượn siêu tốc.
Cơn sốt vàng bùng nổ tại Trung Quốc giữa căng thẳng của cuộc chiến thương mại
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Cơn sốt vàng bùng nổ tại Trung Quốc giữa căng thẳng của cuộc chiến thương mại

Giá vàng lập đỉnh đã thổi bùng làn sóng đầu cơ tại Trung Quốc, với khối lượng giao dịch và dòng tiền vào ETF tăng vọt. Nhà đầu tư cá nhân đổ xô mua vàng để phòng ngừa rủi ro trong bối cảnh kinh tế giảm tốc và căng thẳng thương mại leo thang. Trước tình hình quá nóng, giới chức Trung Quốc đã lên tiếng cảnh báo về biến động thị trường.
Bắc Kinh chuẩn bị kích thích kinh tế khi tăng trưởng suy yếu và áp lực từ Mỹ gia tăng
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Bắc Kinh chuẩn bị kích thích kinh tế khi tăng trưởng suy yếu và áp lực từ Mỹ gia tăng

Bộ Chính trị Trung Quốc dự kiến nhóm họp cuối tháng này để đánh giá triển vọng kinh tế và khả năng đẩy nhanh thực thi các biện pháp hỗ trợ. Tăng trưởng quý II được dự báo suy yếu do ảnh hưởng từ thuế quan Mỹ và tiêu dùng giảm tốc. Giới phân tích cho rằng Bắc Kinh có thể mở rộng kích thích để giữ vững mục tiêu tăng trưởng khoảng 5% trong năm nay.
IMF: Châu Á có thể cắt giảm lãi suất để ứng phó cú sốc thuế quan từ Mỹ
Mai Khánh Linh

Mai Khánh Linh

Junior Editor

IMF: Châu Á có thể cắt giảm lãi suất để ứng phó cú sốc thuế quan từ Mỹ

Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cho biết các ngân hàng trung ương ở châu Á hiện có dư địa để hạ lãi suất, nhằm hỗ trợ nhu cầu trong nước và giảm bớt tác động từ căng thẳng thương mại toàn cầu, trong bối cảnh khu vực này có nền tảng vững chắc hơn nhiều so với thời kỳ khủng hoảng tài chính châu Á.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ