Một trong những chỉ báo đáng chú ý nhất là chênh lệch lãi suất OIS kỳ hạn hai năm của Mỹ và lợi suất trái phiếu kho bạc tương ứng – thường được xem như thước đo nhu cầu về thanh khoản bằng USD – đã thu hẹp xuống mức thấp nhất kể từ tháng 11 năm ngoái. Đây là tín hiệu cho thấy sự gia tăng rõ rệt trong nhu cầu nắm giữ đồng bạc xanh, đặc biệt trong bối cảnh thị trường đang đối mặt với làn sóng bán tháo tài sản rủi ro.

Đồng thời, các chỉ số hoán đổi cơ sở (basis swaps) kỳ hạn ba tháng giữa đồng yen và USD cũng ghi nhận mức sụt giảm xuống đáy kể từ tháng 12, trong khi những chỉ số tương tự liên quan đến đồng euro và bảng Anh cũng cho thấy xu hướng giảm đáng kể. Điều này phản ánh tình trạng thiếu hụt đồng USD trên thị trường tài trợ toàn cầu, vốn thường diễn ra trong những giai đoạn bất ổn tài chính.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng mức độ biến động hiện tại vẫn ở mức khiêm tốn, chưa đến ngưỡng báo động về sự ổn định của hệ thống tài chính. Các chỉ báo căng thẳng thanh khoản vẫn thấp hơn so với những giai đoạn khủng hoảng trước đây như năm 2020, song các nhà đầu tư đang bắt đầu chú ý hơn đến những tín hiệu cảnh báo sớm từ thị trường tiền tệ.

Tín hiệu thắt chặt thanh khoản USD trên thị trường toàn cầu

Theo giới phân tích, đợt căng thẳng hiện nay phần lớn bắt nguồn từ chính sách thuế quan mang tính đối đầu của chính quyền Tổng thống Donald Trump. Việc Washington tiếp tục duy trì lập trường cứng rắn và Bắc Kinh chuẩn bị các biện pháp đáp trả đang thổi bùng làn sóng bán tháo tài sản rủi ro trên toàn cầu. Trong bối cảnh này, thị trường hoán đổi lãi suất đã bắt đầu phản ánh kỳ vọng cắt giảm lãi suất mạnh tay từ Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), với tổng mức định giá hơn 100 điểm cơ bản sẽ được điều chỉnh giảm từ nay đến cuối năm.

“Chúng ta có thể đang chứng kiến một phiên bản thu nhỏ của tình trạng ‘dash for dollars’ đã từng diễn ra trong giai đoạn đầu đại dịch Covid-19, khi các doanh nghiệp, định chế tài chính và nhà đầu tư toàn cầu ồ ạt tìm kiếm nguồn vốn bằng USD, dẫn đến tình trạng cạn kiệt thanh khoản trên thị trường trái phiếu kho bạc,” ông Naokazu Koshimizu – chiến lược gia lãi suất cấp cao tại Nomura Securities (Tokyo) nhận định. “Dù thị trường hoán đổi lãi suất đã điều chỉnh mạnh để phản ánh kỳ vọng chính sách tiền tệ nới lỏng, thì thực tế là các nhà đầu tư và nhà tạo lập thị trường vẫn gặp rất nhiều khó khăn trong việc mua vào trái phiếu chính phủ Mỹ – điều này khiến lợi suất trái phiếu chưa thể sụt giảm tương ứng với kỳ vọng chính sách.”

Ông Koshimizu cảnh báo thêm rằng nếu các mức thuế cao hơn mà chính phủ Mỹ đã công bố chính thức có hiệu lực vào ngày 9 tháng 4 tới, nhu cầu đối với đồng USD sẽ càng leo thang mạnh hơn, trừ khi Fed có động thái kịp thời như bơm thanh khoản hoặc hạ lãi suất nhằm ổn định thị trường.

Ngoài ra, thị trường ngoại hối cũng ghi nhận những tín hiệu căng thẳng nhất định, khi chênh lệch giá giữa thị trường giao ngay và thị trường kỳ hạn bắt đầu nới rộng, phản ánh chi phí phòng ngừa rủi ro tiền tệ đang tăng lên. Dù vậy, theo một nhà giao dịch ngoại hối tại châu Á – người đề nghị giấu tên do không được phép phát biểu công khai – mức độ chênh lệch hiện tại vẫn chưa đến mức gây gián đoạn giao dịch thực tế.

Trong bối cảnh thị trường tiếp tục đối mặt với bất ổn địa chính trị và chính sách tiền tệ còn nhiều ẩn số, diễn biến trên thị trường tài trợ USD sẽ là một trong những chỉ báo quan trọng để giới đầu tư theo dõi sát nhằm đánh giá mức độ ổn định của hệ thống tài chính toàn cầu.