Hamas sẽ thả con tin người Israel-Mỹ nhằm đảm bảo lệnh ngừng bắn ở Gaza

Nguyễn Tuấn Đạt
Junior Analyst
Hamas cho biết rằng họ sẽ thả một con tin người Israel-Mỹ đang bị giam giữ ở Gaza như một cử chỉ thiện chí đối với Donald Trump, trước chuyến thăm Trung Đông của tổng thống Mỹ trong tuần này.

Lãnh đạo Hamas Khalil al-Hayya cho biết động thái thả Edan Alexander được thực hiện sau các cuộc đàm phán với các quan chức Mỹ, nơi nhóm dân quân Palestine đã thể hiện thiện chí trong nỗ lực đảm bảo lệnh ngừng bắn với Israel và chấm dứt chiến tranh ở Gaza.
Alexander “sẽ được thả như một phần của các bước đang được thực hiện để đạt được lệnh ngừng bắn . . . và cho phép đưa viện trợ nhân đạo vào Dải Gaza cho người dân của chúng tôi”, Hayya nói thêm.
Trong một bài đăng trên mạng xã hội, Trump cho biết: “Đây là một bước đi thể hiện thiện chí đối với Hoa Kỳ và nỗ lực của các nhà hòa giải – Qatar và Ai Cập – nhằm chấm dứt cuộc chiến rất tàn khốc này và trả lại TẤT CẢ con tin còn sống và thi thể cho người thân của họ.”
Một quan chức Mỹ cho biết Alexander có thể được thả sớm nhất là vào thứ Hai, và một nhà ngoại giao được thông báo về cuộc đàm phán với Hamas xác nhận thỏa thuận thả anh đã đạt được sau khi Mỹ trực tiếp can dự với nhóm dân quân.
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho biết trong một tuyên bố rằng Israel đã được Mỹ thông báo về việc thả người này, và không có điều kiện đi kèm.
‘Israel chưa cam kết bất kỳ lệnh ngừng bắn nào hoặc thả tù nhân khủng bố mà chỉ cam kết một hành lang an toàn cho phép thả Edan,” ông nói thêm.
Nhà ngoại giao được thông báo về cuộc đàm phán xác nhận rằng việc thả Alexander theo kế hoạch không phải là một phần của thỏa thuận ngừng bắn, và Israel không dự kiến thả các tù nhân Palestine đang giam giữ để đổi lại.
Nhưng Israel dự kiến sẽ tạm dừng cuộc tấn công ở Gaza trong quá trình thả người, khi các nhà hòa giải tiếp tục nỗ lực đàm phán một thỏa thuận ngừng bắn mới.
Thỏa thuận trước đó đã sụp đổ vào tháng 3 sau khi Netanyahu ra lệnh cho Lực lượng Phòng vệ Israel nối lại cuộc tấn công ở Gaza nhằm gây áp lực buộc Hamas thả các con tin đang giam giữ. Israel cũng đã cắt toàn bộ viện trợ cho Gaza, làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng nhân đạo ở vùng lãnh thổ này.
Alexander, 21 tuổi, bị Hamas bắt giữ khi đang phục vụ trong quân đội Israel trong cuộc tấn công xuyên biên giới của nhóm từ Gaza vào ngày 7 tháng 10 năm 2023, sự kiện đã châm ngòi cho cuộc chiến.
Hamas đã giết chết 1,200 người ở Israel vào ngày hôm đó và bắt thêm 250 con tin, theo các quan chức Israel. Cuộc tấn công của Israel ở Gaza đã giết chết hơn 52,000 người, các quan chức ở vùng lãnh thổ do Hamas kiểm soát cho biết.
Tổng cộng 59 con tin vẫn đang bị Hamas giam giữ, hơn một nửa trong số đó được Israel tin là đã chết, bao gồm bốn người mang hai quốc tịch Israel-Mỹ. Alexander được cho là người Israel-Mỹ cuối cùng còn sống đang bị Hamas giam giữ.
Adam Boehler, đặc phái viên Mỹ về ứng phó con tin, cho biết việc thả Alexander theo kế hoạch là kết quả của một “nỗ lực phi thường của Hoa Kỳ” và “Tổng thống Trump đang đến thăm khu vực và muốn hoàn thành việc này”. Ông nói thêm rằng Alexander sẽ được thả vào thứ Hai.
“Đây là một bước tiến tích cực và chúng tôi cũng yêu cầu Hamas thả thi thể của bốn người Mỹ khác đã bị bắt,” Boehler nói.
Trump dự kiến sẽ bắt đầu chuyến thăm kéo dài nhiều ngày tới Ả Rập Saudi, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất và Qatar trong tuần này.
Các nhà hòa giải Mỹ, Ai Cập và Qatar đã cố gắng trong nhiều tuần để hồi sinh các cuộc đàm phán bị đình trệ giữa Israel và Hamas về một lệnh ngừng bắn.
Netanyahu đã liên tục từ chối đáp ứng yêu cầu cốt lõi của Hamas là chấm dứt chiến tranh để đổi lấy tất cả các con tin còn lại, thay vào đó tuần trước đã tuyên bố sẽ mở rộng chiến dịch quân sự ở Gaza cho đến khi nhóm này bị đánh bại hoàn toàn.
Thủ tướng Israel cho biết hồi đầu tháng này rằng trong khi đưa con tin về nhà là một “mục tiêu rất quan trọng” trong cuộc chiến, “mục tiêu cuối cùng là chiến thắng kẻ thù của chúng ta”.
Trong tuyên bố vào Chủ nhật, Netanyahu xác nhận Mỹ kỳ vọng việc thả Alexander sẽ dẫn đến các cuộc đàm phán ngừng bắn mới, mặc dù ông một lần nữa nhấn mạnh rằng bất kỳ thỏa thuận nào cũng chỉ là một lệnh ngừng bắn tạm thời kéo dài vài tuần nhằm đảm bảo việc thả thêm con tin còn sống.
Các quan chức Israel tuần trước cho biết rằng việc kết thúc chuyến thăm khu vực của Trump đã tạo ra “cơ hội” để Hamas thả thêm con tin trước khi Israel mở rộng cuộc tấn công mới ở Gaza.
Điều này có thể liên quan đến việc IDF giành lại quyền kiểm soát toàn bộ Gaza và đẩy phần lớn trong số 2,2 triệu người dân của vùng lãnh thổ này vào một dải đất hẹp ở phía nam.
“Chúng ta đang trong những ngày quan trọng khi Hamas đã được đưa ra một thỏa thuận cho phép thả các con tin của chúng ta,” Netanyahu nói vào Chủ nhật.
“Đàm phán sẽ tiếp tục dưới làn đạn, dựa trên cam kết đạt được tất cả các mục tiêu của cuộc chiến.”
Financial Times