Fed độc lập - huyết mạch của nền kinh tế Mỹ

Fed độc lập - huyết mạch của nền kinh tế Mỹ

Trần Quốc Khải

Trần Quốc Khải

Junior Editor

15:18 18/07/2024

Việc chính phủ kiểm soát NHTW sẽ có tác động sâu sắc đến tác động của chính sách tài khóa trong tương lai đối với nền kinh tế.

Việc tính toán ngân sách thường không bao giờ là ưu tiên hàng đầu đối với thị trường. Trong phạm vi thị trường theo dõi chính sách, các NHTW thường là “vua”. Các thống đốc NHTW được theo dõi với tất cả sự chú ý nồng nhiệt của “hoàng gia”.

Tương tự như vậy, chính sách tiền tệ là một vấn đề được cân nhắc sau trong phân tích tài chính. “Điểm số ngân sách” thông thường phân tích tác động của chi tiêu chính phủ và hoàn toàn không xem xét đến tác động của Fed. Tuy nhiên, trên khía cạnh động lực, sử dụng các mô hình để kết hợp các hiệu ứng phản hồi kinh tế vĩ mô, thường hạ thấp vai trò của NHTW xuống.

Điều này là thiển cận. Một báo cáo mới của Phòng thí nghiệm ngân sách tại Đại học Yale cho thấy Fed đóng vai trò quan trọng một cách gián tiếp, trong việc chính sách tài khóa của Mỹ sẽ ảnh hưởng đến nền kinh tế như thế nào trong tương lai gần. Đổi lại, điều này nhấn mạnh tầm quan trọng đối với tính độc lập của Fed.

Người ta thường gọi ngắn gọn các chính sách tài khóa tìm cách thúc đẩy nhu cầu là “gây ra lạm phát”, khi Quốc hội ban hành chúng với nền kinh tế đang ở trạng thái toàn dụng lao động. Trong phạm vi một động thái như cắt giảm thuế hoặc tăng chi tiêu, làm tăng thêm áp lực lạm phát, bằng cách thúc đẩy nhu cầu, mô tả này là chính xác. Nhưng nếu Fed lường trước được tác động này và thực hiện tốt công việc của mình bằng cách thắt chặt chính sách tiền tệ, thì sự đánh đổi trong nền kinh tế không phải là lạm phát gia tăng mà là lãi suất cao hơn tạm thời giúp làm dịu cú sốc cầu. Lãi suất cao hơn này sau đó làm tăng chi phí chi trả TPCP.

Các nhà kinh tế thường dự đoán phản ứng kiểu này trong dự báo của họ. Ví dụ, khi Văn phòng Ngân sách Quốc hội cập nhật các dự báo kinh tế sau khi Đạo luật Việc làm và Cắt giảm thuế được thông qua vào năm 2017, triển vọng lạm phát của cơ quan này hầu như không thay đổi trong khi dự báo về lãi suất chính sách liên bang đã tăng một cách đáng kể.

Nhưng điều gì sẽ xảy ra, nếu dưới áp lực chính trị, Fed không thắt chặt chút nào? Khi đó sự đánh đổi đối với chính sách tài khóa mở rộng sẽ hoàn toàn là vấn đề lạm phát cao hơn.

Do đó, việc được quản lý bởi chính phủ - bổ nhiệm những chính trị gia - là một khía cạnh tài chính quan trọng khác đối với Fed. Trong suốt lịch sử của mình, Fed không phải lúc nào cũng duy trì được sự độc lập về chính trị. Ví dụ, Tổng thống Richard Nixon đã gây áp lực lên Chủ tịch Fed Arthur Burns vào đầu những năm 1970 để giữ chính sách tiền tệ nới lỏng trong thời gian ông tái tranh cử. Bất chấp áp lực lạm phát gia tăng kể từ cuối những năm 1960, ông Burns vẫn chấp nhận. Khi cuộc khủng hoảng dầu mỏ năm 1973 xảy ra, những áp lực dư thừa về nhu cầu này đã va chạm với cú sốc cung năng lượng để tạo ra tình trạng đình lạm trong những năm 1970. Nghiên cứu của chúng tôi chỉ ra rằng một Fed bị chi phối về mặt chính trị có thể một lần nữa nhanh chóng mất quyền kiểm soát đối với lạm phát khi xảy ra những cú sốc kinh tế nghiêm trọng.

Chúng tôi đã tiến hành một thử nghiệm kinh tế vĩ mô với hàng nghìn mô phỏng trong sáu năm tiếp theo, áp dụng ngẫu nhiên những cú sốc kinh tế tích cực và tiêu cực trong phạm vi từ nhỏ đến lớn. Chúng tôi thấy rằng dưới thời một Fed bị chính phủ điều khiển, kết quả điển hình trong các mô phỏng của chúng tôi không phải quá thảm họa: lạm phát tích lũy trong sáu năm chỉ cao hơn khoảng nửa điểm phần trăm so với một Fed độc lập. Tuy nhiên, trong trường hợp xấu nhất khi có nhiều cú sốc kinh tế về lạm phát xảy ra, kết quả ở phân vị thứ 95 là mức lạm phát hơn hai điểm phần trăm dưới thời Fed điều hành bởi chính phủ.

Những kết quả này cũng có thể đánh giá thấp kết quả thực tế. Mô hình của Fed giả định rằng thị trường và người tiêu dùng sẽ tiếp tục kỳ vọng Fed sẽ tiếp tục thực hiện các mục tiêu lạm phát trong tương lai ngay cả khi ngân hàng này liên tục không đạt được mục tiêu 2%. Khi chúng ta nới lỏng giả định đó và cho phép mọi người thay đổi lạm phát kỳ vọng của họ - đặt kỳ vọng gần hơn vào mức lạm phát mà họ quan sát được thay vì mục tiêu của Fed - thì kịch bản xấu sẽ khiến lạm phát của Fed điều hành bởi chính phủ cao hơn 5% so với một Fed độc lập.

Kết quả cuối cùng là các nhà kinh tế và nhà phân tích ngân sách nên chú ý đến những giả định của họ về Fed khi suy nghĩ về chính sách trong vài năm tới. Nhưng cũng có những hàm ý rộng hơn. Chúng tôi tin rằng rủi ro chính trị đang gia tăng tại các thị trường Mỹ có khả năng bị định giá thấp. Điều này có thể mang nhiều hình thức, nhưng một trong số đó là việc kiểm soát thể chế, bao gồm cả Fed. Nếu NHTW mất đi sự độc lập, điều đó sẽ có tác động sâu sắc đến việc chính sách tài khóa trong tương lai có thể tác động đến nền kinh tế như thế nào.

Financial Times

Broker listing

Cùng chuyên mục

Bảy sự thật về thương mại: Khi thuế quan trở thành công cụ bóp méo nền kinh tế
Trà Giang

Trà Giang

Junior Editor

Bảy sự thật về thương mại: Khi thuế quan trở thành công cụ bóp méo nền kinh tế

Trong bối cảnh hỗn loạn của các cuộc chiến thuế quan hiện nay, chúng ta đang chứng kiến những hiện tượng kỳ quặc chưa từng có: từ việc áp thuế lên những hòn đảo hoang vắng chỉ có chim cánh cụt sinh sống, đến những định nghĩa mang tính giả-học-thuật về khái niệm "đối ứng" trong thương mại.
Thị trường kể từ “ngày giải phóng”: "Lên voi xuống chó" theo từng dòng tweet
Trà Giang

Trà Giang

Junior Editor

Thị trường kể từ “ngày giải phóng”: "Lên voi xuống chó" theo từng dòng tweet

Kể từ sáng ngày 3 tháng 4 — thời điểm ngay sau khi Tổng thống Donald Trump bất ngờ áp đặt loạt thuế quan mới trong khuôn khổ chính sách được ông gọi là “ngày giải phóng” — thị trường tài chính toàn cầu đã bước vào một chu kỳ biến động dữ dội, với những cú tăng giảm chóng mặt chẳng khác nào một chuyến tàu lượn siêu tốc.
Cơn sốt vàng bùng nổ tại Trung Quốc giữa căng thẳng của cuộc chiến thương mại
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Cơn sốt vàng bùng nổ tại Trung Quốc giữa căng thẳng của cuộc chiến thương mại

Giá vàng lập đỉnh đã thổi bùng làn sóng đầu cơ tại Trung Quốc, với khối lượng giao dịch và dòng tiền vào ETF tăng vọt. Nhà đầu tư cá nhân đổ xô mua vàng để phòng ngừa rủi ro trong bối cảnh kinh tế giảm tốc và căng thẳng thương mại leo thang. Trước tình hình quá nóng, giới chức Trung Quốc đã lên tiếng cảnh báo về biến động thị trường.
Bắc Kinh chuẩn bị kích thích kinh tế khi tăng trưởng suy yếu và áp lực từ Mỹ gia tăng
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Bắc Kinh chuẩn bị kích thích kinh tế khi tăng trưởng suy yếu và áp lực từ Mỹ gia tăng

Bộ Chính trị Trung Quốc dự kiến nhóm họp cuối tháng này để đánh giá triển vọng kinh tế và khả năng đẩy nhanh thực thi các biện pháp hỗ trợ. Tăng trưởng quý II được dự báo suy yếu do ảnh hưởng từ thuế quan Mỹ và tiêu dùng giảm tốc. Giới phân tích cho rằng Bắc Kinh có thể mở rộng kích thích để giữ vững mục tiêu tăng trưởng khoảng 5% trong năm nay.
IMF: Châu Á có thể cắt giảm lãi suất để ứng phó cú sốc thuế quan từ Mỹ
Mai Khánh Linh

Mai Khánh Linh

Junior Editor

IMF: Châu Á có thể cắt giảm lãi suất để ứng phó cú sốc thuế quan từ Mỹ

Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cho biết các ngân hàng trung ương ở châu Á hiện có dư địa để hạ lãi suất, nhằm hỗ trợ nhu cầu trong nước và giảm bớt tác động từ căng thẳng thương mại toàn cầu, trong bối cảnh khu vực này có nền tảng vững chắc hơn nhiều so với thời kỳ khủng hoảng tài chính châu Á.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ