Dữ liệu tiền lương của Trung Quốc "bay hơi" trong bối cảnh thuế quan đe dọa hàng triệu việc làm

Diệu Linh
Junior Editor
Một trong những nền tảng tuyển dụng trực tuyến lớn nhất Trung Quốc đã lặng lẽ ngừng cung cấp dữ liệu tiền lương mà họ đã tổng hợp trong ít nhất một thập kỷ, khiến việc đánh giá tình hình của thị trường lao động lớn nhất thế giới trở nên khó khăn hơn vào đúng lúc thị trường này đang chịu áp lực từ thuế quan của Mỹ.

Zhaopin Ltd. vẫn chưa công bố báo cáo về mức lương trung bình mà các công ty đưa ra cho nhân viên mới tại 38 thành phố trọng điểm trong hai quý vừa qua. Trước đây, họ thường xuyên phát hành các báo cáo này trong tháng đầu tiên sau khi mỗi quý kết thúc.
Zhaopin có trụ sở tại Bắc Kinh đã không trả lời yêu cầu bình luận.
Đây là một hiện tượng thường thấy ở Trung Quốc, khi các nhà cung cấp dữ liệu ngừng hoặc tạm dừng việc công bố số liệu thống kê. Các số liệu thay thế về việc làm trở nên đặc biệt khan hiếm, tước đi của các nhà kinh tế và nhà đầu tư thông tin về một vấn đề ngày càng nhạy cảm hơn do tỷ lệ thất nghiệp trong giới trẻ tăng vọt, tình trạng cắt giảm lương và sa thải trên diện rộng.
Các số liệu mà Zhaopin cung cấp là một trong số ít bộ dữ liệu thống kê độc lập phản ánh những thay đổi lương diện rộng trên toàn quốc. Báo cáo gần nhất của họ, được công bố vào đầu tháng 10, cho thấy mức lương giảm so với một năm trước trong ba tháng kết thúc vào tháng 9, tiếp nối xu hướng giảm bắt đầu từ giữa năm 2023.
Các dữ liệu thay thế như vậy ngày càng trở nên quan trọng trong việc đánh giá điều kiện việc làm của Trung Quốc trong những năm gần đây. Nhiều nhà kinh tế cho rằng các số liệu chính thức — bao gồm tỷ lệ thất nghiệp và thống kê thu nhập — đã không thể phản ánh đầy đủ mức độ căng thẳng trên thị trường lao động do sự chậm lại của nền kinh tế.
Viện Nghiên cứu Việc làm Trung Quốc có trụ sở tại Bắc Kinh, đã ngừng công khai các báo cáo và chỉ số thị trường lao động hàng quý của mình từ năm 2022. China Dissent Monitor, tổ chức ghi lại các cuộc biểu tình bao gồm cả những cuộc biểu tình do tranh chấp lao động gây ra, đã tạm ngừng hoạt động vào đầu năm nay sau khi chính quyền Trump rút cấp vốn từ USAID.
Cuộc khảo sát hàng quý của ngân hàng trung ương Trung Quốc về người gửi tiền chứa một bộ dữ liệu quan trọng khác về thu nhập và tâm lý hộ gia đình. Không có lời giải thích, kết quả đã được công bố chậm hơn so với trước đây kể từ cuối năm 2023.
Khả năng của Trung Quốc trong việc bảo vệ thị trường lao động của mình khỏi cuộc chiến thương mại là rất quan trọng đối với triển vọng của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, vốn đang trông cậy vào người tiêu dùng nội địa để bù đắp những tác động tiêu cực từ thuế quan của Mỹ lên tới 145%.
Tăng trưởng thu nhập yếu và kỳ vọng của hộ gia đình giảm là yếu tố chính dẫn đến tiêu dùng chậm chạp trong những năm gần đây. Mức lương trung bình cho người mới vào nghề trong các lĩnh vực được gọi là “kinh tế mới” — hoặc các ngành công nghệ cao được chính phủ thúc đẩy — đã giảm 8% xuống còn 13,120 nhân dân tệ (1,800 USD) vào tháng 4 so với mức đỉnh năm 2022.
Trong khi các nhà hoạch định chính sách đã cam kết tăng lương, triển vọng việc làm gần nhất thực tế đang thay đổi theo chiều hướng xấu hơn. Theo ước tính của Goldman Sachs Group Inc., có tới 16 triệu việc làm liên quan đến xuất khẩu của Trung Quốc sang Mỹ.
Tổng cộng 8 triệu việc làm có thể bị mất trong hai năm tới, dựa trên lần gần nhất cả xuất khẩu và lĩnh vực bất động sản đều sụt giảm vào năm 2015 và 2016, theo Capital Economics Ltd.
Trong nỗ lực đánh giá tốt hơn tình hình thị trường lao động, Capital Economics gần đây đã xây dựng một chỉ số dựa trên các dữ liệu bao gồm dữ liệu từ các khảo sát chỉ số nhà quản lý mua hàng và cuộc khảo sát của Trường Kinh doanh Cheung Kong Graduate về chi phí lao động của các công ty.
Trong khi chỉ số này trước đây thường biến động đồng pha với tỷ lệ thất nghiệp chính thức, nó đã vẽ nên một bức tranh xấu hơn nhiều kể từ giữa năm 2024.
“Các nhà hoạch định chính sách Trung Quốc có thể sẽ tìm cách giữ tỷ lệ thất nghiệp được công bố gần mức mục tiêu ‘khoảng 5.5%’ cho năm nay,” Julian Evans-Pritchard của Capital Economics nhận định. “Nhưng điều này có thể che giấu sự yếu kém rộng hơn trên thị trường lao động,” ông nói trong một báo cáo hôm thứ Tư.
Bloomberg