Donald Trump đi nước cờ tiếp theo trong cuộc chiến thương mại: Thị trường phản ứng ra sao?

Donald Trump đi nước cờ tiếp theo trong cuộc chiến thương mại: Thị trường phản ứng ra sao?

Trần Quốc Khải

Trần Quốc Khải

Junior Editor

14:09 14/02/2025

Đây là ngày mà nhiều người trên thế giới đã lo sợ, khi Tổng thống Donald Trump triệu tập giới truyền thông vào Phòng Bầu Dục và tuyên bố một cuộc chiến thương mại toàn diện. Sau đó, thị trường phản ứng với sự nhẹ nhõm và làm rõ rằng họ không tin vào những lời đó.

Thị trường nhận được rất nhiều thông tin về những gì Trump đã tuyên bố. Từ nay, ông sẽ áp "thuế quan đối ứng" đối với tất cả các đối tác thương mại; bất kỳ mức thuế nào mà các quốc gia khác áp lên Mỹ sẽ bị Mỹ đáp trả theo tỷ lệ tương tự. Điều này nằm ngoài các chiến lược cụ thể, chẳng hạn như kế hoạch đã được công bố trước đó về việc áp thuế đối với nhôm và thép, và các mức thuế trong tương lai đối với chip, ô tô và dược phẩm. Nó cũng sẽ mở rộng ra ngoài phạm vi thuế quan đơn thuần và bao gồm cả thuế giá trị gia tăng, như loại thuế được áp dụng trên toàn Liên minh Châu Âu và nhiều nơi khác. Điều này không phải là một biện pháp trừng phạt thương mại theo đúng nghĩa, nhưng có thể có tác động làm tăng giá hàng nhập khẩu.

Để chứng tỏ rằng ông thực sự nghiêm túc, Trump thừa nhận theo đúng nghĩa đen rằng điều này có thể dẫn đến lạm phát cao hơn ở Mỹ trong ngắn hạn, mặc dù ông tự tin rằng các biện pháp này cuối cùng sẽ tự bù đắp được. Trong bối cảnh hiện tại, đó là một sự thừa nhận lớn và cho thấy rằng ông sẵn sàng dẫn dắt cử tri Mỹ thực hiện các hy sinh; nghiêm trọng hơn nhiều so với những gì đã được dự đoán trước đó. Tuy nhiên, không có thời gian cụ thể, không có chi tiết cụ thể, và thậm chí ông cũng không ký một sắc lệnh hành pháp như thường lệ, thay vào đó chỉ ký một bản ghi nhớ chỉ đạo những người khác nghiên cứu về vấn đề này.

Cuộc họp tại Phòng Bầu Dục đã được dự báo từ trước. Dưới đây là cách một số thị trường chính của Mỹ phản ứng trong suốt cả ngày, và cách chúng phản ứng với các tuyên bố:

Sự biến động của thị trường chứng khoán là suy yếu khi cuộc họp bắt đầu, trong khi các chỉ số chính của Mỹ bắt đầu tăng mạnh và tiếp tục đà tích cực cho đến khi đóng cửa. USD trực tiếp hưởng lợi từ các mức thuế quan, vì các nhà giao dịch ngoại hối cố gắng bù đắp tác động đến tính cạnh tranh của đồng tiền này. Tuy nhiên, USD chỉ tăng đột biến trong một thời gian ngắn khi cuộc họp bắt đầu - sau đó sụt giảm. Giá vàng phản ánh sự lo ngại của thị trường hơn vào cuối ngày. Nhưng ngoài điều đó, đây là một đánh giá rõ ràng trên nhiều loại tài sản rằng Tổng thống đã đi ngược lại những gì ông đã tuyên bố.

Làm thế nào để giải thích điều này? Lợi suất trái phiếu giảm vào đầu ngày để phản ứng với dữ liệu cho thấy chỉ số lạm phát ưa thích của Cục Dự trữ Liên bang (Fed) sẽ thấp hơn dự đoán, điều này hỗ trợ thị trường chứng khoán - nhưng không giải thích được sự thay đổi lớn về hướng đi ngay sau khi Tổng thống phát biểu. Có thể lập luận rằng, đằng sau những lời hùng biện, các chi tiết cụ thể lại mang tính thỏa hiệp nhiều hơn so với lo ngại ban đầu. Ông Mike Reynolds, chiến lược gia đầu tư tại Glenmede, phát biểu:

"Một phần của sự phục hồi mà chúng ta thấy hôm nay là do sự nhẹ nhõm vì những mức thuế đối ứng này không có hiệu lực ngay lập tức. Phần thứ hai là chúng tôi nghĩ rằng đã có các cuộc thảo luận trong Nhà Trắng về việc liệu có nên áp dụng thuế quan toàn diện 10% cho tất cả các nước, hay có nên sử dụng cách tiếp cận tinh tế hơn với "thuế quan đối ứng". Chúng tôi nghĩ rằng điều này chỉ đơn giản là cho các quốc gia khác thêm cơ hội để giữ thể diện và tránh một cuộc leo thang ăn miếng trả miếng."

Cũng có thể lập luận rằng toàn bộ sự việc này thiếu tính thuyết phục. Đây là phản ứng đầu tiên của ông Peter Tchir từ Academy Securities:

"Tôi thấy một danh sách dài, một danh sách khổng lồ, những điều chúng ta có thể thực hiện. Đợt áp thuế đầu tiên đối với Canada, Mexico và Trung Quốc thì rất rõ ràng. Các mức thuế quan trên diện rộng, với ngày bắt đầu cụ thể, gắn liền với hành vi đáng thất vọng xung quanh fentanyl. Thông báo hôm nay thì ngược lại. Quá nhiều điều được nhắc đến, nhưng không có gì thực sự được thực hiện, thậm chí không có cả một thời hạn cụ thể nào để áp dụng bất kỳ khả năng nào. Theo tôi, tổng thống đã bị một số cố vấn của mình thuyết phục để rút lại những gì ông ấy thực sự muốn làm."

Những cổ phiếu có nguy cơ suy yếu nhiều nhất từ một cuộc chiến thương mại lại có xu hướng tăng mạnh nhất. Các công ty thuộc nhóm Mag7 có mức độ toàn cầu hóa rất cao, như biểu đồ dưới đây từ ông Jeffrey Schulze, giám đốc bộ phận chiến lược tại ClearBridge, đã chứng minh. Hiện tại, chúng đang tiến gần đến mức cao nhất mọi thời đại kể từ năm ngoái:

USD yếu hơn sẽ làm cho lợi nhuận từ cổ phiếu nước ngoài của họ trông có vẻ tốt hơn đáng kể. Điều này phù hợp với một xu hướng rộng hơn. Chiến lược gia bộ phận cổ phiếu Mỹ của Goldman Sachs, ông David Kostin, duy trì các chỉ số riêng biệt về những cổ phiếu Mỹ có tỷ lệ lợi nhuận cao nhất và thấp nhất từ thị trường nước ngoài. Các cổ phiếu tập trung vào thị trường nội địa lẽ ra phải có lợi thế trong một cuộc chiến thương mại. Nhưng kể từ cuộc bầu cử, sau một đợt tăng giá ban đầu, chúng lại có phần tụt hậu:

Làm thế nào để giải thích phản ứng thị trường đang diễn ra này? Bất chấp tất cả những lời đe dọa, rõ ràng Trump đang tìm kiếm sự nhượng bộ từ các nước khác. Nếu ông thực sự muốn áp dụng mức thuế toàn diện 10% một cách đơn giản, và bắt chước thần tượng của mình - Tổng thống William McKinley - bằng cách tài trợ cho Bộ Tài chính thông qua thuế quan, thì ông có thể làm điều đó. Nhưng ông lại không chọn làm vậy. Ông Marko Papic từ BCA Research lập luận:

"Chúng ta đã có một số bằng chứng liên tiếp cho thấy Tổng thống Trump ủng hộ "thuế quan đối ứng", thuế quan từng phần, thuế quan nhắm vào chính sách cụ thể, chứ không phải thuế quan quy mô lớn trên diện rộng. Và vì vậy, thị trường đang phản ứng tích cực, ngay cả trước những tin tức tiêu cực, bởi vì nó không tiêu cực đến mức có thể xảy ra. Điều duy nhất mà S&P 500 quan tâm là liệu có một mức thuế hai chữ số trên diện rộng hay không? Chỉ vậy thôi."

Tương lai vẫn còn nhiều điều phức tạp. Có một sự cám dỗ để chia nó thành hai kịch bản với tông màu xanh lá cây (ám chỉ sự lạc quan). Hoặc Trump là "Phù thủy xứ Oz", người thao túng thực tế đằng sau tấm màn khi thực chất chẳng có gì ở đó, hoặc ông là "Người Khổng Lồ Xanh", người sẽ sớm khiến mọi người kinh ngạc bằng cách bùng nổ và trở thành "Người đàn ông Thuế quan" đáng sợ. Thực tế nằm đâu đó giữa hai thái cực này, và có rất nhiều tiền có thể kiếm được hoặc mất đi giữa những kịch bản này.

Hiện tại, thị trường đặt cược rằng Trump là "Phù thủy xứ Oz" có vẻ như đang quá tự tin. Ông có một nhiệm vụ rõ ràng để đảo ngược toàn cầu hóa, ông thực sự tin vào điều đó, và ông sẽ không giành được bất kỳ nhượng bộ nào có ý nghĩa trừ khi ông thực sự thực hiện các mức thuế nghiêm túc ít nhất một lần.

Bloomberg

Broker listing

Cùng chuyên mục

Chính sách cắt giảm thuế suất của Trump: Tự cân bằng hay tự gây họa?
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Chính sách cắt giảm thuế suất của Trump: Tự cân bằng hay tự gây họa?

Những người ủng hộ chính sách cắt giảm thuế thường lập luận rằng các biện pháp này rồi sẽ “tự bù đắp” thông qua việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và tăng thu ngân sách – ngay cả khi không cần cắt giảm chi tiêu đáng kể. Tuy nhiên, thực tiễn trong những thập kỷ gần đây đã không ủng hộ luận điểm này.
Thâm hụt chỉ là bề nổi - Gốc rễ nằm ở kinh tế
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Thâm hụt chỉ là bề nổi - Gốc rễ nằm ở kinh tế

Các nhà quan sát lo ngại về thâm hụt ngân sách đang lên tiếng mạnh mẽ, cảnh báo rằng các khoản thanh toán nợ ngày càng lớn có thể làm gia tăng mức thâm hụt và đẩy đất nước đến bờ vực phá sản. Dù đồng tình rằng tình trạng thâm hụt ngày càng gia tăng là một vấn đề nghiêm trọng, chúng tôi tin rằng nguyên nhân cốt lõi không giống như phần lớn các quan điểm phổ biến hiện nay.
Lạm phát bán buôn của Nhật Bản chậm lại, giảm áp lực lên BoJ
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Lạm phát bán buôn của Nhật Bản chậm lại, giảm áp lực lên BoJ

Lạm phát bán buôn của Nhật Bản giảm tốc trong tháng 5 do chi phí nhập khẩu hạ nhiệt, làm giảm áp lực lên BoJ trong việc nâng lãi suất. Tuy nhiên, giá thực phẩm và đồ uống tiếp tục tăng, phản ánh áp lực lạm phát vẫn tồn tại. BoJ có thể trì hoãn đợt tăng lãi suất tiếp theo khi tăng trưởng kinh tế chưa rõ ràng và đàm phán thương mại với Mỹ còn nhiều bất ổn.
Kinh tế và lạm phát: Chính sách tiền tệ của Fed là điểm tựa trước nguy cơ đổ vỡ thương mại
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Kinh tế và lạm phát: Chính sách tiền tệ của Fed là điểm tựa trước nguy cơ đổ vỡ thương mại

Từ sau cú sốc mà Tổng thống Trump tạo ra vào tháng 4 với sự thay đổi lớn trong chính sách thương mại, thị trường tài chính và các nhà phân tích đã ngập tràn trong các bài viết về triển vọng kinh tế và lạm phát. Trong khi thuế quan leo thang khiến triển vọng trở nên bất định hơn bao giờ hết, chính sách tiền tệ của Cục Dự trữ Liên bang (Fed) vẫn là điểm tựa vững chắc – dù không thực sự tích cực, nhưng vẫn là một trong số ít những yếu tố đáng tin cậy trong bức tranh vĩ mô hiện tại.
Ngân hàng Thế giới hạ dự báo tăng trưởng toàn cầu giữa bất ổn và rủi ro thương mại
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Ngân hàng Thế giới hạ dự báo tăng trưởng toàn cầu giữa bất ổn và rủi ro thương mại

Ngân hàng Thế giới hạ dự báo tăng trưởng toàn cầu năm 2025 xuống 2.3%, phản ánh tác động của thuế quan gia tăng và bất ổn kéo dài đến đầu tư và thương mại. Báo cáo cảnh báo nền kinh tế thế giới đang đối mặt với nhiều rủi ro suy giảm, trong đó tăng trưởng thập kỷ này có thể chậm nhất kể từ thập niên 1960. Dù vậy, tổ chức này không dự báo suy thoái và kỳ vọng bất ổn sẽ dần lắng xuống.
Các nhà giao dịch vẫn thận trọng trước thoả thuận thương mại Mỹ - Trung
Nguyễn Tuấn Đạt

Nguyễn Tuấn Đạt

Junior Analyst

Các nhà giao dịch vẫn thận trọng trước thoả thuận thương mại Mỹ - Trung

Các nhà đầu tư tại châu Á phản ứng dè dặt trước thông tin về một thỏa thuận thương mại sơ bộ giữa Mỹ và Trung Quốc, khi phần lớn vẫn chờ đợi chi tiết cụ thể để xác định hướng đi tiế theo. Dù những tín hiệu hòa hoãn từ hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đã phần nào hỗ trợ tâm lý thị trường, giới phân tích cho rằng đà tăng sẽ thận trọng, khi nhiều vấn đề then chốt như kiểm soát công nghệ và an ninh quốc gia vẫn chưa được giải quyết.
BoJ thận trọng với chính sách thắt chặt trong bối cảnh lạm phát và rủi ro toàn cầu
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

BoJ thận trọng với chính sách thắt chặt trong bối cảnh lạm phát và rủi ro toàn cầu

Ngân hàng Trung ương Nhật Bản dự kiến giữ nguyên lãi suất và xem xét giảm tốc độ thu hẹp mua trái phiếu từ năm tài khóa sau, phản ánh lập trường thận trọng trong quá trình bình thường hóa chính sách. Thống đốc Kazuo Ueda có thể phát tín hiệu bớt ôn hòa hơn, khi áp lực lạm phát trong nước vẫn hiện hữu và bất ổn thương mại toàn cầu có dấu hiệu giảm bớt. BoJ đang điều chỉnh cách truyền đạt chính sách nhằm phản ánh cả rủi ro suy giảm lẫn nguy cơ lạm phát cao hơn kỳ vọng.
Hòa bình thương mại và tiền rẻ: Ván bài lớn của thị trường toàn cầu
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Hòa bình thương mại và tiền rẻ: Ván bài lớn của thị trường toàn cầu

Nhà đầu tư đang đặt cược vào một thị trường "liều lĩnh", nơi rủi ro được dồn sang ngày mai. Bất kỳ dòng tiêu đề nào từ bàn đàm phán thương mại tại London – dù tích cực hay tiêu cực – đều có thể làm rung chuyển đà tăng hiện tại. Nhưng cho đến lúc đó, "ly cocktail" thị trường đã được pha thêm Bò Húc, và cơn hưng phấn hiện tại là chuyện của hôm nay – hệ quả để mai tính.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ