Chiến tranh và hòa bình: Nhà đầu tư đặt cược vào hồi kết xung đột Nga-Ukraine

Chiến tranh và hòa bình: Nhà đầu tư đặt cược vào hồi kết xung đột Nga-Ukraine

Trà Giang

Trà Giang

Junior Editor

10:00 10/03/2025

Việc định giá tác động của chiến tranh và hòa bình lên thị trường tài chính vốn đã khó, nay lại càng trở nên phức tạp hơn khi thế giới bước vào giai đoạn đầy biến động.

Ba năm trước, cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine đã gây ra một cú sốc lớn trên thị trường toàn cầu: giá hàng hóa tăng vọt, nguồn cung khí đốt bị gián đoạn, và lạm phát bùng nổ. Khi chiến sự kéo dài, những tác động này dần suy giảm, nhưng giờ đây, với việc Mỹ can thiệp sâu hơn nhằm thúc đẩy một giải pháp hòa bình, giới đầu tư phải đánh giá lại những rủi ro và cơ hội mà bối cảnh địa chính trị này mang lại.

Trong bối cảnh Mỹ thay đổi lập trường và giảm bớt sự can dự vào châu Âu, các thị trường tài sản tại lục địa già đang có sự dịch chuyển mạnh mẽ. Những thay đổi này không chỉ tác động đến các công ty quốc phòng—dù cổ phiếu của họ đang tăng phi mã—mà còn ảnh hưởng đến thị trường chứng khoán rộng lớn hơn.

Giá cổ phiếu của ba nhà thầu quốc phòng lớn ở châu Âu—Hensoldt, Leonardo và Rheinmetall—đã tăng hơn gấp đôi kể từ khi ông Donald Trump tái đắc cử. Ngược lại, các công ty quốc phòng Mỹ như Lockheed Martin và L3Harris chứng kiến mức giảm hơn 10%, phản ánh sự chuyển hướng của dòng tiền đầu tư.

Không chỉ cổ phiếu, thị trường tiền tệ cũng có những phản ứng rõ rệt. Chỉ số Stoxx 600 của châu Âu đã tăng 14% tính theo USD từ đầu năm đến nay, vượt xa chỉ số S&P 500 của Mỹ, vốn đang suy giảm nhẹ. Chỉ số DAX của Đức thậm chí còn tăng gần 25%. Trước đây, giới phân tích từng lo ngại đồng euro có thể rớt xuống mức ngang giá với USD, nhưng thực tế, nó đã phục hồi mạnh từ đáy $1.02 lên $1.08.

Chứng khoán châu Âu bứt phá trong khi Phố Wall chững lại

Động lực chính thúc đẩy sự tăng trưởng này là kỳ vọng về việc chi tiêu quốc phòng gia tăng. Ngày 4/3, Đức tuyên bố sẽ miễn trừ các khoản chi tiêu quốc phòng vượt quá 1% GDP khỏi các quy định về giới hạn nợ công, đồng thời thành lập một quỹ cơ sở hạ tầng trị giá 500 tỷ euro (540 tỷ USD) trong vòng 10 năm tới. Thông tin này ngay lập tức thúc đẩy dự báo tăng trưởng của Đức. Goldman Sachs nâng mức dự báo tăng trưởng của nền kinh tế lớn nhất châu Âu thêm 0.6 điểm phần trăm, lên 2% vào năm 2027.

Những kỳ vọng này cũng phản ánh rõ nét trên thị trường trái phiếu. Chỉ một ngày sau tuyên bố của chính phủ Đức, lợi suất trái phiếu chính phủ Đức kỳ hạn 10 năm đã tăng 0.3 điểm phần trăm—mức tăng mạnh nhất kể từ khi nước Đức thống nhất vào năm 1990.

Đồng rúp phục hồi mạnh mẽ sau giai đoạn suy yếu

Trong khi châu Âu ráo riết tái vũ trang, thị trường cũng chứng kiến những dấu hiệu cho thấy nền kinh tế Nga có thể dần mở cửa trở lại. Đồng rúp Nga, vốn lao dốc vào cuối năm 2024, đã phục hồi mạnh mẽ và tăng khoảng 25% so với USD kể từ đầu năm 2025.

Giá cổ phiếu của các công ty có liên kết với Nga nhưng được niêm yết tại thị trường nước ngoài cũng đang tăng nhanh, khi giới đầu tư đặt cược vào khả năng Mỹ nới lỏng một số lệnh trừng phạt. Cổ phiếu của Rusal, công ty khai thác nhôm của Nga niêm yết tại Hong Kong, đã tăng 61% tính theo USD. Tương tự, cổ phiếu của Raiffeisen Bank—ngân hàng Áo có chi nhánh tại Nga—đã tăng 39%, trong khi OTP Bank Nyrt của Hungary ghi nhận mức tăng 23%.

Chính phủ Nga cũng đang có những động thái thu hút các công ty quốc tế từng rời bỏ thị trường sau khi chiến tranh nổ ra vào năm 2022. Theo báo cáo của Financial Times, một số quan chức Nga đã chủ động gọi điện cho các tập đoàn để thảo luận về khả năng mở lại hoạt động kinh doanh tại nước này. Truyền thông Nga thậm chí còn đưa tin rằng Coca-Cola, Mastercard và Visa đang xem xét quay lại thị trường Nga. Đồng thời, Matthias Warnig—cựu giám đốc điều hành công ty vận hành đường ống Nord Stream 2 và là đồng minh thân cận của Tổng thống Vladimir Putin—được cho là đang đàm phán với các nhà đầu tư Mỹ về việc khôi phục dòng chảy khí đốt.

Tuy nhiên, viễn cảnh này vẫn còn xa vời nếu chiến tranh chưa thực sự kết thúc.

Dữ liệu từ thị trường tài chính cho thấy nhà đầu tư đang đặt cược vào khả năng chiến tranh sớm kết thúc. Theo ước tính của David Hauner tại Bank of America, các công ty Ukraine hiện có khoảng 8.9 tỷ USD trái phiếu niêm yết bằng USD và euro. Giá trị của các trái phiếu lớn nhất—do các công ty năng lượng, đường sắt và hạ tầng phát hành—đều tăng đáng kể kể từ tháng 11/2024, đặc biệt là sau khi ông Trump chính thức nhậm chức vào tháng 1/2025.

Tổng giá trị thị trường của số trái phiếu này, phần lớn sẽ đáo hạn trước năm 2028, có thể được coi là một thước đo cho kỳ vọng của giới đầu tư về khả năng hòa bình nhanh chóng. Một chỉ báo khác là giá của các trái phiếu chính phủ Ukraine có kèm điều khoản thanh toán bổ sung nếu GDP nước này vào năm 2028 cao hơn 25% so với năm 2023. Goldman Sachs tính toán rằng để đạt được điều kiện này, Ukraine cần duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế hàng năm ở mức 4.7%—một con số tham vọng và khó đạt được nếu chiến sự vẫn tiếp diễn.

Kỳ vọng tăng trưởng GDP Ukraine suy yếu sau giai đoạn lạc quan

Dù giới đầu tư từng lạc quan về khả năng sớm đạt được hòa bình, nhưng những hy vọng đó đang dần phai nhạt. Ngày 28/2, sau khi ông Trump công khai chỉ trích Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky trong một cuộc họp tại Phòng Bầu dục, thị trường ngay lập tức phản ứng tiêu cực. Xác suất hòa bình theo mô hình định giá thị trường giảm mạnh và chưa phục hồi trở lại.

Việc Mỹ ngừng chia sẻ thông tin tình báo với Ukraine cũng làm tình hình thêm bất ổn. Trong những tuần gần đây, Ukraine đã để mất một số khu vực tại vùng Kursk—vốn từng được giành lại từ Nga—khiến họ mất đi lợi thế trong đàm phán ngừng bắn.

Giới quan sát hiện đang theo dõi sát cuộc họp tại Jeddah vào tuần tới, nơi quan chức Mỹ và Ukraine sẽ thảo luận về khả năng đạt được một thỏa thuận hòa bình. Ông Trump có thể tin rằng cách tiếp cận cứng rắn của mình sẽ thúc đẩy nhanh chóng việc chấm dứt chiến tranh, nhưng giới đầu tư, dù đặt cược vào hòa bình, vẫn chưa hoàn toàn tin vào điều đó.

Archive

Broker listing

Cùng chuyên mục

BoJ thận trọng bình thường hóa chính sách, lạm phát lương thực gây áp lực tăng lãi suất
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

BoJ thận trọng bình thường hóa chính sách, lạm phát lương thực gây áp lực tăng lãi suất

Ngân hàng Nhật Bản nhiều khả năng giữ nguyên lãi suất và giảm tốc độ thắt chặt mua trái phiếu từ năm tài khóa tới, phản ánh sự thận trọng trong lộ trình bình thường hóa chính sách. Tuy nhiên, lạm phát thực phẩm dai dẳng, đặc biệt là giá gạo tăng vọt, có thể buộc BoJ tiếp tục nâng lãi suất sớm hơn kỳ vọng. Thống đốc Kazuo Ueda phát tín hiệu rằng rủi ro lạm phát đang ngày càng được chú trọng, trong bối cảnh sự bất ổn thương mại toàn cầu dần lắng dịu.
USD chững lại khi thị trường hướng sự tập trung về London
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

USD chững lại khi thị trường hướng sự tập trung về London

Đàm phán Mỹ - Trung tái khởi động; triển vọng đạt được thỏa thuận ngày càng rõ nét. Chứng khoán Mỹ biến động trái chiều, nhưng S&P 500 chỉ còn cách đỉnh lịch sử chưa đầy 2%. Dữ liệu yếu từ Anh tiếp tục gây áp lực lên GBP. Giá vàng đi ngang, trong khi bạc nổi bật với đà tăng mạnh.
Đàm phán thương mại Mỹ-Trung tiếp diễn, khoáng sản đất hiếm và hạn chế công nghệ làm nóng cuộc chơi
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Đàm phán thương mại Mỹ-Trung tiếp diễn, khoáng sản đất hiếm và hạn chế công nghệ làm nóng cuộc chơi

Các cuộc đàm phán thương mại Mỹ-Trung được nối lại tại London, tập trung vào các hạn chế về công nghệ và xuất khẩu khoáng sản đất hiếm. Trung Quốc đã cấp giấy phép xuất khẩu đất hiếm cho các công ty Hoa Kỳ, thúc đẩy hy vọng về một cuộc đàm phán thương mại đột phá. Xuất khẩu của Trung Quốc sang Hoa Kỳ đã giảm 40% trong năm nay, làm tăng tính cấp thiết của việc giải quyết căng thẳng thương mại.
Cảnh báo thầm lặng của thị trường: Trái phiếu và vàng tiết lộ điều gì?
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Cảnh báo thầm lặng của thị trường: Trái phiếu và vàng tiết lộ điều gì?

Chưa bao giờ thị trường lại đòi hỏi các nhà đầu tư phải linh hoạt, tỉnh táo và hiểu sâu về mối liên hệ giữa các loại tài sản như hiện nay. Khi tiền tệ trở nên đắt đỏ, khi trái phiếu phát đi tín hiệu cảnh báo và khi vàng tăng vọt như một phản ứng phòng vệ, thì việc tiếp tục đặt cược mù quáng vào đà tăng cổ phiếu có thể trở thành một chiến lược nguy hiểm. Sự kết hợp giữa hiểu biết kinh tế vĩ mô, phân tích kỹ thuật và đánh giá tâm lý thị trường là chìa khóa giúp nhà đầu tư không chỉ sống sót mà còn tận dụng được những cơ hội ẩn giấu trong cơn biến động.
Thuật toán của trader nhỏ lẻ đang dần trở thành thế lực trên thị trường
Nguyễn Tuấn Đạt

Nguyễn Tuấn Đạt

Junior Analyst

Thuật toán của trader nhỏ lẻ đang dần trở thành thế lực trên thị trường

Trong khi phần lớn thị trường tài chính đang bị chi phối bởi các quỹ đầu tư thụ động, một lực lượng mới đang âm thầm nổi lên: những nhà đầu tư cá nhân sử dụng chiến lược định lượng. Họ không cần nhiều tiền, cũng chẳng phải dân chuyên, nhưng với công cụ hiện đại và tư duy tính toán, họ đang tạo ra ảnh hưởng rõ rệt lên các giao dịch – đặc biệt là ở những mảng như quyền chọn ngắn hạn. Liệu đây có phải là tín hiệu tích cực cho sự cân bằng và minh bạch hơn của thị trường?
Bạc vẫn còn dưới 40 USD — nhưng thời điểm bứt phá không còn xa
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Bạc vẫn còn dưới 40 USD — nhưng thời điểm bứt phá không còn xa

Trong khi nhiều nhà đầu tư tập trung vào Vàng, cổ phiếu AI và các xu hướng thị trường nóng, bạc âm thầm ghi dấu một trong những bước đột phá mạnh mẽ nhất trong lĩnh vực hàng hóa. Vừa chạm đỉnh trong 13 năm, kết hợp cùng làn sóng bùng nổ AI, cuộc cách mạng năng lượng sạch và thỏa thuận hạ tầng trị giá 3,000 tỷ USD của Trump đang thúc đẩy nhu cầu, các chuyên gia tại GSC Commodity Intelligence gọi đây là “giao dịch bùng nổ và bất đối xứng nhất năm 2025.”
Đàm phán London, rủi ro toàn cầu: Mỹ và Trung Quốc tạm thời 'chơi đẹp'
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Đàm phán London, rủi ro toàn cầu: Mỹ và Trung Quốc tạm thời 'chơi đẹp'

Đàm phán thương mại Mỹ-Trung tại London diễn ra trong không khí ngoại giao thận trọng, tạm thời làm dịu căng thẳng thương mại, giúp thị trường toàn cầu giữ ổn định và tăng nhẹ. Nhà đầu tư vẫn cảnh giác trước rủi ro kinh tế và dữ liệu yếu, trong khi kỳ vọng giảm thuế quan và khả năng Fed hạ lãi suất giúp đẩy chỉ số MSCI World lên đỉnh lịch sử. Tuy nhiên, động lực tăng giá vẫn yếu, và rủi ro tiềm ẩn chưa biến mất.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ