BoE cần dừng bán trái phiếu chính phủ để cứu nền kinh tế khỏi khủng hoảng

BoE cần dừng bán trái phiếu chính phủ để cứu nền kinh tế khỏi khủng hoảng

Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

15:14 15/04/2025

BoE vừa buộc phải hoãn kế hoạch bán trái phiếu dài hạn sau khi lợi suất tăng vọt, gây bất ổn thị trường. Dù đây là bước lùi nhỏ, giới chuyên gia cho rằng ngân hàng cần từ bỏ hoàn toàn chiến lược bán chủ động để tránh kéo theo thiệt hại lớn hơn cho nền kinh tế Anh. Trong bối cảnh các ngân hàng trung ương lớn khác đang thận trọng hơn, việc BoE vẫn quyết đẩy mạnh bán ra là một sai lầm rõ ràng.

Ngân hàng Trung ương Anh (BoE) vừa trở thành ngân hàng trung ương lớn đầu tiên buộc phải nhượng bộ trước làn sóng biến động mạnh trên thị trường trái phiếu toàn cầu — hệ quả từ căng thẳng thương mại. Hôm thứ Năm, BoE đã quyết định hoãn kế hoạch bán ra 600 triệu bảng Anh (khoảng 790 triệu USD) trái phiếu chính phủ kỳ hạn dài thuộc danh mục nới lỏng định lượng (QE), và thay vào đó chuyển sang bán trái phiếu chính phiếu chính phủ kỳ hạn ngắn. Điều này cho thấy BoE cuối cùng đã thừa nhận rằng việc bán trái phiếu cùng lúc với chính phủ có thể làm thị trường thêm rối loạn — một nhận thức đáng lẽ nên có từ trước. Tuy nhiên, bước đi hợp lý hơn lúc này là chấm dứt hoàn toàn việc bán ra.

Động thái trên phản ánh quan điểm của BoE rằng lợi suất trái phiếu chính phủ dài hạn hiện đang ở mức quá cao — ngụ ý ngân hàng trung ương có thể sẵn sàng can thiệp nếu lợi suất tiếp tục leo thang. Trước đó, BoE đã nhiều lần cảnh báo về rủi ro từ đòn bẩy cao tại các quỹ phòng hộ — một trong những nguyên nhân khiến lợi suất trái phiếu chính phủ Anh tăng vọt so với các nước phát triển khác. Tuy nhiên, đây mới là lần đầu tiên BOE có hành động cụ thể. Theo chiến lược gia Moyeen Islam của Barclays, dù chỉ là một thay đổi nhỏ trong kế hoạch bán trái phiếu, quyết định này cho thấy BoE đang nhận thức rõ hơn về mức độ nhạy cảm của thị trường và muốn tránh gây thêm bất ổn.

Lợi suất trái phiếu chính phủ Anh kỳ hạn dài đã tăng gấp 10 lần

Giờ đây, điều đúng đắn cần làm là chấm dứt hoàn toàn việc bán ra các khoản trái phiếu đang ghi nhận thua lỗ nặng. Tốt hơn nữa, BoE nên hủy bỏ hẳn chiến lược bán chủ động một phần trong tổng số danh mục 650 tỷ bảng trái phiếu mà ngân hàng đang nắm giữ. Thay vào đó, giống như các ngân hàng trung ương khác, BoE nên để các trái phiếu trong danh mục đáo hạn một cách thụ động. Tham vọng cắt giảm quy mô bảng cân đối kế toán ít nhất 100 tỷ bảng mỗi năm đang khiến chính phủ Anh và người nộp thuế phải gánh khoản lỗ lên tới 150 tỷ bảng. Hiện tại, lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm của Anh cao hơn khoảng 30 bps so với trái phiếu chính phủ Mỹ — trong khi chỉ mới đầu tháng 2, lợi suất Anh còn thấp hơn Mỹ.

Lợi suất trái phiếu chính phủ Anh hiện đã tăng đáng kể so với trái phiếu chính phủ Mỹ cùng kỳ hạn

Trái ngược với BoE, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tháng trước đã gần như dừng hoàn toàn hoạt động thu hẹp bảng cân đối kế toán một cách thụ động. Fed hiện tái đầu tư toàn bộ tiền gốc và lãi từ trái phiếu đáo hạn vào các khoản mua mới nhằm kiềm chế đà tăng của lợi suất. Trong khi đó, BoE lại nắm giữ lượng trái phiếu tương đương tới 37% GDP — gấp đôi tỷ lệ của Fed. Do trái phiếu Anh thường có kỳ hạn dài hơn, các giao dịch QE của BoE nhạy cảm hơn với làn sóng lạm phát hậu đại dịch, kéo theo khoản lỗ gấp bốn lần so với Fed và càng nghiêm trọng hơn khi BoE đẩy mạnh bán ra danh mục trái phiếu QE.

Thu hẹp dần danh mục trái phiếu từ chương trình QE trước đây

BoE dự kiến công bố lịch bán trái phiếu quý tiếp theo vào ngày 20 tháng 6 và cho biết sẽ nối lại hoạt động bán trái phiếu dài hạn. Đây sẽ là một sai lầm. Đến kỳ đánh giá chính sách thường niên vào tháng 9, BoE nên tuyên bố dừng hẳn việc bán chủ động. Văn phòng Quản lý Nợ công của Bộ Tài chính Anh cũng vừa cắt giảm mạnh kế hoạch phát hành trái phiếu dài hạn — vậy tại sao BoE vẫn tiếp tục đi ngược lại xu hướng đó?

Từ giữa tháng 9, lợi suất trái phiếu chính phủ Anh kỳ hạn 30 năm đã tăng hơn 115 bps, vượt mốc 5.5% — cao hơn 65 bps so với trái phiếu Mỹ cùng kỳ và vượt tới 260 bps so với trái phiếu Đức. Đây là một chi phí khổng lồ, gần như không thể đo lường, đối với nền kinh tế Anh, khi điều này ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí vay của cả doanh nghiệp và người dân.

Chính sách bán trái phiếu chủ động được Ủy ban Chính sách Tiền tệ của BoE công bố vào tháng 9 năm 2022, và có thể đã góp phần vào cuộc khủng hoảng tài chính dưới thời Thủ tướng Liz Truss. Mặc dù BoE đã trì hoãn triển khai chính sách cho đến sau khi thực hiện thành công chương trình mua lại trái phiếu để ổn định thị trường — khi lợi suất còn thấp hơn hiện tại — nhưng cuối cùng ngân hàng vẫn bắt đầu bán ra từ tháng 11 năm đó.

Một phương án rút lui hợp lý và ít gây tổn hại về mặt thể diện có thể là cho phép các đại lý đấu giá mua lại các khoản trái phiếu chính phủ có kỳ hạn dưới ba năm — loại tài sản mà BoE chưa từng bán ra. Những trái phiếu này nhiều khả năng vẫn đang giao dịch gần với mức giá gốc, trái ngược với trái phiếu dài hạn mà BoE từng mua với giá cao hơn 100 xu trên mỗi bảng và nay có thể đang bán ra dưới 30 cent vì lợi suất tăng vọt.

Phó Thống đốc BoE Dave Ramsden vẫn bảo vệ cách tiếp cận này với lý do mọi khoản lỗ đều được Bộ Tài chính bồi hoàn. BoE ước tính việc bán chủ động làm tăng lợi suất trái phiếu thêm khoảng 10 bps, dựa trên khảo sát năm 2022.

Tuy nhiên, việc ngân hàng giảm mục tiêu bán xuống còn 13 tỷ bảng trong năm nay (so với mức tối đa 50 tỷ bảng trước đó) cho thấy họ đã nhận ra tác động thị trường thực tế lớn hơn rất nhiều.

Một báo cáo từ Cục Nghiên cứu Kinh tế Quốc gia Mỹ công bố tháng 4 năm 2024 cho rằng chính sách thu hẹp bảng cân đối kế toán của BoE có thể đã đẩy lợi suất trái phiếu chính phủ dài hạn tăng thêm tới 70 bps, trong đó phần lớn đến từ hoạt động bán chủ động. Christopher Mahon, giám đốc danh mục đầu tư tại Columbia Threadneedle Investments, trong một bài viết gần đây trên Financial Times, cho rằng mức tăng hợp lý hơn có thể chỉ là một nửa con số trên. Dù vậy, ông vẫn tha thiết đề nghị: “Làm ơn, Thống đốc, xin đừng bán nữa.” Và tôi hoàn toàn đồng tình.

Bloomberg

Broker listing

Cùng chuyên mục

Chính sách cắt giảm thuế suất của Trump: Tự cân bằng hay tự gây họa?
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Chính sách cắt giảm thuế suất của Trump: Tự cân bằng hay tự gây họa?

Những người ủng hộ chính sách cắt giảm thuế thường lập luận rằng các biện pháp này rồi sẽ “tự bù đắp” thông qua việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và tăng thu ngân sách – ngay cả khi không cần cắt giảm chi tiêu đáng kể. Tuy nhiên, thực tiễn trong những thập kỷ gần đây đã không ủng hộ luận điểm này.
Thâm hụt chỉ là bề nổi - Gốc rễ nằm ở kinh tế
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Thâm hụt chỉ là bề nổi - Gốc rễ nằm ở kinh tế

Các nhà quan sát lo ngại về thâm hụt ngân sách đang lên tiếng mạnh mẽ, cảnh báo rằng các khoản thanh toán nợ ngày càng lớn có thể làm gia tăng mức thâm hụt và đẩy đất nước đến bờ vực phá sản. Dù đồng tình rằng tình trạng thâm hụt ngày càng gia tăng là một vấn đề nghiêm trọng, chúng tôi tin rằng nguyên nhân cốt lõi không giống như phần lớn các quan điểm phổ biến hiện nay.
Lạm phát bán buôn của Nhật Bản chậm lại, giảm áp lực lên BoJ
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Lạm phát bán buôn của Nhật Bản chậm lại, giảm áp lực lên BoJ

Lạm phát bán buôn của Nhật Bản giảm tốc trong tháng 5 do chi phí nhập khẩu hạ nhiệt, làm giảm áp lực lên BoJ trong việc nâng lãi suất. Tuy nhiên, giá thực phẩm và đồ uống tiếp tục tăng, phản ánh áp lực lạm phát vẫn tồn tại. BoJ có thể trì hoãn đợt tăng lãi suất tiếp theo khi tăng trưởng kinh tế chưa rõ ràng và đàm phán thương mại với Mỹ còn nhiều bất ổn.
Kinh tế và lạm phát: Chính sách tiền tệ của Fed là điểm tựa trước nguy cơ đổ vỡ thương mại
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Kinh tế và lạm phát: Chính sách tiền tệ của Fed là điểm tựa trước nguy cơ đổ vỡ thương mại

Từ sau cú sốc mà Tổng thống Trump tạo ra vào tháng 4 với sự thay đổi lớn trong chính sách thương mại, thị trường tài chính và các nhà phân tích đã ngập tràn trong các bài viết về triển vọng kinh tế và lạm phát. Trong khi thuế quan leo thang khiến triển vọng trở nên bất định hơn bao giờ hết, chính sách tiền tệ của Cục Dự trữ Liên bang (Fed) vẫn là điểm tựa vững chắc – dù không thực sự tích cực, nhưng vẫn là một trong số ít những yếu tố đáng tin cậy trong bức tranh vĩ mô hiện tại.
Ngân hàng Thế giới hạ dự báo tăng trưởng toàn cầu giữa bất ổn và rủi ro thương mại
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Ngân hàng Thế giới hạ dự báo tăng trưởng toàn cầu giữa bất ổn và rủi ro thương mại

Ngân hàng Thế giới hạ dự báo tăng trưởng toàn cầu năm 2025 xuống 2.3%, phản ánh tác động của thuế quan gia tăng và bất ổn kéo dài đến đầu tư và thương mại. Báo cáo cảnh báo nền kinh tế thế giới đang đối mặt với nhiều rủi ro suy giảm, trong đó tăng trưởng thập kỷ này có thể chậm nhất kể từ thập niên 1960. Dù vậy, tổ chức này không dự báo suy thoái và kỳ vọng bất ổn sẽ dần lắng xuống.
Các nhà giao dịch vẫn thận trọng trước thoả thuận thương mại Mỹ - Trung
Nguyễn Tuấn Đạt

Nguyễn Tuấn Đạt

Junior Analyst

Các nhà giao dịch vẫn thận trọng trước thoả thuận thương mại Mỹ - Trung

Các nhà đầu tư tại châu Á phản ứng dè dặt trước thông tin về một thỏa thuận thương mại sơ bộ giữa Mỹ và Trung Quốc, khi phần lớn vẫn chờ đợi chi tiết cụ thể để xác định hướng đi tiế theo. Dù những tín hiệu hòa hoãn từ hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đã phần nào hỗ trợ tâm lý thị trường, giới phân tích cho rằng đà tăng sẽ thận trọng, khi nhiều vấn đề then chốt như kiểm soát công nghệ và an ninh quốc gia vẫn chưa được giải quyết.
BoJ thận trọng với chính sách thắt chặt trong bối cảnh lạm phát và rủi ro toàn cầu
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

BoJ thận trọng với chính sách thắt chặt trong bối cảnh lạm phát và rủi ro toàn cầu

Ngân hàng Trung ương Nhật Bản dự kiến giữ nguyên lãi suất và xem xét giảm tốc độ thu hẹp mua trái phiếu từ năm tài khóa sau, phản ánh lập trường thận trọng trong quá trình bình thường hóa chính sách. Thống đốc Kazuo Ueda có thể phát tín hiệu bớt ôn hòa hơn, khi áp lực lạm phát trong nước vẫn hiện hữu và bất ổn thương mại toàn cầu có dấu hiệu giảm bớt. BoJ đang điều chỉnh cách truyền đạt chính sách nhằm phản ánh cả rủi ro suy giảm lẫn nguy cơ lạm phát cao hơn kỳ vọng.
Hòa bình thương mại và tiền rẻ: Ván bài lớn của thị trường toàn cầu
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Hòa bình thương mại và tiền rẻ: Ván bài lớn của thị trường toàn cầu

Nhà đầu tư đang đặt cược vào một thị trường "liều lĩnh", nơi rủi ro được dồn sang ngày mai. Bất kỳ dòng tiêu đề nào từ bàn đàm phán thương mại tại London – dù tích cực hay tiêu cực – đều có thể làm rung chuyển đà tăng hiện tại. Nhưng cho đến lúc đó, "ly cocktail" thị trường đã được pha thêm Bò Húc, và cơn hưng phấn hiện tại là chuyện của hôm nay – hệ quả để mai tính.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ