Bình luận thị trường: Chao đảo sau đòn phủ đầu của Israel vào Iran

Nguyễn Tuấn Đạt
Junior Analyst
Căng thẳng địa chính trị tại Trung Đông lại một lần nữa phủ bóng lên thị trường toàn cầu sau khi Israel thực hiện một cuộc không kích nhằm vào Iran.

Diễn biến này nhanh chóng tác động lên các thị trường tài chính: dầu thô bật tăng mạnh, chứng khoán châu Á và hợp đồng tương lai chứng khoán Mỹ đồng loạt giảm, trong khi đồng USD đảo chiều tăng giá do giới đầu tư chuyển sang các tài sản trú ẩn an toàn.
Theo Michael O’Rourke, chiến lược gia trưởng tại JonesTrading, “rủi ro lần này có thể lớn hơn những cuộc tấn công trước đó.” Ông lưu ý rằng thị trường đã tăng mạnh trong thời gian qua mà không có điều chỉnh đáng kể, khiến tâm lý trở nên tự mãn và vị thế dễ bị tổn thương. “Vấn đề nằm ở phản ứng của Iran — nếu Tehran lựa chọn đáp trả mạnh mẽ, thị trường có thể đối mặt với cú sốc đáng kể,” ông nói, đồng thời cho rằng nhà đầu tư sẽ đứng ngoài thị trường trong ngắn hạn do lo ngại leo thang cuối tuần.
Tại Sydney, Billy Leung từ Global X ETFs cho rằng tâm lý nhà đầu tư đã đảo chiều hoàn toàn chỉ sau một đêm, khi “làn sóng lạc quan với công nghệ, lạm phát thấp và vị thế nhẹ đã bị đè bẹp ngay bởi thông tin về cuộc không kích.” Ông nhận định, đây là phản ứng điển hình trong các sự kiện địa chính trị trước đây như vụ ám sát tướng Soleimani năm 2020 hay các vụ tấn công tàu chở dầu năm 2019. “Nếu căng thẳng được kiểm soát, thị trường có thể sớm phục hồi như từng xảy ra trước đây,” Leung nói thêm.
Wei Liang Chang từ DBS Group Holdings nhận định thị trường đang chứng kiến “phản ứng ban đầu” khi các rủi ro địa chính trị quay trở lại. Ông dự báo tài sản rủi ro có thể bị giảm giá trong khi đồng yên Nhật và trái phiếu chính phủ Mỹ sẽ tiếp tục được săn đón.
Ở góc nhìn tương tự, Matthew Haupt từ Wilson Asset Management nhận xét rằng các biến động hiện tại — với dầu, vàng và trái phiếu đồng loạt tăng giá — là “phản ứng cổ điển của tâm lý né rủi ro.” Tuy nhiên, ông nhấn mạnh yếu tố then chốt sẽ là “tốc độ và mức độ phản ứng từ Tehran,” điều sẽ quyết định thời gian và quy mô của các chuyển động trên thị trường.
Charu Chanana từ Saxo Markets cho rằng “rủi ro địa chính trị đang được định giá lại” và lưu ý rằng 24–48 giờ tới sẽ mang tính quyết định. “Nếu Iran phản ứng nhẹ và không làm gián đoạn nguồn cung năng lượng, phần lớn mức tăng của dầu và vàng có thể bị xóa mờ. Nhưng bất kỳ dấu hiệu nào của trả đũa hoặc gián đoạn dòng chảy dầu sẽ giữ cho biến động ở mức cao.”
Trong khi đó, Rodrigo Catril từ Ngân hàng Quốc gia Úc đưa ra một cảnh báo khác: vai trò trú ẩn an toàn của đồng bạc xanh đang dần bị xói mòn bởi chính sách thuế quan, thâm hụt ngân sách và những nghi ngờ về vị thế lãnh đạo toàn cầu của Mỹ. “Hành động đơn phương của Israel nếu được xác nhận sẽ đặt ra câu hỏi lớn về trật tự thế giới hiện tại,” ông nói. Theo ông, việc Mỹ ngày càng đứng ngoài các xung đột quốc tế có thể tạo điều kiện cho các nước khác hành động riêng rẽ mà không sợ bị kiềm chế, khiến địa chính trị trở thành một yếu tố gây bất định lớn hơn bao giờ hết đối với thị trường toàn cầu.
Bloomberg