Câu trả lời thẳng thừng đến từ Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen: Họ đưa ra con số cao nhất.

Sau một năm lao đao bởi những vụ phá sản ngân hàng lớn nhất ở Mỹ kể từ cuộc khủng hoảng tài chính 2008, ngân hàng lớn nhất nước này đang có một bước đi quen thuộc – mua lại một đối thủ đang suy yếu, thu hút khách hàng và thu về lợi nhuận kỷ lục.

Tuy nhiên, đối với hầu hết các ngành, 2023 là một năm ảm đạm. Trong nửa đầu năm, hàng chục ngân hàng trong khu vực gặp khó khăn - và một số đã sụp đổ - khi lãi suất tăng làm giảm giá trị tài sản trên sổ sách của họ. Điều này khiến các ngân hàng tại Mỹ phải chịu khoản lỗ chưa từng có, lên tới 684 tỷ USD. Kể từ đó, nhiều ngân hàng đã chi mạnh tay để giữ chân khách hàng. Một số bắt đầu nâng khả năng vỡ nợ đối với các khoản vay bất động sản thương mại. Các công ty xếp hạng trái phiếu đã hạ xếp hạng hàng loạt ngân hàng.

Khi khó khăn nảy sinh vào tháng 3, người gửi tiền đã đến JPMorgan với hơn 50 tỷ USD. Ban giám đốc của ngân hàng đã nâng kỳ vọng về thu nhập lãi ròng – chênh lệch giữa số tiền ngân hàng kiếm được từ các khoản cho vay và số tiền ngân hàng trả cho người tiết kiệm – lên con số khổng lồ, cuối cùng thu về nhiều đến mức các nhà quản lý phải cảnh báo rằng đó là “ thu nhập quá mức”.

Điều đó đưa JPMorgan đi đúng hướng để đạt được lợi nhuận hàng năm lớn nhất trong lịch sử ngân hàng Mỹ. Thu nhập trong 9 tháng đầu tiên được xếp hạng là năm tốt thứ hai từ trước đến nay. Các nhà phân tích dự báo rằng vào cuối tháng 12, lợi nhuận ròng hàng năm của họ sẽ cao hơn 36% so với năm ngoái.

Cổ phiếu của JPMorgan tăng vọt kỷ lục, tăng 26% vào năm 2023 và vượt xa mọi đối thủ lớn. KBW Bank Index gồm 24 thành viên và KBW Regional Banking Index gồm 50 công ty đều giảm.

Lee Raymond, một chuyên gia dầu mỏ kỳ cựu đã có 33 năm làm việc trong ban quản trị của JPMorgan, cho biết: “Các ngân hàng khác có một mức độ thất vọng nhất định”. “Khi mọi thứ trở nên khó khăn, đó là cơ hội một ngân hàng như JPMorgan có được một số thứ mà họ muốn có nhưng không đủ khả năng”.

JPMorgan áp đảo

Khi Tập đoàn Bảo hiểm Tiền gửi Liên bang (FDIC) thông báo JPMorgan đã thắng phiên đấu thầu cho First Republic, họ gọi quy trình này là “có tính cạnh tranh cao”. Tuy nhiên, một số cơ quan quản lý vẫn chưa hài lòng với kết quả này.

Giám đốc CFPB Rohit Chopra nói với Ủy ban Ngân hàng Thượng viện Hoa Kỳ: “Nếu họ có thể mua lại tất cả các ngân hàng phá sản, ngay cả khi có những nhà thầu khác, điều đó sẽ đặt ra những vấn đề thực sự”.

Người phát ngôn của Bộ Tài chính từ chối bình luận khi được hỏi về cuộc gọi đến Nhà Trắng. Bộ cho biết trong một tuyên bố: “First Republic đã được giải quyết với chi phí ít nhất đối với Quỹ Bảo hiểm Tiền gửi và theo cách bảo vệ tất cả những người gửi tiền”.

Không có gì ngạc nhiên khi JPMorgan viết tấm séc lớn nhất. Ngân hàng này lớn gấp bốn lần so với cả ba nhà thầu khác – PNC Financial Services Group, Citizens Financial Group và Fifth Third Bancorp – cộng lại. Nói cách khác, kể từ khi ông Jamie Dimon mua lại Bear Stearns và Washington Mutual trong cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008, JPMorgan đã bổ sung thêm một núi tài sản có quy mô tương đương với Wells Fargo, vốn là ngân hàng lớn thứ tư của Hoa Kỳ.

Ngay cả các đối thủ của Dimon cũng thừa nhận thành công của ông. CEO Morgan Stanley James Gorman gần đây đã ca ngợi ông trên truyền hình là giám đốc điều hành ngân hàng giỏi nhất thế giới. Raymond, người đã rời hội đồng quản trị của JPMorgan vào năm 2020, đã so sánh ông với John D. Rockefeller, ông trùm Standard Oil.

“Tôi không thấy có ai trong ngành ngân hàng có thể so sánh được”, ông Raymond nói.

Sự sụp đổ của các ngân hàng lớn

Ý tưởng cho rằng một số ngân hàng quá lớn để sụp đổ đã được phổ biến trong cuộc khủng hoảng 2008, khi các quan chức nhấn mạnh sự cần thiết phải giải cứu các ngân hàng này vì sự phá sản của họ sẽ gây ảnh hưởng nặng nề đến hệ thống tài chính toàn cầu.

Sandy Pierce, người sắp nghỉ hưu ở Huntington Bancshares, sau 45 năm làm việc trong ngành, bao gồm gần ba thập kỷ làm việc tại JPMorgan, cho biết: “Tôi thực sự không biết “quá lớn để sụp đổ” nghĩa là gì nữa”. “Rõ ràng có sự khác biệt giữa những gì đang diễn ra với các ngân hàng lớn và các ngân hàng khu vực”.

JPMorgan đã nổi lên như một trong những công ty lớn nhất. Các ông lớn xếp sau cũng đã có thêm khách hàng, nhưng như vậy là chưa đủ để cạnh tranh với JPMorgan . Bank of America đang phải đối mặt với hàng núi khoản lỗ chưa thực hiện đối với các tài sản lãi suất thấp có thể ảnh hưởng đến thu nhập trong nhiều năm, trong khi Citigroup và Wells Fargo đang tăng cường kiểm soát nội bộ để giải quyết những lo ngại của cơ quan quản lý.

Các ngân hàng nhỏ hơn thậm chí còn phụ thuộc nhiều hơn vào thu nhập lãi ròng và đã chứng kiến ​​lợi nhuận của họ giảm vào năm 2023. Năm này cũng đặt ra những thách thức khác, chẳng hạn như chi phí ngày càng tăng để theo kịp những tiến bộ công nghệ. Ngân sách công nghệ hàng năm của JPMorgan hiện đã vượt quá doanh thu được tạo ra bởi tất cả các ngân hàng lớn nhất trong khu vực. Năm nay, công ty đã nâng dự báo về lợi nhuận đến từ việc sử dụng trí tuệ nhân tạo.

Trong khi đó, sự mong manh đáng ngạc nhiên của một số ngân hàng vừa và nhỏ đã thúc đẩy các cơ quan quản lý xem xét kỹ hơn toàn bộ lĩnh vực này, có khả năng khiến chi phí của họ tăng thêm.

Keith Noreika, người từng giữ vai trò kiểm soát tiền tệ vào năm 2017, cho biết điều đó sẽ khiến những ngân hàng nhỏ gặp khó khăn hơn trong việc thu hẹp khoảng cách với các gã khổng lồ trong ngành.

Ông nói: “Các ngân hàng lớn nhất một lần nữa lại là người chiến thắng”. “Quy mô trong vấn đề ngân hàng cũng như các phản ứng về chính sách và quy định đối với những thách thức mà chúng tôi thấy trong nửa đầu năm đã đào một con hào sâu hơn bao giờ hết xung quanh các ngân hàng lớn nhất”.

Chỉ số ấn tượng

Quy mô lớn không đảm bảo sự thành công. Citigroup là ngân hàng lớn nhất ở Mỹ cho đến cuộc khủng hoảng tài chính, khi nó dựa nhiều hơn vào sự hỗ trợ của người nộp thuế so với bất kỳ đối thủ nào. Và Wells Fargo là ngân hàng có giá trị nhất ở Mỹ cho đến năm 2016, khi một loạt vụ bê bối khiến ngân hàng này rơi vào tầm ngắm của các cơ quan quản lý.

Một số người cho rằng JPMorgan thành công như ngày hôm nay đơn giản vì ngân hàng này có quy mô lớn và không vướng vào rắc rối. Dẫu vậy, hồ sơ của ngân hàng lại không hoàn hảo.

Chỉ trong tháng này, JPMorgan đã thua kiện trước tòa án Liên minh Châu u về khoản tiền phạt 337.2 triệu euro (372 triệu USD) vì gian lận Euribor. Tháng trước, một thẩm phán đã phê chuẩn khoản bồi thường 290 triệu USD của JPMorgan đối với các nạn nhân của Jeffrey Epstein. Đó là một trong hai thỏa thuận mà công ty đạt được trong năm nay.

Những vấn đề như vậy thường ít ảnh hưởng đến cổ phiếu, nếu có.

CEO Dimon, 67 tuổi, kéo dài nhiệm kỳ lãnh đạo JPMorgan vô thời hạn, ngân hàng của ông có giá trị cao hơn hai đối thủ cạnh tranh lớn nhất tiếp theo cộng lại. Giá trị thị trường của hãng này chiếm khoảng 27% tổng giá trị của KBW Bank Index. Khi ông lên nắm quyền, con số đó là 12%.

“Jamie đã làm cho JPMorgan ngày càng lớn hơn”, Raymond nói. “Tính kinh tế theo quy mô rất quan trọng trong ngành này và đó thực sự là vấn đề”.