Thẩm phán Mỹ tuyên bố Google nắm giữ độc quyền bất hợp pháp trong lĩnh vực công nghệ quảng cáo

Diệu Linh
Junior Editor
Thẩm phán tuyên bố rằng Alphabet đang thống trị bất hợp pháp hai thị trường công nghệ quảng cáo trực tuyến, giáng một đòn khác vào gã khổng lồ công nghệ này và mở đường cho các công tố viên chống độc quyền của Hoa Kỳ tìm cách chia tách các sản phẩm quảng cáo của họ.

Vụ kiện vi phạm độc quyền chống lại Google
Thẩm phán Leonie Brinkema thuộc Tòa án Quận Alexandria, Virginia tại Hoa Kỳ tuyên bố Google phải chịu trách nhiệm vì 'cố ý mua lại và duy trì quyền lực độc quyền' trên thị trường máy chủ quảng cáo (ad servers) dành cho bên bán quảng cáo (publishers) và thị trường trao đổi quảng cáo (ad exchanges), nơi kết nối giữa người mua và bên bán.
Điều này mở đường cho một phiên điều trần khác để xác định Google phải làm gì để khôi phục cạnh tranh trên các thị trường đó, chẳng hạn như bán bớt một phần hoạt động kinh doanh của mình tại một phiên tòa khác chưa được lên lịch. Đây là phán quyết thứ hai của tòa án về việc Google nắm giữ độc quyền bất hợp pháp, phán quyết đầu tiên là trong một vụ kiện về tìm kiếm trực tuyến.
Máy chủ quảng cáo của các nhà bán quảng cáo (publishers) là các nền tảng được các trang web sử dụng để lưu trữ và quản lý khoảng không quảng cáo kỹ thuật số của họ. Cùng với các sàn giao dịch quảng cáo, công nghệ này cho phép các nhà xuất bản tin tức và các nhà cung cấp nội dung trực tuyến khác kiếm tiền bằng cách bán quảng cáo. Brinkema viết, những khoản tiền đó là 'huyết mạch' của internet.
Brinkema viết: 'Ngoài việc tước đi khả năng cạnh tranh của các đối thủ, hành vi loại trừ này còn gây tổn hại đáng kể cho khách hàng là nhà bán quảng cáo (publishers) của Google, đến thị trường cạnh tranh và cuối cùng là người tiêu dùng thông tin trên mạng mở.'
Tuy nhiên, bà viết, các cơ quan thực thi chống độc quyền đã không chứng minh được một cáo buộc riêng biệt rằng công ty này có độc quyền trong các mạng quảng cáo (ad networks) của bên mua quảng cáo (advertisers).
Tổng chưởng lý Hoa Kỳ Pamela Bondi gọi phán quyết này là 'một chiến thắng mang tính bước ngoặt trong cuộc chiến đang diễn ra nhằm ngăn chặn Google độc quyền hóa không gian công cộng kỹ thuật số'. Bà nói: 'Bộ Tư pháp này sẽ tiếp tục thực hiện các hành động pháp lý mạnh tay để bảo vệ người dân Mỹ khỏi sự xâm phạm quyền tự do ngôn luận và thị trường tự do của các công ty công nghệ'.
Lee-Anne Mulholland, phó chủ tịch phụ trách các vấn đề pháp lý, cho biết Google sẽ kháng cáo phán quyết này. Bà nói: 'Chúng tôi đã thắng một nửa vụ kiện này và chúng tôi sẽ kháng cáo nửa còn lại', đồng thời nói thêm rằng công ty không đồng ý với quyết định về các công cụ dành cho các nhà bán quảng cáo (publishers). 'Các nhà xuất bản có nhiều lựa chọn và họ chọn Google vì các công cụ công nghệ quảng cáo của chúng tôi rất đơn giản, giá cả phải chăng và hiệu quả.'
Cổ phiếu của Google đã giảm 1.4% sau phán quyết hôm thứ Năm. Các chuyên gia trước đó đã nói với Reuters rằng thiệt hại tài chính từ việc thua kiện có thể sẽ không lớn đối với công ty này.
Bộ Tư pháp Hoa Kỳ (DOJ) cho biết Google nên bán ít nhất Google Ad Manager, bao gồm máy chủ quảng cáo của bên bán quảng cáo (ad publishers) và sàn giao dịch quảng cáo (ad networks) của công ty. Reuters đưa tin vào tháng 9 rằng trước đây Google đã xem xét những nhượng bộ để xoa dịu các nhà chức trách chống độc quyền châu Âu.
Thượng nghị sĩ Hoa Kỳ Amy Klobuchar, một đảng viên Đảng Dân chủ từ Minnesota, người trước đây lãnh đạo tiểu ban chống độc quyền, gọi phán quyết này là 'một chiến thắng lớn cho người tiêu dùng, các doanh nghiệp nhỏ và những người sáng tạo nội dung, điều này sẽ mở ra một kỷ nguyên nhiều đổi mới hơn và giá cả thấp hơn cho các thị trường kỹ thuật số'.
Bước ngoặt
Michael Ashley Schulman, giám đốc đầu tư tại Running Point Capital, gọi phán quyết này là 'một bước ngoặt lớn' đối với Google và lĩnh vực công nghệ, nhấn mạnh cam kết của tòa án Hoa Kỳ trong việc xem xét 'các biện pháp khắc phục mang tính cấu trúc mạnh mẽ' trong các vụ kiện chống độc quyền.
Ông nói: 'Điều này có thể làm tăng phí bảo hiểm rủi ro pháp lý trên toàn bộ cổ phiếu công nghệ lớn, đặc biệt là những cổ phiếu như Amazon và Meta đang vận hành các hệ sinh thái tích hợp tương tự'.
Meta Platforms đang vướng vào một vụ kiện chống độc quyền do Ủy ban Thương mại Liên bang Hoa Kỳ đưa ra, cáo buộc chủ sở hữu của Facebook, WhatsApp và Instagram nắm giữ độc quyền bất hợp pháp trong các mạng xã hội cá nhân. FTC đã cáo buộc Amazon.com thống trị bất hợp pháp thị trường bán lẻ trực tuyến. DOJ cũng đã kiện Apple, tuyên bố hãng này nắm giữ độc quyền điện thoại thông minh.
Những vụ kiện này đã được theo đuổi dưới cả chính quyền của Đảng Cộng hòa và Đảng Dân chủ, bao gồm cả nhiệm kỳ đầu tiên và thứ hai của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, cho thấy cả hai đảng đều thấy lợi ích và sức hấp dẫn lâu dài trong công tác chống độc quyền.
Google hiện phải đối mặt với khả năng hai tòa án Hoa Kỳ ra lệnh bán tài sản hoặc thay đổi hoạt động kinh doanh của mình. Một thẩm phán ở Washington sẽ tổ chức một phiên tòa vào tuần tới về yêu cầu của DOJ là buộc Google phải thực hiện những thay đổi sâu rộng và thực hiện các biện pháp khác để chấm dứt sự thống trị của hãng trong lĩnh vực tìm kiếm trực tuyến.
Tại một phiên tòa kéo dài ba tuần năm ngoái về hoạt động kinh doanh quảng cáo của Google, DOJ và một liên minh các tiểu bang đã lập luận rằng Google đã sử dụng các chiến thuật xây dựng độc quyền cổ điển. Các công tố viên cho biết tại phiên tòa, những chiến thuật đó bao gồm loại bỏ các đối thủ cạnh tranh thông qua việc mua lại, hạn chế khả năng tương tác với các sản phẩm của mình và kiểm soát cách các giao dịch diễn ra trên thị trường quảng cáo trực tuyến.
Google lập luận rằng vụ kiện chỉ xoáy vào các hoạt động kinh doanh của họ trong quá khứ, hiện tại công ty vẫn đang nỗ lực làm cho các công cụ của mình có thể kết nối với các sản phẩm của đối thủ cạnh tranh, Google còn chỉ ra rằng các công tố viên đã bỏ qua sự cạnh tranh từ các công ty công nghệ bao gồm Amazon và Comcast khi chi tiêu cho quảng cáo kỹ thuật số của các tập đoàn này chuyển sang các ứng dụng và video trực tuyến.
Trong phán quyết hôm thứ Năm, Brinkema bác bỏ các cáo buộc về việc mua lại. Nhưng bà nói rằng Google đã buộc các nhà bán quảng cáo (publishers) phải dùng cả sàn giao dịch quảng cáo và cả máy chủ quảng cáo của công ty này. Họ cũng ban hành các chính sách phản cạnh tranh 'bất chấp lợi ích của khách hàng là các nhà bán quảng cáo (publishers)'.
reuters