Nước Anh trước bài toán nan giải: Cắt giảm phúc lợi hay đối mặt với khủng hoảng lao động?

Nước Anh trước bài toán nan giải: Cắt giảm phúc lợi hay đối mặt với khủng hoảng lao động?

Trà Giang

Trà Giang

Junior Editor

15:12 19/03/2025

Tình trạng rời bỏ thị trường lao động tại Anh đã tăng vọt kể từ sau đại dịch, đặc biệt do các vấn đề sức khỏe.

Tuy nhiên, phải mất tới 18 tháng chính phủ của Rishi Sunak mới đưa ra các biện pháp thắt chặt trợ cấp phúc lợi. Đến lúc đó, khoảng 1 triệu người trong độ tuổi lao động đã rời khỏi lực lượng lao động kể từ năm 2019, phần lớn do lý do sức khỏe. Tuy nhiên, kế hoạch cải cách phúc lợi này nhanh chóng bị tòa án bác bỏ vì thiếu sự tham vấn đầy đủ. Khi cuộc bầu cử đến gần, sự trì hoãn càng kéo dài hơn. Sau khi Đảng Lao động giành chiến thắng, chính phủ mới đưa ra một mục tiêu dài hạn đầy tham vọng: nâng tỷ lệ người lao động có việc làm lên 80%, một mức chưa từng đạt được trong lịch sử nước Anh.

Nhưng chính hai yếu tố khác mới thực sự thúc đẩy hành động: nhu cầu cắt giảm ngân sách để tăng chi tiêu quốc phòng và một cuộc khủng hoảng tài khóa nhân tạo. Bộ trưởng Tài chính Rachel Reeves đã để lại quá ít dư địa tài khóa trong ngân sách tháng 10, khiến bản cập nhật dự báo kinh tế ngày 26/3 trở thành một cuộc chạy đua để tìm nguồn tiền bù đắp. Nguy cơ vi phạm các quy tắc tài khóa tự đặt ra khiến chính phủ buộc phải coi cắt giảm phúc lợi là một nhiệm vụ cấp bách. Lần này, nước Anh buộc phải xem xét nghiêm túc về tình trạng lao động rời bỏ thị trường và hệ thống trợ cấp.

Ngày 18/3, Bộ trưởng Phúc lợi Liz Kendall công bố kế hoạch cải cách trợ cấp, dự kiến tiết kiệm 5 tỷ bảng Anh (6.5 tỷ USD, tương đương 0.2% GDP) mỗi năm vào năm 2030, đồng thời khuyến khích nhiều người Anh quay trở lại làm việc. Tuy nhiên, con số này có thể thay đổi khi Văn phòng Trách nhiệm Ngân sách (OBR) công bố đánh giá chính thức vào cuối tháng này. Các biện pháp cải cách bao gồm thu hẹp khoảng cách giữa trợ cấp dành cho người có vấn đề sức khỏe và trợ cấp thông thường, siết chặt điều kiện hưởng phúc lợi, đồng thời khôi phục hình thức đánh giá trực tiếp thay vì qua điện thoại như trong thời kỳ hậu đại dịch.

Bên cạnh các biện pháp thắt chặt, chính phủ cũng cam kết dành thêm 1 tỷ bảng để hỗ trợ tìm kiếm việc làm và đưa ra “quyền được thử việc” nhằm đảm bảo rằng những người thất bại trong việc quay lại làm việc sẽ không bị cắt giảm trợ cấp. Đây là một bước tiến đáng kể so với chính sách nửa vời của chính phủ tiền nhiệm. Tuy nhiên, khoản tiết kiệm 5 tỷ bảng vẫn chỉ bằng 1/4 mức tăng chi tiêu dự kiến cho các chương trình phúc lợi, vốn được chính phủ ước tính sẽ tăng thêm 20 tỷ bảng vào cuối thập kỷ này. Điều đáng lo ngại là các khảo sát – ngoại trừ về sức khỏe tâm thần – không chỉ ra rằng người Anh thực sự mắc nhiều bệnh hơn trong những năm gần đây.

Sau những tranh luận căng thẳng trong nội bộ Đảng Lao động về cải cách phúc lợi, có thể Rachel Reeves và Liz Kendall sẽ không muốn tiếp tục theo đuổi vấn đề này. Nhưng đáng tiếc là họ có thể sẽ phải làm vậy.

Điều đáng chú ý là sự gia tăng số người rời bỏ thị trường lao động xảy ra ngay cả khi thị trường việc làm tại Anh đang có dấu hiệu phục hồi. Tỷ lệ thất nghiệp năm 2022 chạm mức thấp nhất trong nửa thế kỷ và số lượng vị trí tuyển dụng đạt mức cao kỷ lục. Tuy nhiên, thị trường lao động hiện đang suy yếu nhanh chóng, và nếu suy thoái xảy ra, vấn đề này có thể trở nên nghiêm trọng hơn khi một nhóm lao động nữa rời khỏi thị trường và phụ thuộc vào trợ cấp dài hạn.

Tệ hơn nữa, nhiều chính sách kinh tế khác của Đảng Lao động có thể gây tác động tiêu cực đến nhóm lao động có trình độ thấp – những người vốn phù hợp với công việc có yêu cầu không cao và có vấn đề về sức khỏe. Từ tháng 4, việc tăng thuế bảo hiểm quốc gia đối với doanh nghiệp và nâng mức lương tối thiểu sẽ đẩy chi phí sử dụng lao động lên khoảng 5%, khiến các công ty có xu hướng giảm số lượng lao động để tập trung vào những vị trí có năng suất cao hơn với mức lương tốt hơn. Điều này có thể khiến nhiều người thất nghiệp rơi vào vòng xoáy phụ thuộc vào trợ cấp mà không có lối thoát.

Bất chấp những cải cách đang được thực hiện, chính phủ vẫn chưa tìm ra cách giải quyết bài toán lớn hơn: làm thế nào để khuyến khích lực lượng lao động quay trở lại thị trường mà không làm tăng gánh nặng chi phí cho doanh nghiệp? Nếu không có sự cân bằng hợp lý, Đảng Lao động có thể đối mặt với một cuộc khủng hoảng lao động và tài chính công nghiêm trọng hơn trong những năm tới.

The Economist

Broker listing

Cùng chuyên mục

Số người mất việc vĩnh viễn tăng, tuyển dụng đi xuống — Báo hiệu kinh tế Mỹ đang đối mặt rủi ro suy thoái?
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Số người mất việc vĩnh viễn tăng, tuyển dụng đi xuống — Báo hiệu kinh tế Mỹ đang đối mặt rủi ro suy thoái?

Báo cáo bảng lương phi nông nghiệp gần đây nhất của Mỹ cho thấy thị trường lao động vẫn giữ được phần lớn sự ổn định bất chấp những biến động do các chính sách thuế quan. Tuy nhiên, một số dấu hiệu đáng lo ngại đang dần lộ diện dưới bề mặt của các chỉ số tích cực.
Liệu Mỹ có thể chấm dứt sự phụ thuộc vào đất hiếm của Trung Quốc trước khi quá muộn?
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Liệu Mỹ có thể chấm dứt sự phụ thuộc vào đất hiếm của Trung Quốc trước khi quá muộn?

“Kẻ sống trong nhà kính không nên ném đá.” Đây có lẽ là câu nói mà Tổng thống Trump nên suy ngẫm trước khi áp đặt các mức thuế cao lên hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc, bởi Trung Quốc sở hữu thứ mà Mỹ đang rất thiếu và rất cần: khoáng sản đất hiếm — yếu tố thiết yếu trong sản xuất ô tô, robot và các thiết bị quân sự hiện đại.
Trung Quốc: Xuất khẩu chậm lại, giảm phát gia tăng giữa căng thẳng thương mại với Mỹ
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Trung Quốc: Xuất khẩu chậm lại, giảm phát gia tăng giữa căng thẳng thương mại với Mỹ

Xuất khẩu Trung Quốc tháng 5 tăng trưởng chậm nhất trong ba tháng (4.8%), chịu tác động từ thuế quan Mỹ, trong khi nhập khẩu giảm mạnh 3.4%. Áp lực giảm phát trầm trọng với CPI giảm 0.1% và PPI giảm 3.3%, mức thấp nhất trong 22 tháng. Bắc Kinh triển khai kích thích kinh tế, nhưng căng thẳng thương mại Mỹ-Trung và đàm phán tại London tiếp tục là tâm điểm.
USD ổn định trước thềm đàm phán thương mại Mỹ-Trung
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

USD ổn định trước thềm đàm phán thương mại Mỹ-Trung

USD giữ vững so với các đồng tiền chính vào thứ Hai, khi tâm lý lạc quan từ báo cáo việc làm Mỹ bị kìm hãm bởi sự thận trọng trước cuộc đàm phán thương mại Mỹ-Trung tại London. Các cuộc thảo luận diễn ra trong bối cảnh Trung Quốc đối mặt giảm phát và bất ổn thương mại làm suy yếu niềm tin tại Mỹ. Báo cáo lạm phát tháng 5 và chính sách của Fed cũng là tâm điểm chú ý của nhà đầu tư.
Chứng khoán Mỹ tiệm cận đỉnh cũ, thị trường chờ tín hiệu mới
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Chứng khoán Mỹ tiệm cận đỉnh cũ, thị trường chờ tín hiệu mới

Chứng khoán Mỹ phục hồi mạnh, với S&P 500 vượt mốc 6,000 điểm lần đầu sau nhiều tháng, khi lo ngại kinh tế tạm lắng xuống. Tuy nhiên, thị trường vẫn đối mặt với nhiều ẩn số từ lạm phát, chính sách thuế quan và nợ công. Báo cáo CPI tháng 5 sẽ là yếu tố quan trọng định hình kỳ vọng lãi suất trước cuộc họp của Fed.
NFP tháng 5 dự kiến tăng 130,000 – Gây áp lực lên USD và kỳ vọng cắt giảm lãi suất
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

NFP tháng 5 dự kiến tăng 130,000 – Gây áp lực lên USD và kỳ vọng cắt giảm lãi suất

Báo cáo bảng lương phi nông nghiệp (NFP) của Mỹ trong tháng 5 dự kiến sẽ ghi nhận mức tăng 130,000 việc làm, thấp hơn so với mức tăng 177,000 trong tháng 4. Cục Thống kê Lao động Hoa Kỳ sẽ công bố dữ liệu này vào lúc 12:30 GMT hôm nay. Đây là một trong những chỉ số kinh tế quan trọng nhất, có khả năng tác động mạnh đến chính sách tiền tệ của Cục Dự trữ Liên bang (Fed) và làm biến động thị trường ngoại hối, đặc biệt là USD.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ