"BoJ sẽ duy trì thái độ chờ đợi và quan sát trong một thời gian," ông Yamamoto phát biểu trong cuộc phỏng vấn hôm thứ Hai. "Chúng ta không biết liệu đây có thực sự là khoảng tạm hoãn 90 ngày hay không, nhưng BoJ có lẽ muốn theo dõi tiến trình đàm phán với Hoa Kỳ trước khi đưa ra quyết định."

Ông Yamamoto đưa ra nhận định trên trước thềm các cuộc đàm phán thương mại Hoa Kỳ - Nhật Bản dự kiến khởi động trong tuần này, sau khi thông báo áp thuế quan của Tổng thống Donald Trump gây chấn động cho các nhà hoạch định chính sách và thị trường toàn cầu đầu tháng này. Một trong những chủ đề thảo luận chính mà giới đầu tư sẽ theo dõi là cách hai quốc gia đề cập đến đồng Yên Nhật, đồng tiền vừa tăng lên mức cao nhất trong sáu tháng so với đồng USD trong tuần này.

Đồng Yên tăng giá nhờ nhu cầu tìm kiếm tài sản trú ẩn an toàn

"Không còn nghi ngờ gì nữa, các biện pháp thuế quan sẽ tạo áp lực đáng kể lên nền kinh tế Nhật Bản," ông Yamamoto nhấn mạnh. "Trong bối cảnh hiện tại, Nhật Bản khó có thể cảm thấy thoải mái khi thúc đẩy đồng Yên tiếp tục tăng giá thông qua chính sách tiền tệ," ông bổ sung, đặc biệt sau đà tăng gần đây của đồng Yên.

Ông Yamamoto đã cống hiến 36 năm tại BoJ, nơi ông đảm nhận vị trí giám đốc điều hành phụ trách hệ thống tài chính trước khi rời nhiệm sở vào năm 2012, sau khi đối phó với cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu và thảm họa Đại động đất Đông Nhật Bản.

Đồng Yên Nhật đã tăng giá khoảng 10% so với đồng USD trong năm nay, một phần nhờ vào nhu cầu tìm kiếm tài sản trú ẩn an toàn.Tỷ giá USD/JPY hiện đang giao dịch quanh mức 143 trong phiên sáng nay, vẫn duy trì ở mức thấp hơn so với giá trị trung bình 5 năm là khoảng 130. Tuy nhiên, sự tăng giá của đồng Yên đang gây áp lực đáng kể lên biên lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh quốc tế của các doanh nghiệp lớn Nhật Bản, làm gia tăng lo ngại về triển vọng đầu tư và khả năng cải thiện mức lương trong thời gian tới.

Nhật Bản nằm trong số các quốc gia được tạm hoãn một số thuế quan của Hoa Kỳ trong 90 ngày, nhưng vẫn phải đối mặt với mức thuế cơ bản 10% và thuế suất 25% đối với thép và ô tô, tác động trực tiếp đến trụ cột công nghiệp của quốc gia này. Đồng thời, căng thẳng thương mại leo thang giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc - hai đối tác thương mại lớn nhất của Nhật Bản - nhiều khả năng sẽ lan tỏa và gây áp lực lên nền kinh tế.

"Tình hình chưa thể sáng tỏ và chúng ta phải thừa nhận rằng sẽ luôn tồn tại những bất định khi xem xét cách thức hành động của chính quyền Trump," ông Yamamoto nhận định, đồng thời cho biết thêm rằng vô cùng khó để dự đoán thời điểm tình hình sẽ ổn định đủ để BoJ tiếp tục tiến trình tăng lãi suất.

Tuy nhiên, BoJ có khả năng sẽ đưa ra tín hiệu rõ ràng khi việc tăng lãi suất đang đến gần, ông Yamamoto cho biết. Các nhà hoạch định chính sách đã trở nên thận trọng hơn trong truyền thông sau bài học vào tháng 7 năm ngoái, khi thị trường rơi vào bất ổn sau khi BoJ gây bất ngờ với việc tăng lãi suất và lập trường hawkish mạnh mẽ từ Thống đốc Kazuo Ueda.

Trước khi các biện pháp thuế quan của Trump làm đảo lộn bối cảnh kinh tế toàn cầu đầu tháng này, BoJ dường như đang tụt hậu trong tiến trình bình thường hóa chính sách, ông Yamamoto nhận xét.

Lạm phát toàn phần hàng năm của Nhật Bản đã vượt ngưỡng 2% kể từ tháng 4 năm 2022 và chính phủ đã triển khai nhiều biện pháp để giải quyết chi phí sinh hoạt gia tăng do sự bất mãn ngày càng tăng của công chúng.

Ông Yamamoto cho biết BoJ đang biện minh cho chiến lược tăng lãi suất từng bước thông qua lập luận rằng xu hướng lạm phát vẫn chưa chạm ngưỡng 2%. Đáng chú ý, BoJ không cung cấp tiêu chí rõ ràng để các tổ chức bên ngoài có thể đánh giá độc lập xu hướng lạm phát mà ngân hàng đang theo dõi, do đó giữ toàn quyền phán đoán về vấn đề này trong tay mình.

"BoJ dường như quá cứng nhắc trong việc đòi hỏi phải duy trì mục tiêu lạm phát 2% trong thời gian dài," ông Yamamoto nhận định. "Họ tuyên bố rằng nguy cơ tụt hậu trong điều hành chính sách là không đáng kể, nhưng chính quan điểm này đang làm chậm tiến trình bình thường hóa chính sách tiền tệ. Phương pháp tiếp cận hiện tại của BoJ khác biệt đáng kể so với cách thức điều hành truyền thống của các ngân hàng trung ương."