Bất chấp những thách thức từ cuộc bầu cử Tổng thống, môi trường lãi suất cao và thị trường lao động đang dần hạ nhiệt, nền kinh tế Mỹ vẫn duy trì đà tăng trưởng vững chắc. Theo nhận định của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), Mỹ đang dẫn đầu về thành tích kinh tế trong nhóm các nước G7.

Song song với những thành tựu ấn tượng, vẫn còn đó những thách thức cần vượt qua. Lạm phát dai dẳng buộc Fed phải kiên định với chính sách giữ lãi suất cao trong dài hạn. Lĩnh vực bất động sản và sản xuất tiếp tục chịu sức ép nặng nề từ chi phí vốn cao. Đáng chú ý, tỷ lệ nợ quá hạn trong các khoản vay tiêu dùng, thế chấp và thẻ tín dụng đang có xu hướng tăng một cách đáng lo ngại.

Tăng trưởng kinh tế Mỹ dự kiến vượt trội so với các nước phát triển khác trong năm 2024

Hãy cùng phân tích sâu hơn về bức tranh kinh tế Mỹ năm nay:

Động lực tăng trưởng chính

Giữa bối cảnh đầy thách thức, chính sức chi tiêu mạnh mẽ của người dân Mỹ đã giúp nền kinh tế vượt xa mọi dự báo trong năm 2024. Đáng chú ý, mặc dù thị trường việc làm có dấu hiệu chậm lại, nhưng thu nhập thực tế của người lao động vẫn được cải thiện khi mức tăng lương vượt qua tốc độ lạm phát. Thêm vào đó, giá trị tài sản của các hộ gia đình liên tục thiết lập những kỷ lục mới, tạo nền tảng vững chắc thúc đẩy niềm tin và khả năng chi tiêu của người dân.

Nhu cầu tiêu dùng hộ gia đình Mỹ vẫn duy trì ổn định trong năm nay

Minh chứng rõ nét nhất cho sức mạnh tiêu dùng đến từ báo cáo của các chuyên gia kinh tế Bloomberg. Theo đó, tổng chi tiêu hộ gia đình năm 2024 đã tăng trưởng ấn tượng ở mức 2.8% - một con số không chỉ vượt trội so với năm 2023 mà còn gần gấp đôi so với những dự báo được đưa ra vào đầu năm.

Bức tranh tiêu dùng

Dù sức mua của người tiêu dùng Mỹ vẫn duy trì ở mức ấn tượng, các nền tảng hỗ trợ cho xu hướng này đang dần xuất hiện những điểm yếu đáng quan ngại. Nguồn tiền tiết kiệm dồi dào được tích lũy trong thời kỳ đại dịch giờ đã gần cạn kiệt, trong khi tỷ lệ tiết kiệm từ thu nhập hàng tháng của người dân cũng suy giảm đáng kể.

Người tiêu dùng thu nhập cao đang chi tiêu mạnh hơn

Đặc biệt, thị trường đang chứng kiến một sự phân hóa rõ rệt trong xu hướng chi tiêu. Nhóm người có thu nhập cao tiếp tục dẫn dắt thị trường nhờ hưởng lợi từ "hiệu ứng tài sản gia tăng" - khi giá bất động sản và chứng khoán liên tục tăng trưởng. Ngược lại, tầng lớp có thu nhập thấp đang phải vật lộn để duy trì mức sống, với việc ngày càng phụ thuộc nhiều vào thẻ tín dụng và các khoản vay tiêu dùng. Điều đáng lo ngại là tỷ lệ nợ xấu trong nhóm này đang có xu hướng tăng mạnh, báo hiệu những khó khăn tài chính ngày càng trầm trọng.

Thị trường lao động

Năm 2024 đã phơi bày những vết rạn đáng ngại trong trụ cột quan trọng bậc nhất của nền kinh tế Mỹ - thị trường lao động. Số lượng việc làm mới được tạo ra có xu hướng giảm sút mạnh xuyên suốt năm, đẩy tỷ lệ thất nghiệp tăng nhẹ - một chỉ báo thường được xem là dấu hiệu sớm của suy thoái kinh tế. Bức tranh càng trở nên u ám hơn khi nhu cầu tuyển dụng suy yếu, trong khi người lao động thất nghiệp ngày càng gặp nhiều khó khăn trong hành trình tìm kiếm công việc mới.

Thị trường lao động Mỹ có dấu hiệu hạ nhiệt

Trước những diễn biến phức tạp này, Fed đã phải có động thái quyết liệt bằng việc khởi động chu kỳ cắt giảm lãi suất từ tháng 9, thể hiện rõ mối lo ngại về khả năng thị trường lao động có thể rơi vào tình trạng xấu hơn. Tuy nhiên, một làn gió tích cực đã thổi vào những tháng cuối năm khi tỷ lệ thất nghiệp dần ổn định, duy trì ở mức thấp hiếm thấy trong lịch sử. Đặc biệt, mức tăng lương ổn định quanh ngưỡng 4% tiếp tục là điểm sáng, củng cố niềm tin vững chắc cho tình hình tài chính hộ gia đình.

Cuộc chiến chống lạm phát

Hành trình tiến tới mục tiêu lạm phát 2% của Fed đã gặp trở ngại trong những tháng gần đây, sau khi ghi nhận những tiến bộ ấn tượng trong năm 2023 và nửa đầu năm 2024. Chỉ số PCE lõi - thước đo lạm phát ưa thích của Fed - vẫn ở mức 2.8% trong tháng 11 so với cùng kỳ năm trước.

Thuớc đo lạm phát ưu thích của Fed chững lại trong năm 2024

Dù Fed đã thực hiện cắt giảm lãi suất 100 bps trong năm nay nhằm giảm áp lực cho nền kinh tế, Chủ tịch Jerome Powell nhấn mạnh rằng cần có thêm những tín hiệu tích cực về lạm phát trước khi tiến hành các đợt cắt giảm tiếp theo trong năm 2025.

Thị trường bất động sản

Thị trường nhà đất vẫn đang chìm trong khó khăn khi lãi suất duy trì ở mức cao. Đáng chú ý, lãi suất vay thế chấp, sau khi chạm đáy hai năm vào tháng 9, đang có xu hướng tiến về ngưỡng 7% do dự báo Fed sẽ thận trọng hơn trong việc cắt giảm lãi suất. Trước tình hình này, các chủ đầu tư bất động sản đã phải tung ra hàng loạt chính sách ưu đãi hấp dẫn nhằm kích thích nhu cầu mua nhà, từ việc hỗ trợ một phần lãi suất, chi trả các khoản phí thay khách hàng cho đến những đợt giảm giá mạnh.

Khả năng chi trả nhà ở tại Mỹ chạm đáy lịch sử

Dù thị trường đã có những tín hiệu ổn định trong năm qua, song mức độ giao dịch vẫn còn xa mới có thể chạm ngưỡng thời kỳ trước đại dịch. Đặc biệt trong phân khúc nhà hiện có - vốn chiếm phần lớn các giao dịch bất động sản - tình hình còn ảm đạm hơn. Theo dự báo của Hiệp hội Môi giới Bất động sản Quốc gia, tổng doanh số bán nhà năm 2024 thậm chí còn thấp hơn năm trước, đánh dấu mức thấp nhất kể từ năm 1995.

Ngành sản xuất

Ngành sản xuất cũng không tránh khỏi tác động tiêu cực từ môi trường lãi suất cao. Hoạt động đầu tư cơ sở hạ tầng mới bị kìm hãm bởi chi phí vốn cao và sự suy giảm nhu cầu từ thị trường quốc tế. Nhiều doanh nghiệp buộc phải thu hẹp quy mô nhân sự để tối ưu chi phí. Các nhà sản xuất hàng hóa lâu bền đã liên tục cắt giảm nhân lực trong suốt năm, chỉ trừ một tháng duy nhất.

Ngành sản xuất Mỹ trải qua một năm đầy thách thức

Chính sách kinh tế của Tổng thống đắc cử Donald Trump có thể tạo thêm áp lực cho ngành này trong năm 2025. Mặc dù ông Trump cam kết thúc đẩy sản xuất trong nước, nhiều chuyên gia kinh tế và hiệp hội doanh nghiệp lo ngại rằng các kế hoạch tăng thuế quan, trục xuất người nhập cư và cắt giảm thuế có thể đẩy cao lạm phát, gây căng thẳng thị trường lao động và phá vỡ chuỗi cung ứng. Trong bối cảnh đầy bất định này, đầu tư vốn (capital spending) của các nhà sản xuất Mỹ được dự báo sẽ tăng trưởng ở mức khiêm tốn trong năm tới.