Khi đồng minh xa cách: Chính trị Anh đối diện với trật tự thế giới mới dưới thời Trump

Khi đồng minh xa cách: Chính trị Anh đối diện với trật tự thế giới mới dưới thời Trump

Trà Giang

Trà Giang

Junior Editor

13:12 07/03/2025

Thủ tướng Keir Starmer đã kết thúc chuyến thăm Nhà Trắng một cách khéo léo, tránh được những tình huống khó xử.

Ông đã tài tình né tránh những câu hỏi nhạy cảm về tham vọng lãnh thổ của Tổng thống Donald Trump - vấn đề có thể ảnh hưởng trực tiếp đến nước Anh dưới triều đại của Vua Charles III. Thành công của ông không chỉ dừng lại ở việc tránh được những rắc rối, mà còn đạt được cam kết hợp tác từ Tổng thống Mỹ và tổ chức thành công hội nghị thượng đỉnh với các nhà lãnh đạo châu Âu. Trước những khiêu khích từ Phó Tổng thống Mỹ, Starmer đã thể hiện bản lĩnh của một chính khách từng trải với phong thái điềm tĩnh đáng nể.

Những thành quả mà Starmer gặt hái không đơn thuần là biểu hiện của kỹ năng chính trị điêu luyện, mà còn phản ánh một chiến lược thận trọng trong bối cảnh mà ngay cả một chuyến thăm đến đồng minh thân cận nhất cũng có thể biến thành một ván cờ sống còn. Khác với trước đây, khi các nhà lãnh đạo Anh đến Washington với những sáng kiến tầm cỡ toàn cầu, giờ đây họ chỉ mong tránh được những lời chỉ trích gay gắt, duy trì quan hệ thương mại và bảo vệ liên minh NATO trước nguy cơ tan rã. Tuy nhiên, chỉ vài ngày sau chuyến thăm, Trump đã có những động thái làm suy yếu vị thế của Ukraine, đặt an ninh châu Âu trước thách thức nghiêm trọng. Có vẻ như giới chính trị gia tại Westminster vẫn chưa thực sự nhận thức đầy đủ về tình hình hiện tại.

Mặc dù Starmer đã đúng đắn khi nỗ lực duy trì mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương, nhưng vẫn còn tồn tại một niềm tin lạc quan rằng thế giới có thể quay trở lại trạng thái bình thường trước đây. Những phát biểu của các nghị sĩ trong Quốc hội Anh cho thấy họ vẫn hy vọng có thể "thuyết phục" Trump duy trì trật tự quốc tế hiện hành. Đây là một nỗ lực đáng trân trọng, nhưng khó có thể trở thành nền tảng cho một chiến lược dài hạn thực sự hiệu quả.

Cuộc tranh luận diễn ra tại Hạ viện Anh vào hôm thứ Hai đã phơi bày một thực tế đáng lo ngại: giới chính trị Anh vẫn chưa thích ứng với bối cảnh địa chính trị mới, nơi Hoa Kỳ không còn đóng vai trò là trụ cột vững chắc cho an ninh phương Tây. Đáng quan ngại hơn, các kế hoạch triển khai lực lượng quân đội Anh tới Ukraine vẫn chưa được thảo luận một cách nghiêm túc và toàn diện, tương tự như phản ứng chậm chạp của chính phủ Anh trước đại dịch Covid-19 trước đây.

Thủ tướng Starmer đã đưa ra cam kết tăng ngân sách quốc phòng lên mức 2.5% GDP, với tầm nhìn xa hơn là đạt 3% trong nhiệm kỳ tiếp theo. Tuy nhiên, một thực tế hiển nhiên là con số này vẫn chưa đủ để đối phó với các thách thức an ninh hiện tại. Lộ trình kéo dài tới 9 năm để đạt được mức chi tiêu 3% GDP là quá chậm so với tốc độ gia tăng nhanh chóng của các mối đe dọa an ninh mà nước Anh đang phải đối mặt.

Hiện tại, Bộ Tài chính Anh không có kế hoạch vượt quá mức cam kết 2.5%. Đợt đánh giá chi tiêu dự kiến vào tháng 6 tới đây cũng không đặt ra mục tiêu tăng thêm ngân sách cho quốc phòng. Việc duy trì mức chi tiêu này thực chất là một canh bạc mạo hiểm với chính an ninh quốc gia của Vương quốc Anh.

Trong khi đó, đảng Bảo thủ có thể đề xuất giảm các khoản phúc lợi xã hội để tăng cường ngân sách quốc phòng, nhưng những khoản cắt giảm lớn đã được hoạch định từ trước và có khả năng sẽ được phân bổ cho các mục tiêu khác, bao gồm chương trình hỗ trợ người trẻ quay trở lại thị trường lao động. Bộ Tài chính cũng từ chối điều chỉnh các quy tắc tài khóa - điều mà Đức đã thực hiện gần đây. Cam kết không tăng thuế của đảng Lao động càng làm thu hẹp các lựa chọn tài chính sẵn có, đặt chính phủ vào thế khó trong việc cân đối ngân sách quốc phòng.

Chi phí quốc phòng ngày nay thực sự đã vượt ra khỏi phạm vi vấn đề Ukraine, trở thành một yếu tố then chốt trong bảo đảm an ninh toàn châu Âu. Nếu Vương quốc Anh không sẵn sàng đầu tư mạnh mẽ vào lĩnh vực này, họ đối diện với nguy cơ nghiêm trọng là mất đi vị thế và tầm ảnh hưởng chiến lược mà họ đã dày công xây dựng.

Nếu đảng Lao động thực sự coi việc tái vũ trang là nhiệm vụ trọng tâm, họ sẽ phải đối mặt với những quyết định vô cùng khó khăn. Một trong những thách thức lớn nhất là việc cân bằng giữa các mục tiêu trung hòa carbon và thực tế nguồn lực tài chính hạn hẹp, khi mà một số khoản đầu tư vào năng lượng sạch có khả năng phải bị cắt giảm. Không chỉ vậy, nhiều dự án cơ sở hạ tầng trọng điểm cũng đang đối mặt với nguy cơ bị đình trệ do thiếu hụt kinh phí, bao gồm cả các kế hoạch phát triển đô thị mới do Phó Thủ tướng Angela Rayner đề xuất. Song song với đó, các dịch vụ công có thể buộc phải chịu những hy sinh nhất định để ưu tiên nguồn lực cho quốc phòng. Anh quốc cũng cần phải xem xét lại chiến lược tự cường kinh tế, tránh lặp lại những sai lầm trong quá khứ như để mất nhà máy sản xuất vắc-xin AstraZeneca vào tay nước ngoài.

Cuộc thảo luận nghiêm túc về chính sách quốc phòng và tài chính không thể trì hoãn thêm nữa mà cần diễn ra ngay lập tức, thay vì tiếp tục duy trì tư duy "kinh doanh như thường lệ". Chính phủ Anh cần chuẩn bị tinh thần đối diện với thực tế khắc nghiệt rằng Hoa Kỳ không còn là một đồng minh mà họ có thể hoàn toàn dựa dẫm. Khi sự bảo đảm an ninh từ Washington ngày càng trở nên bấp bênh, Vương quốc Anh buộc phải tự định hình một hướng đi mới cho chính sách đối ngoại và quốc phòng của mình.

Thủ tướng Starmer đã có một khởi đầu tích cực, nhưng những nỗ lực hiện tại vẫn chưa đủ. Trong bối cảnh địa chính trị đầy biến động, nước Anh cần một chiến lược dài hạn, thực tế và có khả năng đối mặt với những lựa chọn khó khăn hơn bao giờ hết.

Financial Times

Broker listing

Cùng chuyên mục

Số người mất việc vĩnh viễn tăng, tuyển dụng đi xuống — Báo hiệu kinh tế Mỹ đang đối mặt rủi ro suy thoái?
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Số người mất việc vĩnh viễn tăng, tuyển dụng đi xuống — Báo hiệu kinh tế Mỹ đang đối mặt rủi ro suy thoái?

Báo cáo bảng lương phi nông nghiệp gần đây nhất của Mỹ cho thấy thị trường lao động vẫn giữ được phần lớn sự ổn định bất chấp những biến động do các chính sách thuế quan. Tuy nhiên, một số dấu hiệu đáng lo ngại đang dần lộ diện dưới bề mặt của các chỉ số tích cực.
Liệu Mỹ có thể chấm dứt sự phụ thuộc vào đất hiếm của Trung Quốc trước khi quá muộn?
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Liệu Mỹ có thể chấm dứt sự phụ thuộc vào đất hiếm của Trung Quốc trước khi quá muộn?

“Kẻ sống trong nhà kính không nên ném đá.” Đây có lẽ là câu nói mà Tổng thống Trump nên suy ngẫm trước khi áp đặt các mức thuế cao lên hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc, bởi Trung Quốc sở hữu thứ mà Mỹ đang rất thiếu và rất cần: khoáng sản đất hiếm — yếu tố thiết yếu trong sản xuất ô tô, robot và các thiết bị quân sự hiện đại.
Trung Quốc: Xuất khẩu chậm lại, giảm phát gia tăng giữa căng thẳng thương mại với Mỹ
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Trung Quốc: Xuất khẩu chậm lại, giảm phát gia tăng giữa căng thẳng thương mại với Mỹ

Xuất khẩu Trung Quốc tháng 5 tăng trưởng chậm nhất trong ba tháng (4.8%), chịu tác động từ thuế quan Mỹ, trong khi nhập khẩu giảm mạnh 3.4%. Áp lực giảm phát trầm trọng với CPI giảm 0.1% và PPI giảm 3.3%, mức thấp nhất trong 22 tháng. Bắc Kinh triển khai kích thích kinh tế, nhưng căng thẳng thương mại Mỹ-Trung và đàm phán tại London tiếp tục là tâm điểm.
USD ổn định trước thềm đàm phán thương mại Mỹ-Trung
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

USD ổn định trước thềm đàm phán thương mại Mỹ-Trung

USD giữ vững so với các đồng tiền chính vào thứ Hai, khi tâm lý lạc quan từ báo cáo việc làm Mỹ bị kìm hãm bởi sự thận trọng trước cuộc đàm phán thương mại Mỹ-Trung tại London. Các cuộc thảo luận diễn ra trong bối cảnh Trung Quốc đối mặt giảm phát và bất ổn thương mại làm suy yếu niềm tin tại Mỹ. Báo cáo lạm phát tháng 5 và chính sách của Fed cũng là tâm điểm chú ý của nhà đầu tư.
Chứng khoán Mỹ tiệm cận đỉnh cũ, thị trường chờ tín hiệu mới
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Chứng khoán Mỹ tiệm cận đỉnh cũ, thị trường chờ tín hiệu mới

Chứng khoán Mỹ phục hồi mạnh, với S&P 500 vượt mốc 6,000 điểm lần đầu sau nhiều tháng, khi lo ngại kinh tế tạm lắng xuống. Tuy nhiên, thị trường vẫn đối mặt với nhiều ẩn số từ lạm phát, chính sách thuế quan và nợ công. Báo cáo CPI tháng 5 sẽ là yếu tố quan trọng định hình kỳ vọng lãi suất trước cuộc họp của Fed.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ