Kết nối các điều kiện kinh tế và hướng tới lợi ích cộng đồng - yếu tố cần có của tổng thống Mỹ tiếp theo?

Kết nối các điều kiện kinh tế và hướng tới lợi ích cộng đồng - yếu tố cần có của tổng thống Mỹ tiếp theo?

Trần Quốc Khải

Trần Quốc Khải

Junior Editor

15:11 02/09/2024

Tư duy hệ thống phổ biến trong các lĩnh vực như chiến lược quân sự và kỹ thuật hơn là kinh tế. Tuy nhiên, đây là điều mà nền kinh tế Mỹ cần ở tổng thống tiếp theo. Một người có thể kết nối các yếu tố ở các lĩnh vực riêng lẻ để giải quyết được bức tranh toàn cảnh. Đây là điều mà Harris sẽ cần áp dụng nếu bà đắc cử tổng thống.

Cuộc thăm dò tháng 8 cho thấy Kamala Harris đã vượt lên dẫn trước Donald Trump ở ba tiểu bang chiến trường quan trọng ở Trung Tây - Michigan, Wisconsin và Pennsylvania. Điều này là nhờ khả năng truyền tải tâm trạng lạc quan thay vì sợ hãi của bà, những bước đi sai lầm của chính Trump và thực tế là 30% khoản đầu tư của khu vực tư nhân vào các lĩnh vực chiến lược được chính quyền Biden hỗ trợ đã đổ vào những nơi như vùng công nghiệp Trung Tây.

Việc đầu tư vào những khu vực bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi các cú sốc thương mại không phải là ngẫu nhiên. Như một bài báo gần đây của Viện Brookings chỉ ra, đây là một phần trong cách tiếp cận có hệ thống mà Nhà Trắng thực hiện để đạt ba điều: giảm thiểu suy thoái ở các cộng đồng bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi cú sốc Trung Quốc năm 2000-2012, củng cố các nền kinh tế có nguy cơ cao bị gián đoạn trong tương lai và thúc đẩy đầu tư tư nhân vào các lĩnh vực mới quan trọng như chất bán dẫn, năng lượng sạch và thiết bị y sinh.

Đa số gọi đây là chính sách công nghiệp. Nhưng chiến lược này cũng có thể gọi là tư duy hệ thống, nghĩa là giải quyết vấn đề không phải theo hướng riêng lẻ mà là một phần của chiến lược rộng hơn kết nối các yếu tố nhằm giải quyết nguyên nhân gốc rễ thay vì triệu chứng. Trong trường hợp này, các yếu tố là kinh tế và chính trị và chúng rải rác trên các vấn đề, khu vực địa lý và lĩnh vực khác nhau.

Cho đến nay, các chính sách kinh tế của phó tổng thống vẫn còn thiếu chi tiết. Điều này là hợp lý khi xem xét thời gian bầu cử và nhu cầu giữ sự linh hoạt chính trị. Tuy nhiên, cuối cùng, Harris sẽ cần bắt đầu kết nối các yếu tố trong các lĩnh vực như nhà ở, chăm sóc trẻ em và chính sách thuế nếu bà thực sự muốn giải quyết các vấn đề mà nền kinh tế Mỹ đang phải đối mặt.

Hãy xem xét thị trường nhà ở. Harris đã đúng khi tập trung vào nhu cầu về nhà ở mới và xem xét các ưu đãi thuế bất động sản cũng như các cách để xóa bỏ các rào cản về quy hoạch.

Nhưng vẫn còn những vấn đề hệ thống khác làm méo mó thị trường. Một là giá bảo hiểm nhà ở ngày càng cao. Một là sự phức tạp và chi phí của chuỗi cung ứng (xây dựng nhà ở đòi hỏi nhiều chuỗi cung ứng vật liệu riêng biệt). Sau đó là cách mà Fed, mặc dù vô tình, đã tạo ra một điểm nghẽn lớn trên thị trường nhà ở bằng cách duy trì lãi suất cao trong thời gian dài.

Tất cả những điều này không thể hoặc không nên được truyền tải trên con đường vận động tranh cử. Nhưng cần phải hiểu những vấn đề này theo cách toàn diện để xây dựng các chính sách tốt nhất.

Điều tương tự cũng áp dụng cho lĩnh vực chăm sóc trẻ em, một điểm đam mê khác của Harris. Ý tưởng mở rộng khoản miễn trừ thuế cho trẻ em của bà là điều không cần phải bàn cãi. Nhưng giải quyết các vấn đề cơ bản trong chăm sóc trẻ em sẽ đòi hỏi một cách tiếp cận rộng hơn đối với những rối loạn của thị trường, điều đã dẫn đến một hệ thống phục vụ chủ yếu cho người giàu hoặc những người nhận hỗ trợ từ chính phủ.

Để giải quyết điều này có nghĩa là phải hiểu được lý do tại sao vốn tư nhân hiện sở hữu 8/11 chuỗi chăm sóc trẻ em hàng đầu tại Mỹ (chưa kể đến thực tế là các ngân hàng ngầm đang thâm nhập vào các lĩnh vực khác vì lợi ích công cộng, chẳng hạn như thị trường cho vay sinh viên, chăm sóc sức khỏe và giáo dục) cùng với đó là xem xét các tác động đối với khả năng tiếp cận và khả năng chi trả.

Harris có nhiều điểm mạnh, một trong số đó là khả năng của một công tố viên trong việc giải quyết nhiều vấn đề khác nhau và nhìn nhận tất cả khía cạnh. Điều này sẽ giúp ích cho bà trong chiến dịch tranh cử và trong các cuộc tranh luận.

Nhưng để quản lý tốt cần có cách tiếp cận theo hệ thống. Người dân Mỹ có thể thích hoặc ghét Bidenomics, nhưng điều này không phải là ngẫu nhiên. Nhà Trắng đã đưa ra một tầm nhìn rõ ràng và thống nhất, đó là thị trường không phải lúc nào cũng hoạt động, quyền lực tồn tại trong nền kinh tế chính trị và các chính phủ phải can thiệp theo những cách có hệ thống để bảo vệ lợi ích của công dân, không chỉ người tiêu dùng.

Harris hiện có cơ hội thể hiện tư duy hệ thống của riêng mình về các vấn đề như tăng giá. Đề xuất cấm áp giá thực phẩm quá cao của bà là một động thái chính trị quan trọng đối với những cử tri dễ bị tổn thương, những người đã bị ảnh hưởng nặng nề bởi lạm phát thực phẩm.

Nhưng việc giải quyết tình trạng tăng giá sẽ cần phải xem xét không chỉ các biên lợi nhuận của thực phẩm, mà còn hiểu cách mà sự đầu cơ tài chính của các nhà giao dịch hàng hóa lớn nhất thế giới đã đẩy giá thực phẩm và nhiên liệu lên cao trong vài năm qua. Theo báo cáo gần đây của Unctad, chính hoạt động không được kiểm soát trong lĩnh vực hàng hóa là nguyên nhân gây ra phần lớn tình trạng tăng giá do đầu cơ và bất ổn thị trường kể từ khi đại dịch bùng phát.

Cách mà các ngân hàng ngầm lách qua các lỗ hổng pháp lý để tận dụng lợi thế không công bằng, hoặc sự tương tác phức tạp giữa thị trường nhà ở và chính sách tiền tệ, hoặc cách vượt ra ngoài chính sách thuế như giải pháp duy nhất cho sự bóp méo thị trường có vẻ như là những thách thức riêng biệt. Trên thực tế, các chính trị gia phải hiểu rõ hơn về cách thị trường thực sự hoạt động - không chỉ dựa vào các mô hình kinh tế cổ điển - và đặt ra các quy tắc, chính sách đảm bảo rằng họ làm như vậy vì lợi ích công cộng.

Nếu Harris đắc cử, bà sẽ ở một vị thế độc nhất và quyền lực để thực hiện điều này.

Financial Times

Broker listing

Cùng chuyên mục

Tâm lý thận trọng phủ bóng thị trường dù Mỹ - Trung đạt thỏa thuận thương mại
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Tâm lý thận trọng phủ bóng thị trường dù Mỹ - Trung đạt thỏa thuận thương mại

Chứng khoán và USD đồng loạt giảm khi nhà đầu tư vẫn lo ngại về xung đột thương mại và căng thẳng địa chính trị, bất chấp một thỏa thuận tạm thời giữa Mỹ và Trung Quốc. Báo cáo lạm phát yếu và rủi ro thuế quan khiến Fed đứng trước áp lực cắt giảm lãi suất. Giá dầu và vàng tăng do dòng tiền trú ẩn quay trở lại.
Thỏa thuận thương mại Mỹ-Trung: Kỳ vọng mong manh, rủi ro hiện hữu
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Thỏa thuận thương mại Mỹ-Trung: Kỳ vọng mong manh, rủi ro hiện hữu

Thỏa thuận ngừng leo thang giữa Mỹ và Trung Quốc giúp xoa dịu tâm lý thị trường, nhưng thiếu vắng chi tiết cụ thể khiến nhà đầu tư vẫn dè chừng. Dù hai bên thể hiện thiện chí hợp tác, bất ổn thương mại và nguy cơ tái áp thuế vẫn rình rập. Thị trường đang đặt cược vào triển vọng cải thiện, song triển vọng lâu dài vẫn còn mờ mịt.
Tesla "ngã ngựa" vì yếu tố chính trị: Vụ "ly dị" Trump - Musk gây náo động thị trường
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Tesla "ngã ngựa" vì yếu tố chính trị: Vụ "ly dị" Trump - Musk gây náo động thị trường

Tesla chịu ảnh hưởng mạnh từ chính trị, đặc biệt do liên minh Trump–Musk và chiến dịch DOGE, khiến doanh số tại châu Âu và Trung Quốc sụt giảm nghiêm trọng. Tuy nhiên, việc Musk dần rút lui khỏi chính trường và những biến động xã hội khác đã phần nào giúp Tesla giảm áp lực dư luận, trong khi thị phần toàn cầu tiếp tục bị các đối thủ Trung Quốc như BYD lấn át.
Trái phiếu chính phủ Mỹ kỳ hạn dài đang chịu áp lực giữa kỳ vọng Fed cắt giảm lãi suất và lo ngại thâm hụt
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Trái phiếu chính phủ Mỹ kỳ hạn dài đang chịu áp lực giữa kỳ vọng Fed cắt giảm lãi suất và lo ngại thâm hụt

Dù nhiều chiến lược gia trái phiếu vẫn kỳ vọng Fed sẽ cắt giảm lãi suất trở lại, lợi suất trái phiếu dài hạn Mỹ tiếp tục chịu áp lực tăng do lo ngại về nguồn cung lớn và thâm hụt ngân sách kéo dài. Sự gia tăng phần bù kỳ hạn và nhu cầu yếu từ nhà đầu tư nước ngoài phản ánh rủi ro về sự mất cân bằng cung – cầu trên thị trường trái phiếu. Trái phiếu định giá bằng USD ngày càng kém hấp dẫn trong bối cảnh chi phí phòng hộ tỷ giá gia tăng.
Triển vọng kinh tế Hoa Kỳ: Tháng 6 năm 2025
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Triển vọng kinh tế Hoa Kỳ: Tháng 6 năm 2025

Tăng trưởng kinh tế Mỹ dự báo sẽ chậm lại trong nửa cuối năm 2025 dù các chỉ số cơ bản như chi tiêu tiêu dùng và tuyển dụng vẫn ổn định. Nguyên nhân chính là do sự bất ổn từ chính sách thuế quan và thương mại, cùng với triển vọng nhập khẩu và nhu cầu trong nước suy yếu.
Chính sách cắt giảm thuế suất của Trump: Tự cân bằng hay tự gây họa?
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Chính sách cắt giảm thuế suất của Trump: Tự cân bằng hay tự gây họa?

Những người ủng hộ chính sách cắt giảm thuế thường lập luận rằng các biện pháp này rồi sẽ “tự bù đắp” thông qua việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và tăng thu ngân sách – ngay cả khi không cần cắt giảm chi tiêu đáng kể. Tuy nhiên, thực tiễn trong những thập kỷ gần đây đã không ủng hộ luận điểm này.
Thâm hụt chỉ là bề nổi - Gốc rễ nằm ở kinh tế
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Thâm hụt chỉ là bề nổi - Gốc rễ nằm ở kinh tế

Các nhà quan sát lo ngại về thâm hụt ngân sách đang lên tiếng mạnh mẽ, cảnh báo rằng các khoản thanh toán nợ ngày càng lớn có thể làm gia tăng mức thâm hụt và đẩy đất nước đến bờ vực phá sản. Dù đồng tình rằng tình trạng thâm hụt ngày càng gia tăng là một vấn đề nghiêm trọng, chúng tôi tin rằng nguyên nhân cốt lõi không giống như phần lớn các quan điểm phổ biến hiện nay.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ