EU - một chính sách đối ngoại thống nhất hoặc nhìn Washington và Bắc Kinh thống trị?

EU - một chính sách đối ngoại thống nhất hoặc nhìn Washington và Bắc Kinh thống trị?

Trần Quốc Khải

Trần Quốc Khải

Junior Editor

08:10 23/09/2024

Tất cả chính sách đối ngoại đều chứa đựng những yếu tố kinh tế. Hầu hết chính sách kinh tế cũng mang tính đối ngoại chiến lược. Những sự thật cơ bản này được đánh giá cao ở Washington và Bắc Kinh. Nhưng không phải ở các thủ đô của châu Âu.

Trong số nhiều đề xuất chi tiết đến từ báo cáo của Mario Draghi về năng suất của châu Âu, không có đề xuất nào hấp dẫn hoặc có khả năng lan tỏa rộng rãi như lời kêu gọi của ông về một chính sách kinh tế đối ngoại của châu Âu. Việc nhận ra rằng châu Âu không có chính sách cụ thể nào chính là một bước tiến.

Việc có một chính sách ảnh hưởng thế nào tới EU? Rõ ràng nhất là ngay cả chính sách kinh tế trong nước cũng sẽ được đưa ra dựa trên các mục tiêu đối ngoại chiến lược. Draghi giải thích các chính sách này là "thủ đoạn chính trị”, để kết hợp các thỏa thuận thương mại ưu đãi và đầu tư trực tiếp với các quốc gia giàu tài nguyên, xây dựng kho dự trữ ở các khu vực quan trọng đã chọn và tạo ra các quan hệ đối tác công nghiệp để bảo đảm chuỗi cung ứng các công nghệ then chốt.

Nhu cầu về “thủ đoạn chính trị” như vậy không chỉ dừng lại ở việc Draghi tập trung vào việc bảo đảm các nguồn tài nguyên quan trọng, mà còn hướng đến các chính sách công nghiệp xanh nói chung và xa hơn nữa.

Ví dụ, thuế carbon mới của EU đã khuyến khích các khu vực pháp lý khác áp dụng các chương trình định giá carbon của riêng họ. Tuy nhiên, tác động này, rất có lợi cho EU, lại là một ý định trong tương lại chứ không phải là mục đích chính của chính sách. Mục tiêu chính là ngăn chặn ngành công nghiệp xanh của Châu Âu khỏi bị suy yếu do hàng nhập khẩu thâm dụng carbon. Điều này là sự trùng hợp may mắn hơn là “thủ đoạn chính trị”.

Quy định mới của EU về tính bền vững của chuỗi cung ứng (ví dụ như về nạn phá rừng) đã gây ra những căng thẳng ngoại giao, với các đối tác thương mại coi đó là hành động bảo hộ. Điều này khiến châu Âu bất ngờ - điều mà một quan điểm chính sách đối ngoại hợp lý có thể tránh được.

Vấn đề không phải là quan điểm như vậy sẽ làm giảm bớt việc theo đuổi các mục tiêu trong nước. Ngược lại, việc đưa các cân nhắc về địa chiến lược vào trung tâm của quá trình ra quyết định kinh tế trong nước thường sẽ làm tăng mức độ tham vọng.

Hãy lấy chương trình của ECB về EUR kỹ thuật số làm ví dụ. Ngân hàng này chủ yếu tập trung vào các tác động đến hệ thống tiền tệ trong nước của Eurozone - điều này đã dẫn đến sự đồng thuận về các giới hạn chặt chẽ đối với số tiền EUR kỹ thuật số mà bất kỳ ai cũng có thể nắm giữ để bảo vệ các mô hình kinh doanh của các ngân hàng lâu đời. Quan điểm chính sách đối ngoại sẽ nâng cao vai trò quốc tế của EUR và những lợi thế chiến lược mà điều này có thể mang lại. Do đó, quan điểm này sẽ nhấn mạnh rằng việc cho phép người dùng nước ngoài dễ dàng nắm giữ nhiều EUR kỹ thuật số sẽ khuyến khích việc lập hóa đơn bằng EUR trong thương mại quốc tế và gắn kết chặt chẽ hơn các nền kinh tế khác với EU.

Tương tự như vậy, quan điểm chính sách đối ngoại sẽ tạo ra sự cấp bách rất cần thiết cho các dự án thống nhất thị trường tài chính và ngân hàng EU. Các bộ phận quốc gia làm suy yếu sức mạnh kinh tế tập thể của châu Âu và làm tăng sự phụ thuộc của châu Âu vào các quốc gia khác.

Vấn đề phi cacbon hóa trong lĩnh vực xe ô tô của châu Âu là nơi mà chính sách cần quan tâm nhất. Rõ ràng là các nước EU cần cả dòng xe điện Trung Quốc với số lượng lớn trong phân khúc giá rẻ và thị trường trong nước đủ lớn để các nhà sản xuất ô tô EU tự tin thực hiện các khoản đầu tư cần thiết để tăng cường năng lực sản xuất xe điện của riêng họ.

Điều này đòi hỏi sự kết hợp của các chính sách: sự cởi mở có quản lý đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, tập trung vào chính sách trợ cấp và mua sắm của người tiêu dùng đối với xe điện do EU sản xuất và đánh giá định lượng tổng thể về mức độ tối ưu của từng chính sách. Quan trọng là, phán đoán đó phải được hiệu chỉnh rõ ràng so với những gì Bắc Kinh sẵn sàng làm để đổi lại. Yêu cầu hiển nhiên là Trung Quốc phải sử dụng nhiều hơn năng lực sản xuất xe điện đang tăng vọt của mình và giảm sự đồng lõa trong hành vi vi phạm trắng trợn chủ quyền của Ukraine của Nga.

Việc hoạch định chính sách thống nhất như vậy chỉ có thể thực hiện được nếu chính sách đối ngoại, chính sách kinh tế và công nghiệp trong nước được đưa ra một cách thống nhất. Nói một cách đơn giản, điều này có nghĩa là Kaja Kallas - quan chức chính sách đối ngoại hàng đầu sắp tới của EU - phải tham gia vào các quyết định về thuế đối với các phương tiện của công ty và việc ra quyết định về thị trường vốn và liên minh ngân hàng của EU phải đảm bảo các bộ trưởng ngoại giao nắm được thông tin.

Cấu trúc của EU không khuyến khích điều này. Chủ tịch Ủy ban Ursula von der Leyen đã cố gắng khắc phục điều này thông qua việc tập trung hóa quá mức việc ra quyết định, nhưng điều này không bền vững về mặt chính trị bên mà còn có khả năng gây ra các cuộc khủng hoảng nghiêm trọng nhất. Thành viên mới trong ủy ban của bà cho thấy một nỗ lực đáng hoan nghênh nhằm thể chế hóa tư duy thống nhất.
Việc thực hiện chính sách kinh tế đối ngoại của EU đòi hỏi đủ các nhà lãnh đạo quốc gia cùng nhau đưa ra chính sách kinh tế với các mục tiêu chiến lược chung. Châu Âu sẽ trở nên mạnh mẽ đồng đều tại các quốc gia hoặc sẽ suy yếu đến “lụi tàn”.

Financial Times

Broker listing

Cùng chuyên mục

Nhật Bản không đề cập đến mục tiêu tỷ giá trong cuộc gặp với ông Bessent
Quỳnh Chi

Quỳnh Chi

Junior Editor

Nhật Bản không đề cập đến mục tiêu tỷ giá trong cuộc gặp với ông Bessent

Bộ trưởng Tài chính Nhật Bản Katsunobu Kato xác nhận rằng vấn đề mục tiêu tỷ giá hối đoái cụ thể hoàn toàn không được đề cập trong cuộc hội đàm hôm thứ Năm với Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Scott Bessent, mặc dù ông đã kiên quyết thúc giục phía Mỹ xem xét lại các biện pháp thuế quan.
Cấm công nghệ Trung Quốc, Mỹ có đang "gậy ông đập lưng ông"?
Mai Khánh Linh

Mai Khánh Linh

Junior Editor

Cấm công nghệ Trung Quốc, Mỹ có đang "gậy ông đập lưng ông"?

Tháng 5/2019, Bộ Thương mại Mỹ đưa Huawei và 68 công ty liên kết vào "Danh sách công ty bị kiểm soát", hạn chế nghiêm ngặt quyền tiếp cận công nghệ Mỹ. Lo ngại kéo dài hơn 20 năm về nguy cơ gián điệp và phá hoại từ Huawei đã được đẩy lên cao trào trong kỷ nguyên 5G, khi ngày càng nhiều thiết bị và hạ tầng quan trọng kết nối qua phần cứng của hãng này. Không dừng ở biện pháp trong nước, Mỹ còn phát động chiến dịch toàn cầu nhằm thuyết phục các quốc gia khác loại bỏ Huawei khỏi hệ thống của họ.
Nước Mỹ thời Trump: Từ “quốc gia không thể thay thế” đến vị thế lung lay
Mai Khánh Linh

Mai Khánh Linh

Junior Editor

Nước Mỹ thời Trump: Từ “quốc gia không thể thay thế” đến vị thế lung lay

Trong khi Tổng thống Donald Trump tiếp tục triển khai các chính sách thuế quan thiếu nhất quán, Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent vẫn ra sức giải thích mọi bước ngoặt như thể đều nằm trong tính toán. Nhưng với phần còn lại của thế giới, nỗ lực đó chỉ khiến chính quyền Mỹ trông thêm lúng túng. Các quan chức Nhà Trắng đang chạy đôn chạy đáo khắp nơi để đàm phán hàng loạt hiệp định thương mại trong bối cảnh thị trường tài chính đầy bất ổn – và họ muốn thế giới tin rằng đây là một chiến lược bài bản?
Lạm phát Tokyo "nóng" nhất 2 năm qua, giá gạo tăng vọt 93%!
Quỳnh Chi

Quỳnh Chi

Junior Editor

Lạm phát Tokyo "nóng" nhất 2 năm qua, giá gạo tăng vọt 93%!

Tốc độ lạm phát tại Tokyo đã gia tăng so với tháng trước và đạt mức cao nhất trong hai năm qua, củng cố cho lập trường tăng lãi suất của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BoJ) - hiện đang đối mặt với các yếu tố bất định từ biện pháp áp thuế quan của Hoa Kỳ.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ