Chính sách thương mại của Trump khiến thị trường Mỹ đứng trước nguy cơ khủng hoảng

Chính sách thương mại của Trump khiến thị trường Mỹ đứng trước nguy cơ khủng hoảng

Trà Giang

Trà Giang

Junior Editor

09:16 22/04/2025

Làn sóng bán tháo dữ dội đang càn quét khắp thị trường Mỹ, với cổ phiếu, trái phiếu chính phủ dài hạn và USD đồng loạt lao dốc, phản ánh rõ nét hệ quả trực tiếp từ các quyết sách của chính quyền Tổng thống Donald Trump. Bức tranh kinh tế ảm đạm này đang làm dấy lên ba mối lo ngại chính có thể xói mòn nền tảng kinh tế vững chắc nhất thế giới.

Đầu tiên, cuộc chiến thương mại tổng lực mà Tổng thống Trump phát động đang đe dọa nghiêm trọng đến vị thế kinh tế toàn cầu của Hoa Kỳ. Những rào cản thuế quan quy mô lớn chưa từng thấy trong một thế kỷ qua đã được áp đặt rồi nới lỏng một cách thiếu nhất quán, tạo ra một môi trường đầu tư bất ổn và khó lường. Hậu quả đang dần hiện rõ qua các chỉ số kinh tế. Điển hình là xuất khẩu của Hàn Quốc sang Mỹ đã sụt giảm mạnh 14% trong 20 ngày đầu tháng 4 so với cùng kỳ năm trước, đặc biệt nghiêm trọng trong lĩnh vực ô tô và linh kiện - một dấu hiệu sớm về tác động tiêu cực của các rào cản thương mại.

Thứ hai, kế hoạch cắt giảm thuế khổng lồ trị giá 4.5 nghìn tỷ USD đang đe dọa đẩy thâm hụt ngân sách Mỹ - vốn đã ở mức kỷ lục - lên những tầm cao mới. Trong sáu tháng kể từ tháng 10 năm ngoái, thâm hụt đã đạt mức báo động 1.3 nghìn tỷ USD. Quốc hội do đảng Cộng hòa kiểm soát hiện đang tranh luận về các biện pháp cắt giảm chi tiêu để bù đắp chi phí gia hạn và mở rộng chính sách giảm thuế cho cá nhân và doanh nghiệp. Tuy nhiên, với khối nợ quốc gia khổng lồ 36.6 nghìn tỷ USD đang chờ được tài trợ, nếu các nhà đầu tư quốc tế - những người vẫn xem trái phiếu kho bạc Mỹ là tài sản "không rủi ro" của thế giới - bắt đầu đòi hỏi phần bù rủi ro cao hơn, chi phí tài chính có thể tăng vọt đến mức không thể kiểm soát.

Mối lo ngại thứ ba, có lẽ gây lo lắng nhất cho các nhà phân tích tài chính dài hạn, là áp lực mà Tổng thống Trump đang tạo ra lên Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Jerome Powell. Tổng thống công khai chỉ trích Powell, vì không sớm hạ lãi suất và thậm chí đã cân nhắc khả năng sa thải vị chủ tịch Fed trước khi kết thúc nhiệm kỳ vào năm 2026 - một động thái có tính pháp lý không chắc chắn và có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng về tính độc lập của ngân hàng trung ương.

Powell đã kiên định với quan điểm ưu tiên kiềm chế lạm phát, đặc biệt khi kỳ vọng về giá cả của công chúng đang vượt xa mục tiêu của Fed. Trước áp lực từ Nhà Trắng, Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent và các cố vấn khác đã phải lên tiếng phản đối ý tưởng sa thải Powell, theo báo cáo của Wall Street Journal, nhằm bảo vệ tính độc lập vốn là nền tảng uy tín của Fed.

Phản ứng của thị trường đối với tình hình này không thể rõ ràng hơn. Các nhà đầu tư đang ồ ạt chuyển hướng sang các công cụ trái phiếu kỳ hạn ngắn của Mỹ đồng thời tháo chạy khỏi trái phiếu dài hạn, phản ánh tâm lý e ngại về rủi ro từ những biến động chính sách khó lường. Lợi suất trái phiếu kho bạc 20 năm đã vượt ngưỡng 4,9% vào ngày 21 tháng 4, sau khi đã đạt đỉnh vào đầu tháng. Đồng thời, dòng vốn đang tìm đến các tài sản ngoài lãnh thổ Mỹ khi đồng đô la liên tục mất giá.

Chỉ số S&P 500 cũng phản ánh tâm lý bi quan của thị trường khi giảm mạnh 2/8% vào trưa ngày 21 tháng 4, phần lớn do thiếu tiến triển trong các cuộc đàm phán thương mại nhằm giảm thuế quan đã được áp dụng từ đầu tháng. Sự sụt giảm này đặc biệt đáng chú ý vì xảy ra trong bối cảnh nhiều công ty đang công bố kết quả kinh doanh quý I/2025.

Mặc dù tình hình đang diễn biến tiêu cực, các nhà phân tích vẫn chỉ ra rằng thị trường vốn Mỹ chưa có đối thủ cạnh tranh rõ ràng trên toàn cầu. Nếu nhiệm kỳ của Powell kết thúc vào năm 2026 với một quá trình chuyển giao trật tự, và nếu các thỏa thuận thương mại giảm thuế quan được đàm phán thành công, thiệt hại kinh tế có thể được hạn chế đáng kể.

Tuy nhiên, những vết nứt đang xuất hiện và lan rộng với tốc độ đáng báo động cho thấy những điểm yếu tiềm ẩn của nền kinh tế có thể bùng phát thành khủng hoảng nếu bất kỳ quyết sách nào đẩy tình hình vượt qua điểm tới hạn. Cuộc tranh luận giữa các nhà hoạch định chính sách, các nhà đầu tư và các chuyên gia kinh tế về hướng đi trong tương lai của nền kinh tế Mỹ chưa bao giờ trở nên gay gắt như hiện nay.

Reuters

Broker listing

Cùng chuyên mục

Số người mất việc vĩnh viễn tăng, tuyển dụng đi xuống — Báo hiệu kinh tế Mỹ đang đối mặt rủi ro suy thoái?
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Số người mất việc vĩnh viễn tăng, tuyển dụng đi xuống — Báo hiệu kinh tế Mỹ đang đối mặt rủi ro suy thoái?

Báo cáo bảng lương phi nông nghiệp gần đây nhất của Mỹ cho thấy thị trường lao động vẫn giữ được phần lớn sự ổn định bất chấp những biến động do các chính sách thuế quan. Tuy nhiên, một số dấu hiệu đáng lo ngại đang dần lộ diện dưới bề mặt của các chỉ số tích cực.
Liệu Mỹ có thể chấm dứt sự phụ thuộc vào đất hiếm của Trung Quốc trước khi quá muộn?
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Liệu Mỹ có thể chấm dứt sự phụ thuộc vào đất hiếm của Trung Quốc trước khi quá muộn?

“Kẻ sống trong nhà kính không nên ném đá.” Đây có lẽ là câu nói mà Tổng thống Trump nên suy ngẫm trước khi áp đặt các mức thuế cao lên hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc, bởi Trung Quốc sở hữu thứ mà Mỹ đang rất thiếu và rất cần: khoáng sản đất hiếm — yếu tố thiết yếu trong sản xuất ô tô, robot và các thiết bị quân sự hiện đại.
Trung Quốc: Xuất khẩu chậm lại, giảm phát gia tăng giữa căng thẳng thương mại với Mỹ
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Trung Quốc: Xuất khẩu chậm lại, giảm phát gia tăng giữa căng thẳng thương mại với Mỹ

Xuất khẩu Trung Quốc tháng 5 tăng trưởng chậm nhất trong ba tháng (4.8%), chịu tác động từ thuế quan Mỹ, trong khi nhập khẩu giảm mạnh 3.4%. Áp lực giảm phát trầm trọng với CPI giảm 0.1% và PPI giảm 3.3%, mức thấp nhất trong 22 tháng. Bắc Kinh triển khai kích thích kinh tế, nhưng căng thẳng thương mại Mỹ-Trung và đàm phán tại London tiếp tục là tâm điểm.
USD ổn định trước thềm đàm phán thương mại Mỹ-Trung
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

USD ổn định trước thềm đàm phán thương mại Mỹ-Trung

USD giữ vững so với các đồng tiền chính vào thứ Hai, khi tâm lý lạc quan từ báo cáo việc làm Mỹ bị kìm hãm bởi sự thận trọng trước cuộc đàm phán thương mại Mỹ-Trung tại London. Các cuộc thảo luận diễn ra trong bối cảnh Trung Quốc đối mặt giảm phát và bất ổn thương mại làm suy yếu niềm tin tại Mỹ. Báo cáo lạm phát tháng 5 và chính sách của Fed cũng là tâm điểm chú ý của nhà đầu tư.
Chứng khoán Mỹ tiệm cận đỉnh cũ, thị trường chờ tín hiệu mới
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Chứng khoán Mỹ tiệm cận đỉnh cũ, thị trường chờ tín hiệu mới

Chứng khoán Mỹ phục hồi mạnh, với S&P 500 vượt mốc 6,000 điểm lần đầu sau nhiều tháng, khi lo ngại kinh tế tạm lắng xuống. Tuy nhiên, thị trường vẫn đối mặt với nhiều ẩn số từ lạm phát, chính sách thuế quan và nợ công. Báo cáo CPI tháng 5 sẽ là yếu tố quan trọng định hình kỳ vọng lãi suất trước cuộc họp của Fed.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ