Cải cách EU: 9 quốc gia cánh Bắc cần tiên phong hội nhập nhằm đưa EU thoát khỏi bế tắc

Cải cách EU: 9 quốc gia cánh Bắc cần tiên phong hội nhập nhằm đưa EU thoát khỏi bế tắc

Đặng Thùy Linh

Đặng Thùy Linh

Junior Analyst

14:21 07/10/2024

EU đang mắc kẹt trong một nghịch lý. Phần lớn mọi người đều đồng ý rằng hầu hết các khuyến nghị của Mario Draghi về việc tăng năng suất là tốt. Tuy nhiên, gần như không ai kỳ vọng các quốc gia thành viên sẽ đồng ý cùng chia sẻ chủ quyền và nguồn lực cần thiết để thực hiện những đề xuất này.

Có nhiều lý do cho vấn đề này. Một số ý tưởng quan trọng của Draghi từ lâu đã bị cản trở bởi sự khác biệt chính trị giữa 27 quốc gia, sự cạnh tranh thương mại giữa các nước, hoặc bởi các nhà lãnh đạo không muốn ưu tiên những biện pháp phức tạp trước áp lực từ cử tri trong nước.

Chính vì những lý do này mà niên minh ngân hàng và thị trường vốn (CMU) vẫn chưa tiến triển. Các khoản đầu tư chung lớn hơn vào việc chuyển đổi năng lượng và quốc phòng, hoàn thiện thị trường chung, và làm cho chính sách kinh tế quốc tế của châu Âu mang tính chiến lược hơn cũng bị trì hoãn.

Động thái của Pháp và Đức trong việc thúc đẩy sự hội nhập của châu Âu giờ đây cũng đang trở nên lạc hậu. Pháp đang gặp khó khăn khi đối mặt với tình trạng "quốc hội treo", còn tại Đức, chính phủ đang làm mất lòng cử tri và lục đục nội bộ. Dù hai quốc gia này có đạt được một số đồng thuận, như năm ngoái khi họ công bố lộ trình chung cho CMU, nhưng họ vẫn không thể thúc đẩy EU hành động.

Nếu muốn đạt được tiến bộ, có lẽ phải dùng cách tiếp cận mới. Thay vì chờ đợi sự đồng thuận từ toàn bộ các quốc gia thành viên, sẽ ra sao nếu một nhóm quốc gia đủ tin tưởng và có chính sách tương đồng với nhau hình thành một "liên minh tự nguyện" để tiến hành hội nhập sâu hơn như Draghi đã đề xuất? Theo hiệp ước EU, chỉ cần có ít nhất 9 quốc gia tham gia, họ có thể thực hiện điều này với sự hỗ trợ từ các tổ chức EU, ngay cả khi không có sự đồng thuận từ tất cả các thành viên.

Ba nước vùng Baltic và ba nước Bắc Âu trong EU đã hợp tác với nhau thành nhóm "Sáu nước Bắc Âu-Baltic" (NB6). Các nước Bắc Âu có quyền di chuyển tự do và không cần hộ chiếu trong 70 năm qua. Họ có quan điểm chung về nhiều lĩnh vực như tài chính, quốc phòng, an ninh, thương mại và biến đổi khí hậu.

Nếu thêm Ireland và Hà Lan, nhóm này sẽ trở thành một "liên minh Hanseatic mới”, với thị trường vốn phát triển nhất trong EU. Tám quốc gia này có quy mô dân số gần bằng Pháp, tương đương về mặt kinh tế.

Không khó để tưởng tượng rằng nhóm “NB6” (gồm ba nước Baltic và ba nước Bắc Âu) có thể kết hợp với nhau và thu hút thêm các quốc gia khác để duy trì đủ chín quốc gia tham gia vào sự hợp tác ở mức độ cao hơn.

Liên minh này có thể bắt đầu với hai yếu tố quan trọng cho một nền kinh tế châu Âu năng động hơn: CMU (các quy tắc và giám sát tài chính chun)g, và một “chế độ thứ 28” về luật doanh nghiệp, cho phép các công ty lựa chọn một cách tiếp cận khác thay vì phải tuân theo luật quốc gia khi muốn kinh doanh và huy động vốn lớn.

Lợi ích kinh tế rất rõ ràng. Một khu vực đã phát triển và có thị trường vốn hoạt động tốt hơn phần còn lại của châu Âu sẽ giúp các doanh nhân EU dễ dàng huy động vốn và mở rộng mà không cần chuyển sang Mỹ. Các lĩnh vực tài chính trong khu vực cũng sẽ được hưởng lợi.

Về mặt chính trị, các quốc gia này có thể phát triển các dự án họ mong muốn mà không bị ràng buộc bởi sự thỏa hiệp với các quốc gia khác trong EU. Thậm chí, viễn cảnh của một liên minh như vậy có thể tạo ra động lực cho các quốc gia khác tham gia, vì họ không muốn bị bỏ lại phía sau. Những quốc gia tham gia sớm sẽ có lợi thế lớn trong việc định hình các điều kiện cho các quốc gia tham gia sau.

Điều thú vị là, thường thì các quốc gia này lại có xu hướng kìm hãm sự hội nhập thay vì thúc đẩy nó. Vì vậy, cách tiếp cận này sẽ đòi hỏi sự thay đổi lớn về quan điểm của các nước phía Bắc châu Âu. Thay vì chỉ là những quốc gia nhỏ e dè trước các cường quốc châu Âu, họ cần xem mình là những người dẫn dắt trong một thế giới đầy thách thức. Đồng thời, Ủy ban châu Âu cũng cần xem sự hợp tác này là cơ hội để phát triển, không phải là một mối đe dọa.

Dẫn dắt cho sự thay đổi này có thể là những nhà lãnh đạo như Tổng thống Phần Lan, Alexander Stubb, người rất ủng hộ châu Âu. Họ nên khuyến khích người dân của mình trở thành những người tích cực thay đổi, thay vì chỉ đứng ngoài quan sát. Nếu làm được điều này, sự thay đổi tích cực sẽ không chỉ gói gọn ở phía Bắc châu Âu mà còn có thể tác động đến toàn bộ châu lục.

Financial Times

Broker listing

Cùng chuyên mục

Bảy sự thật về thương mại: Khi thuế quan trở thành công cụ bóp méo nền kinh tế
Trà Giang

Trà Giang

Junior Editor

Bảy sự thật về thương mại: Khi thuế quan trở thành công cụ bóp méo nền kinh tế

Trong bối cảnh hỗn loạn của các cuộc chiến thuế quan hiện nay, chúng ta đang chứng kiến những hiện tượng kỳ quặc chưa từng có: từ việc áp thuế lên những hòn đảo hoang vắng chỉ có chim cánh cụt sinh sống, đến những định nghĩa mang tính giả-học-thuật về khái niệm "đối ứng" trong thương mại.
Thị trường kể từ “ngày giải phóng”: "Lên voi xuống chó" theo từng dòng tweet
Trà Giang

Trà Giang

Junior Editor

Thị trường kể từ “ngày giải phóng”: "Lên voi xuống chó" theo từng dòng tweet

Kể từ sáng ngày 3 tháng 4 — thời điểm ngay sau khi Tổng thống Donald Trump bất ngờ áp đặt loạt thuế quan mới trong khuôn khổ chính sách được ông gọi là “ngày giải phóng” — thị trường tài chính toàn cầu đã bước vào một chu kỳ biến động dữ dội, với những cú tăng giảm chóng mặt chẳng khác nào một chuyến tàu lượn siêu tốc.
Cơn sốt vàng bùng nổ tại Trung Quốc giữa căng thẳng của cuộc chiến thương mại
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Cơn sốt vàng bùng nổ tại Trung Quốc giữa căng thẳng của cuộc chiến thương mại

Giá vàng lập đỉnh đã thổi bùng làn sóng đầu cơ tại Trung Quốc, với khối lượng giao dịch và dòng tiền vào ETF tăng vọt. Nhà đầu tư cá nhân đổ xô mua vàng để phòng ngừa rủi ro trong bối cảnh kinh tế giảm tốc và căng thẳng thương mại leo thang. Trước tình hình quá nóng, giới chức Trung Quốc đã lên tiếng cảnh báo về biến động thị trường.
Bắc Kinh chuẩn bị kích thích kinh tế khi tăng trưởng suy yếu và áp lực từ Mỹ gia tăng
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Bắc Kinh chuẩn bị kích thích kinh tế khi tăng trưởng suy yếu và áp lực từ Mỹ gia tăng

Bộ Chính trị Trung Quốc dự kiến nhóm họp cuối tháng này để đánh giá triển vọng kinh tế và khả năng đẩy nhanh thực thi các biện pháp hỗ trợ. Tăng trưởng quý II được dự báo suy yếu do ảnh hưởng từ thuế quan Mỹ và tiêu dùng giảm tốc. Giới phân tích cho rằng Bắc Kinh có thể mở rộng kích thích để giữ vững mục tiêu tăng trưởng khoảng 5% trong năm nay.
IMF: Châu Á có thể cắt giảm lãi suất để ứng phó cú sốc thuế quan từ Mỹ
Mai Khánh Linh

Mai Khánh Linh

Junior Editor

IMF: Châu Á có thể cắt giảm lãi suất để ứng phó cú sốc thuế quan từ Mỹ

Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cho biết các ngân hàng trung ương ở châu Á hiện có dư địa để hạ lãi suất, nhằm hỗ trợ nhu cầu trong nước và giảm bớt tác động từ căng thẳng thương mại toàn cầu, trong bối cảnh khu vực này có nền tảng vững chắc hơn nhiều so với thời kỳ khủng hoảng tài chính châu Á.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ